Morgunblaðið - 01.07.1997, Blaðsíða 26

26 ÞRIÐJUDAGUR 1. JÚLÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
ERLEIMT
Reuter
UNGUR Albani situr á öxlum fööur síns þar sem stuðningsmenn
Sósíalistaflokksins fögnuðu i Tirana í gær.
Eftirlitsfulltrúar sáttir við fram-
kvæmd kosninganna í Albaníu
Berisha
játar ósigiir
Tirana. Reuter.
FORSETI Albaníu, Sali Berisha, við-
urkenndi síðdegis í gær að flokkur
hans, Demókrataflokkurinn, hefði
beðið ósigur í þingkosningunum sem
fram fóru í landinu á sunnudag.
Bashkim Fino, sitjandi forsætisráð-
herra SóSíalistaflokksins, lýsti því
yfir í gær að flokkur sinn hefði unn-
ið sigur í kosningunum, og að þær
hefðu farið vel fram.
Úrslit í kosningunum hafa ekki
verið formlega tilkynnt. Berisha
sagði í gær að svo virtist sem al-
banskir kjósendur hefðu ákveðið að
Demókrataflokkurinn yrði í stjórn-
arandstöðu. Flokkurinn var við völd
frá 1992 þar til í mars sl. er Fino
tók við. Þá hafði verið mynduð 10
flokka stjórn til þess að hefta rísandi
óöld í landinu. Enn hefur ekki tekist
að koma á lögum og reglu í suður-
hlutanum.
Berisha kvaðst myndu standa við
öll loforð sem hann hafði gefið í
kosningabaráttunni, en ekki var ljóst
í gær hvort hann ætlaði að láta af
embætti. Hann hefur gefið í skyn
nokkrum sinnum að hann myndi
hætta ef vinstrimenn bæru sigur úr
býtum í kosningunum.
Leiðtogi sósíalista, Fatos Nano,
sem látinn var laus úr fangelsi í
mars sl, sagði á sunnudagskvöld
að flokkur hans hefði unnið 60 sæti
af þeim 115 sem kosið var um. Sagði
Nano, að ásamt samstarfsflokkum á
vinstri vængnum hefðu sósíalistar
náð tveim af hverjum þrem sætum
á þingi, og myndi það duga til þess
að úthýsa Berisha forseta með at-
kvæðagreiðslu.
Kosningar fóru fram í landinu í
fyrra, en ollu deilum og voru gagn-
rýndar af fulltrúum Óryggis- og
samvinnustofnunar Evrópu (ÖSE),
sem höfðu eftirlit með þeim. Fulltrú-
ar ÖSE, Evrópuráðsins og Banda-
ríkjanna fylgdust með kosningunum
á sunnudag og voru að flestu leyti
sáttir við framkvæmd þeirra.
Lögreglan vinnur
gegn umbótum Plavsic
Belgrad. Reuter.
FORSETI Bosníu-Serba, Biljana
Plavsic var í haldi í fyrrinótt hjá
andstæðingum stjórnarinnar, sem
reyndu að hindra aðgerðir hennar
gegn spillingu meðal háttsettra emb-
ættismanna, að sögn heimildamanna
úr röðum Bosníu-Serba í gær.
Að sögn heimildarmanna var
Plavsic haldið af lögreglu nærri Bij-
eljina í norðausturhluta Serbneska
lýðveldisins í Bosníu. Var henni
sleppt í gærmorgun og leyft að fara
til skrifstofu sinnar í Banja Luka,
undir verndarhendi friðargæsluliða
Atlantshafsbandalagsins.
Heimildarmenn Reuters segja að
harðlínumenn, sem séu andvígir
Plavsic, hafi virst vera að reyna að
bola henni frá eftir að henni mis-
tókst um helgina að koma innanrík-
isráðherranum, Dragan Kijac, úr
embætti. Kijac er hliðhollur fyrrum
forseta og dæmdum stríðsglæpa-
manni, Radovan Karadzic, sem enn
hefur umtalsverð völd í stjórn Bos-
níu-Serba, þrátt fyrir að hafa verið
neyddur til að láta af embætti í fyrra.
Kijae er einnig fylgismaður Momci-
los Krajiznik, fulltrúa í forsætis-
nefnd Bosníu.
Plavsic mun hafa viljað víkja Kijac
frá vegna þess að hann neitaði að
gangast fyrir rannsókn á rekstri
tveggja stórra fyrirtækja í eigu Bos-
níu-Serba, sem Karadzic og Krajizn-
ik stýra. Plavsic var kjörin forseti
bosníu-serbneska hlutans í Bosníu í
september í fyrra, en stjórnmálaský-
rendur segja að raunveruleg, pólitísk
völd og forráð í lögreglunni í þessum
landshluta séu enn í höndum
Karadzics og Krajiznik, sem voru
meðal forsprakka í her Bosníu-Serba
á meðan stríðið í Bosníu stóð.
LISTIR
Morgunblaðið/Gunnlaugur
KARLAKORINN Hreimur ásamt stjórnanda, Róbert Faulkner, og undirleikara, Juliet Faulknar.
Kraftmikill Hreimur í Stykkishólmi
Stykkishólmur. Morgunblaðið.
KARLAKÓRINN Hreimur úr
Þingeyjarsýslu hélt nýlega
tónleika í Stykkishólmskirkju.
Þarna var kominn yfir 40
manna karlakór langa leið og
með þessari ferð lauk starfsári
kórsins.
Dagskrá tónleikanna var fjöl-
breytt og söngurinn mjög góður.
Kórinn er kraftmikill og vel agað-
ur. Er gaman til þess að vita að
enn eru til öflugir karlakórar á
landsbyggðinni. Stjórnandi kórs-
ins er Róbert Faulkner. Hann
hefur stjórnað kórnum í 10 ár.
Undirleikari á tónleikunum var
Juliet Faulknar; Með kórnum
sungu einsöng Asmundur Krist-
jánsson, Baldur Baldvinsson, Ein-
ar Hermannsson og Sigurður
Þórarinsson.
Málverk/Flóki/ Handíð
MYNPLIST
H o r n i ð
MÁLVERK
TOLLI
Opið alla daga frá 14-18. Til 8. júlí
. Aðgangur ókeypis.
NÝ SPOR nefnir Þorlákur Krist-
inssson með listamannsnafnið Tolli
sýningu sína í listhúsinu Horninu við
Hafnarstræti. Tolli er afar iðinn við
kolann á sýningarvettvangi enda
ekki einhamur í pataldri sínum við
grunnmál myndflatarins. Sem fyrri
daginn er vettvangurinn afsprengi
nýja málverksins á níunda áratugn-
um með óheftum kraftbirtingi út-
hverfs innsæis.
Að undanfömu hafa hér og þar
verið að sjást myndir léttra og artis-
tískra vinnubragða, sem að mati rýn-
isins er það jarðbundnasta og upp-
runalegasta sem komið hefur frá
hendi Tolla um langt skeið. Eru þetta
ýmiss konar landslagsstemmur í sér-
tækri útfærslu, en einnig sást skyldum
vinnubrögðum bregða við í blóma-
myndum þeim sem hann sýndi á Akur-
eyri fyrr á árinu, og rýnirinn sá að
hluta er verið var að taka þær niður.
En það kveður við giska annan tón
í þeim stóru litsterku flekum sem
Tolli sýnir núna og útfærslan er mun
einhæfari og jafnframt lausari í
byggingu, þó sjálf pensiiförin og
vinnubrögðin séu af sama toga, hröð
og vafningalaus. Hér sleppir hann
af sér beislinu í nokkrum rauðum
myndheildum, sem fyrir sumt leiða
hugann að norska málaranum Frans
Widerberg, sem er einn af meginás-
um norskrar myndlistar í dag (f.
1934). Munurinn á þeim er þó sá að
Widerberg virkjar á öllu áhrifaríkari
hátt innri lífæðar myndflatarins og
hefur mun meiri menntunarlegan
Stöðlakot
TEXTÍLVERK
PHILLIPPE RICHART
Opið alla daga frá 14-18. Til 7.
júlí. Aðgangur ókeypis.
Phillippe Richart, sem er nafnið á
bæjarlistamanni Akraness í ár, er
veflistamaður, að öllum líkindum sá
virkasti á íslandi um þessar mundir,
ef tekið er mið af kynferðinu. Raunar
vinnur hann í blandaðri tækni og
notar jafnvel gaddavír, gijót og stein-
gerðar leyfar í myndir sínar, en það
eru ný efni á tæknisviði textíla eins
og margur veit, en allir sætta sig
ekki við sem betur fer. Richart vann
við almennan vefnað á ísafirði
1980-84 og hefur þar að auki sótt
námskeið í öðrum greinum, en lengst-
um helst unnið við spjald- og mynd-
bakgrunn, er til að mynda ólíkt þjálf-
aðri teiknari. Tolli er hrár og um-
búðalaus sem er í senn styrkur hans
og veikleiki, - styrkurinn felst í viss-
um ferskleika sem slíkir hafa en
veikleikinn í takmarkaðri yfirsýn og
einhæfum ávanakenndum vinnu-
brögðum. Þannig er vinnumáti Tolla
jafnan hinn sami hvað sem hann
tekur sér fyrir hendur í málverkinu,
þótt yfirborð myndanna taki ýmsum
umskiptum. Þá tekur háglansað yfir-
borð rauðu myndanna svo í að jaðrar
við glingurlist, sem er ein þýðing á
hugtakinu Kitsch. Þá fer Tolli ham-
förum í myndum á endavegg, en
form myndanna er afar krampakennt
vefnað, þar til á síðustu árum að flóki
er jafnframt uppistaða í verkum hans.
Flóki er svo einmitt uppistaðan í
flestum verkunum á sýningunni, og
bera samsetningar þeirra þess merki
að gerandinn er í ýmsum þreifíngum
til margra átta, en einnig að mennt-
unarlegi grunnurinn sé nokkuð á
reiki. Hugmyndir hefur Richart nógar
og tæknisviðið er vítt, en hins vegar
er dijúgur svipur af hreinum íðum í
útfærslu verkanna. Þó er mikið spunn-
ið í hina einföldu gerð mynda eins og
„Landvemd" (7), „Steinborgari" (12)
og „Það sjá þeir sem ekki sjá“ (14).
Þá kveður við allt annan og hreinni
tón í verkinu „Á ferð“ (11) og hefði
verið fengur að meiru af slíku. Nátt-
úrustefín á efri hæð koma helst til
réttar síns er listamaðurinn er næstur
upprunanum svo sem í Mosastefunum
(21-25), en minni lífsmögn eru í hlut-
vöktum tilburðum ...
og losaralegt í útfærslu allri. það er
helst í bláa litnum að rofar til og
þá einkum í myndinni „Maður með
bláma“ sem ber í sér sannverðugt
heildarsamræmi...
Listakot
SAMSÝNING
TÓLF LISTAKONUR
Opið virka daga frá 10-18, laugar-
daga 10-16. Til 5. júlí. Aðgangur
ókeypis.
Rétt er að minna á, að í Listakoti,
Laugavegi 70, er á boðstólnum fjöl-
þætt úrval listmuna og myndverka.
Að auki er um þessar mundir sérstök
áhersla lögð á sýningu minjagripa með
menningu landsins og nánasta um-
hverfi sem viðvarandi þema. Sjálfa
náttúruna, sem slípar eltir, litar og
mótar eins og það heitir í kynningu.
Kennir þar fjölþættra grasa og að-
ferða, en um er að ræða leirlist, skúlpt-
úr, grafík, textíl og myndlist.
Eins og gefur að skilja í ljósi fjölda
sýnenda er um smáhluti að ræða
bæði til nytja og skrauts sem skulu
ekki taldir upp né tíundaðir, en það
sem veit að iðkun handíða á landi
hér á síðustu árum er afar eftirtekt-
arverð þróun sem þarfnast stuðnings
til að blómstra og auka iðkendum
metnað og áræði. Enn sem komið
er er að mestu um afar snotra hand-
gerða hluti að ræða pn mjór er mik-
ils vísir eins og oft er sagt, og þetta
telst víða afar mikilvægur og virtur
iðnaður erlendis ...
Bragi Ásgeirsson