Morgunblaðið - 01.07.1997, Blaðsíða 52
52 ÞRIÐJUDAGUR 1. JÚLÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matargerð
Brauð, tómatbaka
og fróðleiks-
molar um te
Nokkrir hafa haft samband við mig
og beðið um meiri upplýsingar um te,
segir Kristín Gestsdóttir sem kemur hér
með smáfróðleik um það.
MEÐAL þeirra sem báðu um frek-
ari upplýsingar um te, er kona,
sem sendi mér mjög elskulegt
bréf og bað Iíka um uppskiftir að
mat fyrir einn. Því miður fylgdi
hvorki nafn konunnar né heimilis-
fang og ekki símanúmer heldur,
en ég hefði viljað hafa samband
við hana og senda henni nokkrar
uppskriftir. Það er svolítið erfitt
að gera þessu almennileg skil í
þætti sem þessum. Mér þætti
vænt _um ef konan vildi hringja í
mig. Ég læt þó uppskrift af hollu
og góðu brauði fylgja þessum
þætti. En þá er það teið. Sú te-
planta sem ræktuð er, er mjög lík
um allan heim, mismunur tesins
er fólginn í verkun og að ein-
hveiju leyti í jarðvegi, loftslagi
og hæð yfir sjávarmáli. Það eru
um 1.500 ræktunarstaðir þekktir
og 2.000 mismunandi blöndur.
Grænt te er upprunnið í Kína og
aðallega ræktað þar. Eftir tínslu
er gufa látin leika um teið í eins
konar hólkum og síðan er það
þurrkað fljótt án þess að það nái
að geijast, þannig helst hinn
græni litur. Þetta te er meira
„barkandi“ en annað te. Brúnt te
er látið geijast að hluta. Þetta te
er fölbrúnt og hefur sérstakan
keim. Oolong te er af þeirri gerð.
Svart te er vinsælasta og algeng-
asta teið hér hjá okkur. Teið er
látið gerjast áður en það er þurrk-
að. Þetta te er „barkandi" en þó
ekki eins mikið og grænt te. Kín-
verskt te er oftast blanda af þessu
þrennu þótt það sé ekki algild
regla. Daijelingte er talið Ijúf-
fengast alls indverks tes, það er
ræktað umhverfis bæinn Daijel-
ing í hlíðum Himalayaíjalla. Þess-
ar þrjár tegundir breytast síðan í
meðförum og er stundum bragð-
efnum bætt í, t.d. í Earl Grey te.
Því miður leyfist mér ekki að geta
um hvar hinar einstöku tegundir
tes fást, en mest úrval er í búðum
sem sérhæfa sig í sölu á tei og
kaffi, þótt hinar ýmsu tegundir
fáist víðar.
Nú hafa tómatar lækkað mikið
íverði, svo mikið að ég man ekki
eftir öðru eins, það skulum við
nýta okkur og búa til alls konar
rétti úr þeim.
Tómatbaka
Botninn:
_________2 dl haframjöl____
3 dl hveiti
1 tsk. þurrger
'/■i tsk. salt
2 msk. matarolía
1 '/• dl fingurvolgt vatn
Setjið allt í skál og búið til deig,
smyijið bökumót um 25 sm í þver-
mál. Þrýstið deiginu á botninn og
upp með börmunum.
Fyllingin:
1 lítil dós kotasæla
_____________2 epli___________
5 meðalstórir tómatar
5 stórar sneiðar beikon
150 - 200 g rifinn mjólkurostur,
sú tegund sem hentar
1. Setjið kotasæluna á bökubotn-
inn.
2. Afhýðið eplin, skerið í sneiðar
og raðið ofan á, skerið tómatana í
sneiðar og raðið þar á. Setjið ostinn
yfir
3. Skerið beikonið í litla bita og
setjið ofan á.
4. Hitið bakaraofn í 190° C,
blástursofn í 180° C, setjið neðar-
lega í ofninn og bakið í um 30 mínút-
ur.
Hollt brauð fyrir 4-6
__________1 dl heilhveiti_______
__________2 dl haframjöl________
___________2 ’/z dl hveiti______
__________1 tsk. þurrger________
____________'/■• tsk. salt______
_________1 msk. mataroh'a_______
__________1 msk. hunang_________
____________1 dl mjólk__________
/• dl vel heitt vatn úr krananum
1. Setjið heilhveiti, haframjöl,
hveiti, þurrger og salt í skál. Setjið
hunang og matarolíu út í.
2. Blandið saman mjólk og vatni,
svo að blandan verði fingurvolg, alls
ekki heitari. Mjög áríðandi er að
blanda þessu saman áður en það er
sett út í. Hnoðið deig. Leggið stykki
yfir og látið lyfta sér í minnst 4 klst.
Brauðið verður betra er það lyftir
sér lengi.
3. Mótið brauðið, skerið rifur í
það, penslið með mjólk eða eggja-
rauðu. Látið lyfta sér meðan ofninn
er að hitna.
4. Hitið bakaraofninn í 190^ C,
blástursofn í 170- C, setjið í miðjan
ofninn og bakið i 25-30 mínútur.
ÍDAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15 frá mánudegi til föstudags
Okur í Viðey
VIÐ FÓRUM með barna-
barnið okkar, 10 ára telpu,
út í Viðey um daginn. Þar
er starfandi hestaleiga og
okkur blöskraði alveg verð-
ið á þessari leigu, en
klukkutíminr, er seldur á
2.000 krónur. Þar var ekki
um nein „nótuviðskipti" að
ræða þannig að leigan hef-
ur runnið beint í vasa þess
sem leigir.
Afi
„Kringlukast“
KONA í austurbænum,
sem sagðist hafa verið við-
skiptavinur í norðurkringl-
unni í gær, hringdi í Vel-
vakanda og hafði þetta að
segja:
„Eg fór í norðurkringl-
una sl. fimmtudag og þar
voru miklar auglýsingar
um öll loft. „Kringlukast."
stóð á þeim en heim í hvert
hús var búið að bera blað,
mjög áberandi. Það blað
er mjög stórt og í því stend-
ur: „Kringlukast - nýjar
vörur með 20-50% af-
slætti, gerðu ævintýraleg
kaup.“
í einu horninu við úti-
dyrnar á móti Hard Rock
er upphækkaður pallur þar
sem selt er kaffi og hugð-
ist ég bjóða vinkonu mini
upp á kaffi og kökur. Við
fengum okkur „kaldar"
vöfflur með ijóma. Ég
borgaði og við settumst og
biðum eftir kaffinu. Þá
sáum við, að á hveiju borði
var gulur fáni, sem á stóð
„Kringlukast". Allar stúlk-
urnar voru með sérstakt
merki í barminum sem á
stóð „Kringlukast".
Maður skyldi ætla að
þetta væri mjög merkilegt
framtak. Ég segi mjög,
vegna þess að maður sá
ekkert fyrir öllu þessu gula
dóti. Þegar við fórum
spurði ég hvað þetta
Kringlukast þýddi. Ég
hafði ekki fengið eyri í af-
slátt af kaffinu. Þá sagði
stúlkan: Það er bara af-
sláttur af kaffi og einni
köku, sem hún tilnefndi,
ekki ef maður keypti annað
með. Þá vissi maður það.
Okkur fannst þetta síður
en svo merkilegt.. Það hlýt-
ur að hafa kostað staðinn
tugþúsundir króna, þessar
auglýsingar allar.“
Gallajakki
tapaðist
LJÓSBLÁR gallajakki tap-
aðist á Eiðistorgi á þjóðhá-
tíðardaginn 17. júní sl.
Skilvís finnandi vinsam-
lega hringi í s. 551-3774.
Fjórar læður þurfa
hcimili
FJÓRAR átta vikna gaml-
ar yndislegar læður, kassa-
vanar, þurfa að eignast góð
heimili. Þijár eru svartar
og hvítar, sú fjórða svört,
hvít og brún. Ahugasamir
dýravinir eru beðnir um að
hringja í síma 551-0689.
Kisustrákur þarf
heimili
AFAR fallegur og blíður
tólf vikna gamall kettling-
ur þarf að eignast gott
heimili. Hann er kassavan-
ur og eru áhugasamir
dýravinir beðnir að hafa
samband í síma 565-8509.
Kettlingar
KASSAVANIR og blíðir
kettlingar óska eftir góðu
heimili. Upplýsingar í síma
587-6166.
SKÁK
llmsjón Mnrgrir
l’rliirssnn
Staðan kom upp á al-
þjóðamóti Skolernes Skak-
klub í Arósum í Danmörku.
Daninn Lars Schandorff
(2.510) var með hvítt, en
Litháinn Eduardas Rosen-
talis (2.650) hafði svart og
átti leik.
ÞÝSKUR 59 ára karlmað-
ur með áhuga á útivist,
menningu annarra þjóða,
tónlist, alþjóðamálum og
íþróttum:
Manfred Felkel,
Neue Strasse 3,
09212 Limbach-
Oberfrohna,
Germany.
28. - Db7! 29. h4 (Eða 29.
Hxe4 - Db2 og vinnur.
Eina leiðin til að lengja
skákina var að leika 29.
Hb4, þótt sVartur vinni eftir
29. - Dxd5) 29. - Db2 30.
Dxe4 - c2 31. Bxd6 -
cl=D+ 32. Kh2 og hvít-
ur gafst upp án þess að
bíða eftir svari andstæð-
ingsins, enda er hann
drottningu undir.
Úrslit á mótinu urðu
þessi: 1. Khalifman,
Rússlandi 6 v. af 9
mögulegum, 2.-3. Ad-
ams, Englandi og Rosen-
talis 5 '/z v., 4. Hellers,
Svíþjóð 5 v., 5.-6. Keng-
is, Lettlandi og Curt
Hansen 4 'A v., 7. Peter
Heine Nielsen 4 v., 8.-9.
Hannes Hlífar Stefánsson
og Lars Schandorff 3 /t v.
10. Bent Larsen 3 v.
Hannes Hlífar vann Ros-
entalis, tapaði fyrir þeim
Kengis, Heine-Nielsen og
Khalifman og gerði aðrar
skákir sínar jafntefli.
TÓLF ára Ghanapiltur
með áhuga á íþróttum og
dansi:
Samuel Appiah-
Frimpong,
Okoman Hotel,
P.O.Box 400,
Knawkan, E/R,
Ghana.
BRIDS
llmsjón (■ ti<1 niiiii<1 ur l’áll
Arnarson
SUÐUR á tíu örugga slagi
í fjórum spöðum. Sá ellefti
kemur með svíningu og sá
tólfti á sjálfgæfri þvingun.
Keppnisformið er tvímenn-
ingur, svo það munar um
hvern slag:
Suður gefur; NS á
hættu. Tvímenningur.
Norður
♦ G5
¥ G1098
♦ ÁKG5
♦ 972
Vestur Austur
♦6 ♦ 987
¥ KD7643 IIU ¥ 52
♦ D983 111111 ♦ 764
♦ K3 ♦ ÁG865
Suður
♦ ÁKD10432
♦ Á
♦ 102
♦ D104
Vestur Norður Austur Suður
1 spaði
2 hjörtu Pass Pass Dobl
Pass 3 grcnd Pass 4 spaðar
Pass Pass Pass
Útspil: Hjartakóngur.
Spilamennskan rekur sig
nokkuð fyrstu slagina.
Sagnhafi notar innkomuna
á spaðagosa til að trompa
hjarta, aftrompar austur
og spilar síðan tígultíu.
Láti vestur lítinn tígul, þarf
kjark til að láta tíuna rúlla
yfir, en segjum að vestur
leggi á, eins og flestir
niyndu gera. Sagnhafi tek-
ur á ás, trompar hjarta og
spilar spöðunum til enda:
Norður
♦ -
¥ G
♦ KG5
♦ 9
Vestur Austur
♦ - ♦ -
¥ D ♦ 983 II ¥ - ♦ 76
♦ K ♦ ÁG8
Suður
♦ 10
¥ -
♦ 2
♦ D104
í síðasta trompið neyðist
vestur til að henda lauf-
kóng. Sagnhafi kastar þá
hjarta úr borði, tekur tvo
slagi á tígul og spilar síðan
laufi að drottningunni.
Vörnin fær aðeins einn slag
á laufás.
■Mmi! 11: w m
k m Wk.
•|| 'g #J| M
m." æ a 'm " m,''
■A: áv.Q _ m.. ..
ÍV* (SA»
5 M K> a»
SVARTUR leikur og vinnur
Pennavinir
Víkveiji skrifar...
KILJUÚTGÁFA Máls og menn-
ingar er til mikillar fyrir-
myndar, bæði vegna vals á útgáfu-
bókum og ekki síður vegna verðs,
að ekki sé talað um það verð, sem
boðið er upp á um þessar mundir.
Kiljur forlagsins má nú fá fyrir 480
krónur hveija bók og eru það reyf-
arakaup.
Kiljuútgáfa átti_ lengi vel erfitt
uppdráttar hér á Islandi. Svo virð-
ist, sem fólk hafi ekki viljað kaupa
aðrar bækur en þær, sem voru vel
innbundnar en um leið urðu þær
náttúrlega mun dýrari. Sú var líka
tíðin, að hér var ekki til bókbands-
tækni til að gefa kiljur út í viðun-
andi bandi. Allt er þetta liðin tíð.
Víkveiji heyrði á mál tveggja
ungmenna í bókaverzlun forlagsins,
sem tóku andköf yfír því, hvers kon-
ar bækur væri hægt að kaupa á 480
krónur og ekki að ástæðulausu.
ILÉSBÓK Morgunblaðsins sl.
laugardag var afar athyglisveit
yfirlit yfir þijár stórar myndlistar-
sýningar, sem nú standa yfir í Evr-
ópu. Ein þeirra, Dokumenta í Kass-
el í Þýzkalandi, er að jafnaði haldin
á fímm ára fresti og er ætlað að
sýna stöðu samtímalistar hveiju
sinni.
Sú spurning vaknar við lestur
Lesbókargreinanna, hvort ekki sé
kominn tími til að koma upp eins
konar íslenzkri Dokumentasýningu
á svipuðu árabili. Fjöldi ungra
myndlistarmanna er orðinn mjög
mikill og erfítt fyrir hvern sem er
að hafa yfirsýn yfir það, sem er að
.gerast í myndlist hér.
Með slíkum reglulegum yfirlits-
sýningum mundi hins vegar fást
góð yfirsýn yfir stöðu íslenzkrar
myndlistar hveiju sinni. Er ekki
ástæða til að skoða þetta mál?
EGAR Víkartindur strandaði
k.viknuðu umræður um það,
hvers konar völd skipstjóri um borð
í skipi hefði til þess að taka ákvarð-
anir, sem í því tilviki reyndust vera
kolrangar. I frétt í Morgunblaðinu
í fyrradag kemur fram, að flugslys
í Færeyjum á síðasta ári varð þrátt
fyrir það að flugmennirnir hefðu
verið varaðir við að nánast ólend-
andi væri í Færeyjum. Svo virðist,
sem þeii hafi ákveðið að fljúga að
áeggjan dansks aðmíráls.
I báðum tilvikum er of mikil
ábyrgð lögð á stjórnendur skips og
flugvélar og tímabæit að breyta
lögum um þetta efni hér sem ann-
ars staðar.