Morgunblaðið - 23.11.1997, Blaðsíða 30
30 SUNNUDAGUR 23. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Golli
Ferðamenn versla, sjái
þeir eitthvíið fallegt
VIÐSHPT! AIVINNULÍF
Á SUNNUDEGI
►Edda Sverrisdóttir er fædd á Siglufírði 1953. Hún fluttist til
Kópavogs níu ára gömul og lauk þar barna- og gagnfræða-
skóla. Hún lauk námi í kvikmyndagerð frá San Francisco Art
Institute 1984 og starfaði á Stöð tvö og í lausamennsku við
kvikmynda- og auglýsingagerð til ársins 1991, þegar hún
keypti verslunina Flex og hefur rekið hana síðan. Hún er for-
maður Laugavegssamtakanna og varaformaður Miðborgar-
samtakanna, auk þess að vera í fulltrúaráði Kaupmannasam-
takanna og varamaður Verslunarráðs í Þróunarfélagi Reykja-
víkur. í síðustu viku fékk verslun liennar Njarðarskjöldinn sem
ferðamannaverslun ársins, viðurkenningu sem Reykjavíkur-
borg og íslensk verslun veita.
Edda tekur við Njarðarskildinum úr hendi Guðrúnar Ágústsdóttur.
Eftir Súsönnu Svavursdóttur
JARÐARSKJÖLDUR-
INN er veittur þeirri
verslun sem þykir hafa
skarað fram úr og sýnt
frumkvæði í þjónustu við ferða-
menn,“ segir Edda og bætir því við
að sér fínnist mikill heiður að hafa
hlotið hann, ári á eftir stórverslun á
við Mál og menningu.
Hvað er það sem ræður vali á
þeirri verslun sem hlýtur skjöldinn?
„Verslunin þarf að hafa aðlagað
sig þörfum ferðamanna sem hingað
koma; hún þarf að hafa sveigjanleg-
an vinnutíma, tungumálakunnáttu,
aðlaðandi útlit, gott vöruúrval og
verð og elskulegt viðmót, svo eitt-
hvað sé nefnt. Viðurkenningin er
auðvitað veitt til verslana sem hafa
sýnt mikla aukningu í sölu til ferða-
manna; verslana sem þeir vilja
gjarnan heimsækja.“
Nú hefur þú aðeins rekið þína
verslun í sex ár. Hvers vegna snerir
þú þér að verslunan-ekstri í stað
þesL „ð halda áfram að vinna að
kvikmyndagerð?
„Pað var nú eiginlega tilviljun að
ég fór út í þennan rekstur. Eg var
viðskiptavinur fyrri eiganda. Hún
var að flytja til útlanda og var ekki
sama hver tæki við versluninni. Lík-
lega hefur hún fundið að ég er fag-
urkeri og gæti gert gott úr því sem
hún var byrjuð á.
Ég var nú svo mikið barn að ég
hélt að ég gæti rekið verslunina í
aukavinnu en reyndin varð önnur.
Maður er vakinn og sofinn yfir
þessu. Petta er rosaleg vinna og til
þess að svona sérverslun gangi
verður maður að standa yfir henni
frá morgni til kvölds."
Það kemur þó ekki í veg fyrir að
þú sért mjög virk í hinum ýmsu
samtökum kaupmanna, meðal ann-
ars Laugavegssamtökunum og Mið-
borgarsamtökunum. Fyrir hvað
standa þessi samtök?
„Laugavegssamtökin standa fyrir
eflingu, styrkingu og markaðssetn-
ingu á Laugaveginum. Ein aðgerðin
sem við höfum staðið fyrir er „lang-
ur laugardagur við Laugaveginn"
sem nú hefur færst yfir á Miðbæj-
arsamtökin.
Miðborgarsamtökin voru stofnuð
í febrúar síðastliðnum og eru miklu
stærra félag með mun fleiri meðlim-
um. Pau ná frá Hlemmi og vestur í
bæ. Laugavegssamtökin eru núna
deild innan þeirra samtaka, rétt
eins og Miðbæjarfélagið sem er fé-
lag kaupmanna í Kvosinni og síðan
er Skólavörðustígurinn ásamt hlið-
argötunum enn ein deildin. Mið-
borgarfélagið er því geysiöflugt fé-
lag. Markmið þess er fyrst og
fremst að auka markaðssetningu á
verslun og þjónustu í miðborginni,
auk þess að taka afstöðu til um-
hverfismála, bflastæðamála, skipu-
lagsmála og menningarmála.“
Hvers vegna menningarmála?
„Vegna þess að allir sem reka
verslun eða búa á svæðinu geta orð-
ið meðlimir."
Islenskar konur ekki eins
feimnar við að sjást
Edda verslar með fylgihluti fyrir
konur; skartgripi, slæður, hatta,
trefla, belti, skó, töskur og lítið eitt
af samkvæmisfatnaði. „Þegar ég
tók við versluninni var hálfgert
stefnuleysi ríkjandi í rekstri henn-
ar. Hún var eiginlega dálítið „kaó-
tísk“. Þegar ég hafði rekið hana í
nokkra mánuði, ákvað ég að gera
hana að hágæðaverslun með vand-
aða og fallega hönnun, gripi sem
konan getur átt í áratugi og er alltaf
jafnglæsileg með, auk þess að
leggja áherslu á góða þjónustu og
þekkingu á því sem ég er að selja.
Fyrir tveimur árum flutti ég
verslunina í Bankastræti 11 og við
það jókst sala á þessum vörum, sem
eru heimsþekkt vörumerki og list-
munir, til ferðamanna um fleiri
hundruð prósent og nú má segja að
þeir versli mjög mikið allan ársins
hring. Salan hefur líka aukist mjög
mikið til innlendra viðskiptavina.
Pegai' ég flutti í Bankastrætið
stækkaði ég verslunina og jók vöru-
úrvalið og veltuaukningin er um
' 25% á milli ára hjá mér.“
Ég man að þú sagðir einu sinni í
viðtali að íslenskar konur vildu helst
ekki vera sýnilegar og gengju ekki
með mikið skraut á sér. Finnst þér
þetta hafa breyst á þeim sex árum
sem þú hefur rekið verslunina?
„Já, konur eru farnar að leggja
meiri áherslu á fylgihluti og búnar
að læra að notkunarmöguleikar
fatnaðar aukast með fylgihlutum.
Islenskar konur eru líka betur til
hafðar en áður og ekki eins feimnar
við að sjást. Þær eru líka óragari við
að vera með sinn eigin stíl í stað
þess að vera ljósrit hver af annarri.“
fslenskir karlmenn
smekklegir
„Það sem hefur þó sérstaklega
vakið athygli mína er hversu mikið
af karlmönnum kemur til að kaupa
gjafir handa konunum sínum - og
ekkert endilega af neinu tilefni,
heldur til þess að sýna væntum-
þykju. Það er athyglisvert og
skemmtilegt hvað íslenskir karl-
menn hafa góðan smekk, eru með-
vitaðir um gæði og háfa gott auga
fyrir því sem er óvenjulegt og sér-
stakt. Það er alltaf gaman að af-
greiða íslenska karlmenn."
Um hvað ertu að tala þegar þú
talar um gæði?
,Ahar slæður og hálsklútar sem
ég er með eru úr náttúruefnum;
silki, ull, tíömull og kasmír. Hatt-
arnir eru allir úr kanínuangórufilti,
hör og silki. Skartgripirnir sem ég
er með eru úr mismunandi málm-
um, gjarnan kopar og silfurblöndum
og nikkelfríir, með góðri gullhúð og
síðan er ég með skartgripi úr nátt-
úruefni eins og horni, beinum, rafi
og alls konar jarðsteinum."
I versluninni Flex eru fylgihlutir
frá Christian Lacroix, Karl Lager-
feld, Gerdu Lynggaard, Phillip
Ferrandis, Paco Rabanne og Marie
Victoire, svo eitthvað sé nefnt.
Edda segist hafa valið þessi merki
vegna þess að hún geti treyst fram-
leiðslunni og handverkinu. „Ég
þekki listafólkið persónulega sem
gerir mér kleift að veita mun per-
sónulegri þjónustu."
Merkjavara ódýrari hér
en í erlendum borgum
Nú hefur þú fengið þessa viður-
kenningu sem ferðamannaverslun
ársins. Versla ferðamenn almennt
mikið hér á landi?
„Erlendir ferðamenn á Islandi
eru ekkert öðruvísi en íslenskir
ferðamenn í útlöndum. Þeir versla
þegar þeir sjá eitthvað fallegt og
ekkert endilega íslenska vöru, eins
og þessa hefðbundnu ferðamanna-
vöru. Það er mjög gott að þeir kaupi
hana og auðvitað viljum við sjá
aukningu í sölu á íslenskri vöru, auk
annarrar vöru, til dæmis merkja-
vöru. Það er að segja, vöru sem er
heimsþekkt hönnun, eins og Lager-
feld og fleiri."
Hvers vegna kaupa erlendir
fei'ðamenn slíka merkjavöru hér á
landi?
„Vegna þess að hún er á mun
betra verði hér en í erlendum stór-
borgum. Þetta hafa útlendingar
sem hingað koma uppgötvað og
auðvitað nota þeir tækifærið og
versla hjá okkur sem bjóðum allt að
50% lægi-a verð en gerist og gengur
í erlendum stórborgum."
Hvernig stendur á því?
„Við erum mjög lítill markaður,
með viðskiptavini sem hafa tiltölu-
lega svipað ráðstöfunarfé á milli
handanna. Kostnaður okkar er
minni hvað varðar rekstur á verslun
en það sem spilar stærsta hlutverk-
ið er að álagningin er mun lægri hér
en annars staðar. Þessi vara er ætl-
uð ríku fólki erlendis og þess vegna
er mikil álagning á henni, eins kon-
ar lúxusálagning. Ástæðan fyrir
þessari auka-álagningu er sú að það
skiptir ekki máli hvað hún kostar.
Þessi vara er höfð dýr vegna þess
að rík kona er allt öðruvísi hugsandi
en sú sem býr við þröngan fjárhag.“
ísland er ekki bara
landslag og arfleifð
Færðu þá heilu rútu- og skips-
farmana af fólki inn í verslunina?
„Nei, því miður. Stærsti hluti
þeirra ferðamanna sem koma hing-
að stansa afskaplega stutt við í
Reykjavík. Borgin hefur ekkert
verið inni á kortinu sem spennandi
staður til að heimsækja. Það er að
segja, þeir sem hafa stundað ferða-
mennsku hérna, hafa undanfarna
áratugi selt náttúru Islands en hafa
að mínu viti gleymt Reykjavík, sem
er stórkostleg heimsborg - og
þessi heimsborg hefur allt sem stór-
borgir erlendis hafa upp á að bjóða.
Það er ótrúlegt menningarlíf hérna,
veitingahús í heimsklassa og
Reykjavík er nánast öll á sömu þúf-
unni. Það er svo auðvelt að nálgast
allt hérna. Auk þess er Reykjavík
hrein borg, ung, nýtískuleg. Fólkið
er vingjarnlegt, hjálpfúst og mjög
tískumeðvitað, þ.e.a.s. það fylgist
ákaflega vel með á öllum sviðum;
straumum og stefnum í tísku og
listum og matargerð, auk þess að
fylgjast vel með á sviði tækni og vís-
inda.
Ég held nú að fólk í ferðamanna-
iðnaðinum sé að vakna upp við það
að Reykjavík er borg sem gjarnan
er hægt að selja sem ferðaborg. ís-
land er ekki tíara landslag og arf-
leifð. Nútímamenningin okkar er
líka spennandi kostur fyrir útlend-
inga og ég held að við eigum eftir að
sjá það meira og meira á næstu ár-
um að Reykjavík er vænlegur við-
komustaður fyrir ferðamenn, því
það er svo margt að sjá og gera
hérna.
Það hefur verið mikil barátta hjá
okkur kaupmönnum að fá ferða-
málayfirvöld til að átta sig á þessu
- og baráttan er rétt að byrja, því
hlutur almennrar verslunar til
ferðamanna er ennþá of lítill miðað