Morgunblaðið - 01.07.1997, Blaðsíða 20

20 ÞRIÐJUDAGUR 1. JÚLÍ 1997
VIÐSKIPTI
URVERINU
MORGUNBLAÐIÐ
Aukinn útflutningur Sólar-Víking til Grænlands og Færeyja
Svalinn langvinsæl-
asta tegundin
SÓL-VÍKING hf. hefur náð umtals-
verðum árangri í útflutningi á ís-
lenskum ávaxtadrykkjum til Fær-
eyja og Grænlands. Eru að jafnaði
flutt út 35 tonn af drykkjum í hveij-
um mánuði og nemur verðmæti
þeirra um fjórum milljónum króna.
Fjórar drykkjartegundir Sólar eru
einkum seldar til Færeyja og Græn-
lands; Svali, Brazzi, Trópí og Sólrík-
ur. Svali er vinsælasta vörutegund-
in í þessum útflutningi og nemur
hún yfirleitt um 75% af hverri send-
ingu, bæði í verðmæti og magni.
Ávaxtadrykkir frá Sól og nú
Sól-Víking hafa verið seldir til
Færeyja frá 1984 en útflutningur
til Grænlands hófst á þessu ári. í
febrúar síðastliðnum fóru nokkrir
íslenskir útflytjendur til Nuuk á
vegum útflutningsráðs í tengslum
við NUUREK vörusýninguna þar
sem íslensk fyrirtæki kynntu vörur
sínar og þjónustu. í ferðinni komst
á samband milli Sólar og græn-
lensku verslunarkeðjunnar KN-
Brugsen. Jón Scheving Thorsteins-
son, markaðsstjóri hjá Sól-Viking,
segir að í fyrstu hafi drykkirnir ein-
ungis verið til sölu í þremur verslun-
um keðjunnar í höfuðstaðnum Nuuk
en á næstunni verði þær boðnar í
öllum níu verslunum hennar víðs
vegar um landið.
Jón Scheving segir að forsend-
urnar fyrir góðum árangri á Græn-
lands- og Færeyjamarkaði séu örar
og reglulegar samgöngur þangað

annars vegar og öflugt markaðs-
starf hins vegar. „Royal Arctic Line
og Eimskip eru í samstarfi um
Grænlandsflutninga og fer nú skip
á þriggja vikna fresti þangað. Þess-
ar öruggu samgöngur eru lykillinn
að velgengni íslenskra útflytjenda
þar. Er skemmst frá því að segja
að Sól-Víking hefur sent vörur í
hverri ferð. Nemur magnið nú um
15 tonnum á mánuði og verðmætið
um 1,5 milljónum króna. Önnur ís-
lensk fyrirtæki hafa einnig selt vör-
ur til Grænlands og má þar nefna
Frón, Emmess ís, Mjólkursamsöl-
una og Ágæti.“
Jón Scheving segir að útflutning-
urinn til Færeyja hafi gengið afar
vel undanfarið og vaxið um rúmlega
20% frá síðastliðnu ári. „Við seljum
aðallega ávaxtasafa til Færeyja en
einnig nokkuð af smjörlíki og við-
biti. Nú seljum við vörur þangað
fyrir 2-3 milljónir króna á mánuði
en vaxandi sölu þökkum við öflugri
markaðsherferð. Teiknimyndaaug-
lýsingin með Svalabræðrum hefur
t.d. vakið mikla athygli i færeyska
sjónvarpinu. Þá höfum við verið
heppnir með umboðsaðila en það er
fyrirtækið PM-heildsöla, sem sér um
alla mjólkurdreifingu á eyjunum."
Samtök verslana í Evrópu
Þjónustugjöld
af greiðslu-
kortum kærð
Italir
fagna met-
sölu á Eni-
bréfum
Róm. Reuter.
ÍTALIR munu hagnast um 7,8
milljarða dollara á þriðja
áfanga sölu sinnar á hluta-
bréfasölu í risaorkufyrirtæk-
inu Eni eftir einhver mestu
tilboð, sem um getur í heimin-
um, að sögn ítalska fjármála-
ráðherrans, Carlo Azeglio
Ciampi.
Ciampi sagði að miðað við
framboð hefðu þrisvar sinnum
of margir skrifað sig fyrir hlut-
afé. ítalska fjármálaráðuneyt-
ið gerir nú ráð fyrir að hlutur
þess í Eni minnki í 51,5% úr
69,,1% nú.
ítalir ætluðu upphaflega að
minnka hlut sinn í 54,6%.
„Salan hefur gengið stór-
kostlega vel,“ sagði Ciampi.
Um 830,000 ítalir skrifuðu
sig fyrir Eni hlutafé og einnig
kom fram mikill áhugi fjár-
festingastofnana víða um
heim. „Þetta er eitthvert mesta
söluátak, sem fram hefur farið
í heiminum," sagði ráðuneytis-
stjóri fjármálaráðuneytisins,
Mario Draghi.
Þjóðverjar
vantrúaðir
á evró
Bonn. Reuter.
FLESTIR Þjóðverjar telja ekki
að sameiginlegur evrópskur
gjaidmiðill verði tekinn í notk-
un eftir áætlun 1. janúar 1999
samkvæmt skoðanakönnun.
Sextíu af hundraði þeirra
sem spurðir voru fyrir frétta-
tímaritið Der Spiegel kváðust
ekki tetja að áætlunin mundi
hefjast á réttum tíma, en 39%
höfðu trú á því.
SAMTÖK verslunarinnar, Félag ís-
lenskra stórkaupmanna, hafa
ásamt öðrum félagsmönnum
EuroCommerce, hagsmunasamtaka
evrópskra fyrirtækja í milliríkja-
verslun, smásöluverslun og vöru-
dreifingu, hafa lagt fram kæru til
Samkeppnisstofnunar Evrópusam-
bandsins, European Commission’s
Competition, vegna gjaldtöku
banka og greiðslukortafýrirtækja á
þjónustugjöldum vegna greiðslu-
kortaviðskipta.
Að sögn Stefáns S. Guðjónsson-
ar, framkvæmdastjóra Samtaka
verslunarinnar, Félags íslenskra
stórkaupmanna, hafa aðildarfélög
innan EuroCommerce samtakanna
þungar áhyggjur af gjaldtöku
banka og greiðslukortafyrirtækj-
anna á þjónustugjöldum vegna
greiðslukorta þar sem ekki hefur
verið hægt í aðildarlöndunum, að
Danmörku undanskilinni, að heim-
færa kostnaðinn yfir á kortanotend-
ur. Heldur hafa þjónustugjöldin
bitnað á öllum neytendum þar sem
verslanir hafa neyðst til að velta
þeim út í verðlagið. „Við viljum
gera allt til þess að verja vöruverð-
ið þannig að það sé sem minnst háð
fjármögnunarhreyfingum viðkom-
andi fyrirtækis. Enda kom það fram
í könnun, sem EuroCommerce stóð
m.a. fyrir, að gjaldtaka bankanna
og greiðslukortafyrirtækjanna fyrir
þessa þjónustu er mjög há og hún
er í sumum tilvikum hærri heldur
en sem nemur hagnaði af viðskipt-
um með greiðslukort. EuroComm-
erce samtökin hvetja því til þess
að skýrari reglur verði settar um
þjónustugjöldin og þau gerð gegn-
særri þannig að þau bitni ekki á
þeim neytendum sem nota ekki
greiðslukort."
Stefán segir að FÍS hafi lengi
barist fyrir því að fyrirkomulagi um
gjaldtöku þjónustugjalda verði
breytt. „Við tókum meðal annars
þátt í gerð tillögu að frumvarpi til
laga um greiðslukortaviðskipti sem
gerði ráð fyrir breytingu á gjaldtöku
fyrir þessa þjónustu. Þetta frum-
varp tók mið af þeim reglum sem
gilda um þessi mál í Danmörku en
þar eru þjónustugjöldin ekki sett út
í verðlagið heldur þurfa korthafar
að greiða þau þegar viðskipti með
kortum eiga sér stað. FÍS kynnti
ásamt fleiri samtökum tillöguna
fyrir viðskiptaráðherra fyrir nokkr-
um árum en því miður bólar ekkert
á viðbrögðum viðskiptaráðuneytis-
ins.
Gjaldtaka þjónustugjalda er mjög
óeðlileg í ljósi þess að það eru bank-
arnir sem hafa mest hagræði af
notkun greiðslukorta og okkur sýn-
ist að þeir séu að taka mjög ríflega
þóknun fyrir þá þjónustu sem veitt
er. Nýlega lækkaði VISA þjónustu-
gjöldin um eina krónu en við höfum
ekki samið um neina breytingu á
þjónustugjöldum enda viljum við
ekki ijúafa samstöðu verslunarinn-
ar í Evrópu sem fram kemur í
kæru EuroCommerce samtakanna.
Við fögnum að sjálfsögðu þessari
lækkun á þjónustugjöldunum en því
miður er þetta gjald enn allt of
hátt,“ segir Stefán S. Guðjónsson.
græn:
Islenski loðnuveiðlflotinn
leitaði VNVaf Kolbeinsey
Kolbeinsey
Norski loðnuveiðifloiinn
beið átekta við ath.stað A
67 3Ó’N 10WV
ISLAND
Fiskistofa gaf út
leyfi fyrir 30
norsk loðnuskip
Loðnuveiði mátti hefjast á miðnætti
LOÐNUVERTÍÐIN hófst um mið-
nætti og voru 34 íslensk skip við
loðnuleit í gærdag. Flest skipin leita
nú á stóru svæði norðvestur úr
Kolbeinsey en lítið hafði fundist
þegar síðast fréttist. Fiskistofa gaf
í gær út veiðileyfi fyrir 30 norsk
skip innan íslensku lögsögunnar.
Samkvæmt upplýsingum frá Land-
helgisgæslunni höfðu 25 norsk skip
„bókað“ sig til veiðanna um miðjan
dag í gær. Skipin biðu þá öll við
athugunarstað Á en héldu inn í lög-
söguna um leið og tilkynning um
leyfisveitingu Fiskistofu hafði bor-
ist frá norskum stjórnvöldum.
íslenski loðnuskipaflotinn er nú
nánast allur kominn á miðin en veið-
ar máttu hefjast um miðnætti í
gær. Oddgeir Jóhannesson, skip-
stjóri á Hákoni ÞH, sagði í samtali
við Morgunblaðið í gær að lítið hefði
fundist af loðnu á miðunum. Þó
hefði Bjarni Ólafsson AK fundið
torfu langt norður úr Horni en hún
hafí verið lítlfjörleg. Hann sagði ein-
hver skip hafa leitað langt norður
og norðaustur af landinu en lítið séð.
„Veiðin byrjaði í fyrra mun aust-
ar, langt norður úr Langanesi. Það
hafa nokkur skip leitað þar núna
en ekkert fundið. Við mættum fær-
eysku skipi sem var að koma norð-
austan að, en hafði ekkert séð enda
sjávarkuldi mikill á þessum slóðum.
Við höfum verið að þvælast hér í
ís og því erfitt við þetta að eiga,“
sagði Oddgeir.
Biðu eftir grænu ljósi
Fiskistofa gaf út leyfi í gærmorg-
un fyrir loðnuveiðum 30 norskra
skipa innan íslenskrar landhelgi í
einu. Fleiri skip mega þó vera innan
lögsögunnar svo framarlega sem
þau séu ekki að veiðum. Skipin
þurfa að sigla í gegnum sérstaka
athugunarstaði á leið sinni í lögsög-
una og biðu um 25 norsk skip við
einn þeirra um miðjan dag í gær
og biðu þess að tilkynning bærist
frá norskum stjórnvöldum þess efn-
is að íslensk stjórnvöld hefðu gefið
grænt ljós á veiðarnar. Gert er ráð
fyrir að á bilinu 80-90 norsk skip
muni sækja á íslandsmið á loðnu-
vertíðinni. Á síðustu loðnuvertíð
máttu einnig vera 30 norsk skip
að veiðum innan landhelginnar í
einu en veiðarnar voru þá ekki
bundnar sérstöku leyfi Fiskistofu
líkt og nú.
Fengu síld
Sigurður VE var í gær á síldveið-
um innan lögsögu Jan Mayen en
Sunnuberg GK fékk þar síld um
helgina. Skipin fóru nokkuð á und-
an öðrum á miðin til að kanna
möguleika á síldveiðum á svæðinu.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins var engin veiði hjá skipun-
um í gær.
Gott útlit á mörkuðum
Mjög góðar markaðshorfur eru
nú á sölu loðnuafurða og ástand á
mörkuðum með því betra sem sést
hefur um áraraðir, að sögn Sólveig-
ar Samúelsdóttur, markaðsstjóra
SR mjöls. Hún segir verð á mjöli
svipað og á síðasta ári, um 405
pund tonnið eða um 47.400 íslensk-
ar krónur. Á móti komi að pundið
hafí hækkað mikið frá því í fyrra.
Verð á lýsi sé hins vegar um 100
dollurum hærra en á síðasta ári og
sé nú um 550 dollarar tonnið eða
um 38.500 krónur. Sólveig segir
birgðir í landinu litlar og markaði
mjög sterka. Lítil veiði hefur verið
í Suður-Ameríku og segir Sólveig
það hjálpa mikið til á mörkuðum,
bæði hvað varðar mjöl og lýsi.
Byggðastefnan í Noregi
Auknir styrkir til
nýsmíða á skipum
FRÁ og með þessum mánaðamótum
á norski fiskiskipaflotinn kost á
fjárfestingarstyrkjum úr þróunar-
sjóði atvinnuveganna en tilgangur
sjóðsins er meðal annars að efla
atvinnuuppbyggingu á landsbyggð-
inni.
Styrkirnir eiga að renna til ný-
smíði eða breytinga á skipum, sem
fengið hafa smíðastyrk, og í ein-
staka tilfelli er leyfilegt að veita
þá til kaupa á notuðu skipi. Það á
þó aðeins við um Finnmörk og
Norður-Troms. Skip, sem veiða á
grunnslóð og eru á bilinu 15 til 34
m löng, skulu að öðru jöfnu sitja
fyrir um þessa styrki en hvað stóru
skipin varðar, sem sækja lengra,
skulu skip með aflahlutdeild hafa
forgang. Það á einnig við um skip,
sem reyna að vinna betur úr auka-
afla og úrgangi.
Auk þessa hefur verið opnað fyr-
ir áhættulán og tryggingar vegna
nýsmíða þar sem ekki er um smíða-
styrk að ræða.