Morgunblaðið - 10.01.1998, Side 6
6 LAUGARDAGtTR 10. JANUAR 1998 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fjármálaráðuneytið
Dagblaðakaupum
hefur verið hætt
FJÁRMÁLARÁÐUNEYTIÐ hefur
sagt upp áskriftum að DV, Degi og
Morgunblaðinu. Hér er um að ræða
áskrift að 100 eintökum af hverju
blaði, sem hafa verið greiddar fyrir
ráðuneyti, sjúkrastofnanir og sendi-
ráð, svo eitthvað sé talið.
Haraldur Sverrisson, deildar-
stjóri í fjármálaráðuneytinu, sagði í
gær að þetta væri gert í samræmi
við breytingartillögu, sem formenn
allra þingflokka hefðu lagt fram við
fjárlagafrumvarp þessa árs. Blaða-
kaup fjármálaráðuneytis hefðu á
undanfórnum árum verið skorin
jafnt og þétt niður, nú síðast árið
1994 þegar ákveðið var að kaupa 100
eintök af hverju dagblaði í stað 250.
í greinargerð með breytingartil-
lögunni er lagt til að liður um
„heimild ríkisins til að kaupa dag-
blöð eða aðalmálgagn þingflokka
fyrir stofnanir ríkisins falli brott“
og bætt við að áætlaður kostnaður
af þessum lið sé um 10 milljónir
króna. í tillögunni segir að á móti
skuli hækka liðinn „sérfræðilega að-
stoð fyrir þingflokka“ um jafnháa
fjárhæð og lagt til að fé til útgáfu-
mála hækki um 5,5% eftir að upp-
hæðin hafi verið óbreytt í tvö ár.
Haraldur kvaðst gera ráð fyrir
því að stofnanir, sem notið hefðu
góðs af þessum kaupum, myndu nú
sjálfar kaupa dagblöðin: „Ekki
hætta menn að lesa blöðin."
Morgunblaðið/PPJ
Braggar
rifnir á
Reykjavík-
urflugvelli
STARFSMENN á Reykjavíkurflug-
velli eru nú að rífa tvo bragga, sem
staðið hafa á flugvellinum í rúm-
lega hálfa öld.
Friðgeir Eiríksson, yfirverk-
stjóri hjá flugmálasfjórn, sagði í
gær að hér væri um að ræða tvær
birgðaskemmur, sem Bretar hefðu
reist á stríðsárunum.
„Þarna hefur verið trésmíða- og
rafmagnsverkstæði í 30 ár. Bragg-
arnir voru orðnir ónýtir og héldu
hvorki vatni né vindi. Nú hefur
verið reist nýtt verkstæði bak við
flugsljórnarmiðstöðina og því er
verið að rífa þá núna.“
Friðgeir sagði að það eina, sem
mætti nýta úr bröggunum, væru
bogarnir og yrðu þeir geymdir.
Bæjarstjóri Hafnarfjarðar um átök við
afgreiðslu fjárhagsáætlunar
„Brestir í sam-
starfí en meiri-
hlutinn óbreyttur“
ÞAÐ eru komnir brestir í meiri-
hlutasamstarfið í bæjarstjórn Hafn-
ai'fjarðar en ekki er þó hætta á að
samstarfinu verði slitið og fjárhagsá-
ætlun bæjarins verður afgi'eidd, að
sögn Ingvars Viktorssonar bæjar-
stjóra.
Við afgreiðslu fjárhagsáætlunai'
bæjarins sl. fimmtudag greiddi
Ti-yggvi Harðarson Alþýðuflokki tví-
vegis atkvæði með minnihlutanum
við atkvæðagreiðslur um framlög til
húsnæðis fyrir bókasafn og flokks-
systir hans, Valgerður Gunnarsdótt-
h', sat í tvígang hjá við atkvæða-
greiðslurnar.
Að sögn Ingvars lét Jóhann Berg-
þórsson, annar tveggja bæjarfulltrúa
Sjálfstæðisflokks í meirihlutanum,
bóka af þessu tilefni að hann teldi að
samstarfssamningui' bæjarstjómar-
meirihlutans hefði brostið.
„Við munum skoða þessi mál
innan hópsins"
Þegar kom að liðnum „eignfærð
og gjaldfærð fjárfesting vegna bóka-
safns“ sem kvað á um 90 millj. kr. út-
gjöld við afgreiðslu fjárhagsáætlun-
arinnar, brast samstaða alþýðu-
flokksmanna í bæjarstjórnarmeh'i-
hlutanum. Að sögn Ingvars snýst
málið um kaup eða byggingu á hús-
næði undir bókasafn. Valgerður
hafði fyrir fundinn tilkynnt að hún
myndi sitja hjá en hins vegar kom á
óvart, að sögn Ingvars, að Tryggvi
skyldi greiða atkvæði með minni-
hlutanum.
Meirihlutinn lagði í fyrstu til að
liðurinn yrði lækkaður í 68 millj. ki1.
og var það samþykkt. Minnihlutinn
lagði fram breytingartOlögu sem féll
á jöfnu en Tryggvi greiddi þá at-
kvæði með minnihlutanum og Val-
gerður sat hjá. Önnur tillaga frá
meirihlutanum féll einnig á jöfnu þar
sem Tryggvi greiddi á ný atkvæði
með minnihlutanum og Valgerður
sat hjá. Niðurstaðan varð því sú að
40 millj. kr. verður varið tO húsnæðis
fyrir bókasafnið.
„Það varð þarna brestur í sam-
starfinu en hins vegar er meirihlut-
inn óbreyttur og verður það. Við
munum skoða þessi mál innan hóps-
ins,“ sagði Ingvar.
Ekki náðist í Jóhann Bergþórsson.
Hljóðfæraleikarar sam-
þykkja nýja samninga
HLJÓÐFÆRALEIKARAR í Sin-
fóníuhljómsveit íslands hafa sam-
þykkt nýjan kjarasamning félags-
manna.
Samningurinn hljóðar upp á 25%
launahækkun auk þess sem nú verða
einungis einir fastir tónleikar á viku
og 6 sinnum á ári verða tónleikar á
laugardögum, aðrir tónleikar verða
greiddir í yfirvinnu.
Hlíf Sigui'jónsdóttir, formaður
starfsmannafélags SÍ, segir samn-
ingana nú kirfilega samþykkta af fé-
lagsmönnum þótt enn sé heOmikil
vinna framundan í kjaramálum hljóð-
færaleikara. „Við erum ánægð með
þau aðalatriði sem fram náðu að
ganga í þessum áfanga. Þó er mikið
sem enn hefur ekki verið rætt eins og
t.d. ferðalög út á land og til útlanda."
Úlfur og lömb
LEIKLIST
Leikfélag Iteykjavíkur
á stóra sviðinu Borgar-
leikhússins
FEÐUR OG SYNIR
Höfundur leikgerðar: Alexander Borodín eftir
skáldsögu ívans Túrgeujevs. Þýðandi: Ingibjörg
Haraldsdóttir. Leikstjóri: Alexei Borodín.
Leikmynd og búningar: Stanislav Benediktov.
Lýsing: Lárus Björnsson. Hljdð: Baldur Már
Amgrímsson. Dansar: Þórhildur Þorleifsdóttir.
Leikarar: Björn Ingi Hilmarsson, Eggert
Þorleifsson, Guðlaug Elfsabet Ólafsdóttir, Guð-
rún Ásmundsdóttir, Halldóra Geirharðsdóttir,
Kristján Franklín Magnús, Pétur Einarsson,
Sóley Elíasdóttir og Þorsteinn Gunnarsson.
Föstudagur 9. janúar.
Á ÞVÍ leikári sem nú er að líða höfum við
fengið nokkurt innlit í rússneskar bók-
menntir sem skrifaðar voru á nítjándu öld
og á fyrsta áratug þessarar. Verk eftir Lér-
montov, Tsjekhov og Gorkíj hafa þegar ver-
ið sýnd, svo ekki sé minnst á önnur rússnesk
leikrit, óperu og leikgerðir byggðar á skáld-
sögum frá sama tíma sem hafa verið sýnd á
síðustu árum. Nú bætist í þennan flokk leik-
gerð bókar Túrgenjevs Feður og synir.
Verkið vekur áhuga fyrtr þá innsýn sem
það gefur í hugmyndasögu ritunartímans og
þá sérstaklega umfjöllunin um tómhyggj-
una, níhilismann, Skoðanir níhilistans Jev-
genís á þjóðfélagsmálum kallast á við ýmsa
athygliverðustu straumana í bókmenntum
nútímans, Eins og nútímaspekingar vilja
varpa Ijósi á forsendur tilhúinna menningar-
fyrirbæra með því að gi’afast fyrir rætur
þeirra vildu níhilistar afneita þjóðfélags-
stofnunum eins og hjónabandi, kristilegu
siðgæði og feðraveldi. Með afneitun á guði
jafnt sem mannasetningum skyldi finna
sannleikann. Hann átti svo að leysa þjóðfé-
lagið úr ánauð.
Hinn efnilegi stúdent Jevgení kemur inn í
líf hinna persónanna eins og stormsveipur
og reynir að svipta þær tilganginum með líf-
inu eins og úlfur rífur lömb á hol. Félagi
hans, Arkadí, fylgir honum í blindni í byrj-
un. Jevgení er ekkert heilagt; hann móðgar
gestgjafa sína, svikur ástina og særir for-
eldra sína holundarsári í því augnamiði að
halda „frelsinu". Hann skeytir engu um til-
finningar annarra og fórnar öllu fyrir hug-
sjónir sínar. Menn sem sannleikur hans á að
gera frjálsa þjást vegna eigingirni hans og
þekkingarþrá hans og skortur á aðgát kost-
ar hann á endanum lífið.
Túrgenjev leggur hérna einmitt áherslu á
mikilvægi mannlegra samskipta. Hvort sem
um er að ræða foreldra og börn, systkini,
elskhuga eða vini skiptir öllu máli að virða
hinn aðilann og hans tilfinningar. Jevgení
svíkur allar þessar skyldur og um leið svíkur
hann sjálfan sig.
Höfundur leikgerðarinnar er trúr Túr-
genjev og sleppir fáu úr. Þetta veldur því að
sýningin er á fjórða tíma að lengd. Þetta
ætti kannski ekki af sjálfu sér að koma að
sök en þegar hrynjandi leiksins verður ró-
legastur eins og í kvölddrykkjuatriðinu er
framvindan of hæg og athyglisgáfan þverr,
Umbúnaður sýningarinnar er með ágæt-
um, Búningar ei’u trúir stað og tíma og um-
fram allt fallegir, Hið flennistóra svið er vel
nýtt undir myndarlega leikmynd, sal í niss-
nesku sveitasetri sem er táknræn fyrir hin
Morgunblaðið/Kristinn
SÁ SEM svíkur ástina svíkur sjálfan sig:
Halldóra Geirharðsdóttir og Kristján
Franklín Magnús í hlutverkum sínum.
hefðbundnu viðhorf. Naktar trjágreinar sem
stingast í gegnum rúðulausa glugga minna á
nöturlegan vetur og allt það líf sem var lifað
innan þessara veggja er nú horfið og hrörleg
skelin stendur ein og líflaus eftir. Oll atriðin
gerast innan þessara veggja en mynd bygg-
inga speglast í stórum (en kryppluðum)
spegli til að gefa til kynna breytta staðsetn-
ingu auk þess sem þunnt gi-isjutjald markar
skilin, Ljós og stærri leikmunir eru listilega
notaðir til að gefa tilflnningu fyrir stað og
stund. Minni hlutar leikmyndar eru færðir
til af leikurunum sjálfum og brýtur þetta
skemmtilega upp hæga framvinduna.
Leiknum er stjórnað af styrkri hönd
Alexei Borodíns, sem einnig samdi leikgerð-
ina. Þessi samtvinnun þessara tveggja þátta
skapar listaverk þar sem kostir frábærrar
skáldsögunnar njóta sín. Leikurinn er mjög
heildstæður og má því án efa þakka hand-
bragði sama manns. Tónlistin eftir Svíridov
er vel valin ýtir undir þau hughrif sem
áhorfendur njóta. Dansamir eru bæði
skemmtilegir og glæsilegir. Málfar þýðing-
arinnar er leiftrandi fagurt og fer vel í
munni leikaranna svo unun er á að hlýða.
Ef einhvers má sakna þá væri það ef til
vill meiri tilþrif í leik, meiii flugeldasýningu,
meiri glæsibrag. En leikstjórnarstíllinn leyf-
ir slíkt ekki, hér er áherslan lögð á heildina.
Pétur Einarsson stendur sig þó sérstaklega
vel sem gamli heriæknirinn og Sóleyju Elí-
asdóttur tekst að skapa nær fullkomna
mynd af Kötju. Björn Ingi Hilmarsson sæk-
ir enn í sig veðrið sem Arkadí og Þorsteinn
Gunnarsson sýnir vel hugarvíl og viðkvæmni
föðurbróður hans.
Kristján Franklín Magnús er mjög traust-
ur í aðalhlutverkinu, sérstaklega er hann
túlkar sjálfbirgingshátt hans og sjálfsdýrk-
un. Það skorti hinsvegar eilítið á úthaldið í
dauðastríðinu undir lokin. Halldóra Geir-
harðsdóttir sýndi glæsileg tilþrif en var full
meðvituð á stundum um eigið sjálf í stað
þess að sökkva sér í persónu Ónnu. Ein-
hvernveginn urðu ástaratriði þeirra ekki
eins sterk og skyldi í samanburði við turtil-
dúfurnar Kötju og Arkadí.
Eggert Þorleifsson stóð sig vel sem faðir
Arkadís en stundum skorti á að Guðlaug
Elísabet næði að túlka tilfmningar barns-
móður hans. Guðrún Ásmundsdóttir fór vel
með hlutverk Móður Jevgonís. •
í heild er sýningin afar áferðarfalleg og
áhrifamikil og kemur frábæru listaverki vel
til skila þó að nokkuð skorti á tilþrif og
innlifun í leiknum..
Sveinn Haraldsson