Morgunblaðið - 09.05.1998, Qupperneq 28

Morgunblaðið - 09.05.1998, Qupperneq 28
28 LAUGARDAGUR 9. MAÍ 1997 MORGUNBLAÐIÐ n___ Spuninn skiþtir öllu máli Fyrir nokkrum árum ákvað Ólafur Stephensen að selja fyrirtæki sín og snúa sér að því að spila djasstónlist. Hann segir Sveini Guðjónssyni frá þessum þáttaskilum og ýmsu fleira úr lífi sínu yfir kvöldverði á veitingahúsinu Mirabelle. MILES Davis! Það gat ekki Mst betur á. Engu líkara en Ólafur Steph- ensen hafi sjálfur valið tónlistina undir borðum. Honum líst líka strax vel á sig í þessu andrúms- lofti á veitingahúsinu Mirabelle. „Þetta er svona eins og dæmigerður franskur veitingastaður í Kalifom- íu,“ segir hann. „Maður hefur á til- finningunni að það sé sól og hiti úti. Svo er ákveðinn sjarmi yfir því að sjá svona inn í eldhúsið.“ Þegar okkur er vísað til sætis eru þeir Miles Davis og félagar að leika „No Blues“, kynningarlag Tríós Ölafs Stephensen. „Það er ekki hægt að hugsa sér það betra,“ segir djass- píanistinn og pantar Vodka Martini í fordrykk, með tveimur ólífum! „Eins og James Bond...,“ skýtur þjónninn inn í og glottir, en Ólafur andmælir og heldur því fram að James Bond hafi ekki drukkið Vodka Martini heldur Dry Martini, en uppi- staða hans er gin. - Af hverju tvær ólífur? „Þetta er bara sérviska og eftirlát- semi. Þegar ég er búinn með eina langar mig strax í aðra.“ Og þjónn- inn kemur með krukku fulla af ólíf- um þannig að við getum fengið okkur eins margar og okkur lystir með for- drykknum. Mér hefur alltaf fundist ólífur frekar bragðvondar en Óli Steph. heldur því fram að þær séu lostæti. Svo eru þær líka sagðar góð- ar fyrir „pótensinn". „Það er einkum tvennt sem ræður úrslitum um það hvort ég mæli með veitingahúsi eða ekki,“ segir Ólafur þegar við höfum fengið fordrykkinn. Það er annars vegar hvernig Mart- ini-ið er blandað og hins vegar hvernig kaffið smakkast að máltíð lokinni. Þessi drykkur ber með sér að hafa verið blandaður í aðeins of miklum ís og þar af leiðandi er dálítið vatnsbragð af honum. Annars er hann ágætur og fær 65 stig af 100 mögulegum. Hann sleppur sem sagt og ef þeir klikka ekki á matnum, borðvíninu eða kaffinu er þetta í góðu lagi.“ Snemma beygist krókurinn Ólafur Stephensen ólst upp á Bjarkargötunni og var ekki nema rúmlega fjögurra ára þegar hann fór að læra á píanó hjá frænku sinni, Guðrúnu Elísabetu, en hún spilaði meðal annars undir þöglu myndun- um í Gamla bíói. Það má því segja að snemma hafi krókininn beygst í átt að því sem verða vildi og á dansæf- ingu í Miðbæjarbamaskólanum árið 1947 spilaði hann fyrst opinberlega og þáði laun fyrir. Hann spilaði á harmonikku í hljómsveit með Hrafni Pálssyni og Stefáni Stefánssyni ís- landi og þeir fengu 5 krónur fyrir ballið. Síðar spilaði hann með ýmsum þekktum hljómsveitum svo sem KK í Tjamarkaffi, Hljómsveit Andrésar Ingólfssonar í Þórskaffi, Gunnari Reyni Sveinssyni í Breiðfirðingabúð og Jóni Páli Bjamasyni á ýmsum veitingahúsum. „Ég var á kafi í þessari ballspila- mennsku til ársins 1957, er ég fór til náms í Bandaríkjunum. Og reyndar spilaði ég dálítið þar líka því að á þessum árum gat verið erfitt með gjaldeyrisyfirfærslur og maður var oft blankur. Þá var stundum gripið til þess ráðs að fara inn á einhverjar búllur í Sugar Hill og spila fyrir mat.“ En nú eru þau mögra ár að baki og við eram komnir á kaf í matseðil- inn á fínu veitingahúsi í hjarta Reykjavíkur, fjöratíu áram síðar. Af forréttunum mælir þjónninn sér- staklega með ristaðri hörpuskel, en andalifrarbraggi með fíkjum og app- elsínusírópi vekur sérstaka forvitni okkar. „Forvitnilegt þetta með „braggann"... Það lítur kannski út eins og ráðhúsið," segir Ólafur og við ákveðum að fá okkur andalifur í for- rétt og verðum ekki fyrir vonbrigð- um. Einfaldur stíll í Harlem „Það var á þessum árum í Banda- ríkunum sem ég tileinkaði mér þenn- an stíl, sem ég spila í dag. Þetta er einfaldur stíll þar sem menn era ekki að troða of mörgum nótum inn í hvem takt, eins og sumum hættir til, en þessi einfaldi skóli í djasstónlist naut talsverðra vinsælda í New York á sjötta áratugnum og hafði varanleg áhrif á mig. Ég bjó í Harlem og var í nábýli við marga þekkta djassista á þessum tíma. Til dæmis píanistinn, sem er í þessum töluðum orðum að spila með Miles Davis, Wynton Kelly heitir hann. Hann bjó þarna í hverfinu og var afskaplega eftirminnilegur mað- ur, geðþekkur og guðhræddur. Hann leit út eins og sunnudagaskólakenn- ari, var venjulega klæddur í dökk teinótt fót og vesti og var eins ólíkur djasspíanista í útliti og hugsast get- ur. Annar píanisti og nágranni minn var Tommy Flannagan, en hann var í hópi þeirra sem ég tók mér til fyrir- myndar á þessum áram.“ -Þú hefur ekki orðið fyrir óþæg- indum og aðkasti að búa þarna með- al svertingjanna í Harlem, hvítur maðurinn? „Nei, ég var viðurkenndur í þessu samfélagi enda lærði ég fljótt að haga mér samkvæmt þeim hefðum sem þar ríktu og í samræmi við þau gildi sem áttu við í þessu blandaða samfélagi. Öðravísi hefði þetta ekki gengið upp.“ Ólafi leikur forvitni á að vita hvers vegna nautalundimar á matseðlinum heita í höfuðið á ítalska tónskáldinu Gioacehino Rossini, en þjónninn snýr sig út úr þeirri spumingu enda greinilega fagmaður. Ólafur lætur eins og hann hafi aldrei heyrt um eldamennsku Rossinis hvað þá tón- smíðar hans! Og lyktir málsins verða þær að hann pantar sér nautalundir „Rossini“ með foie gras og trufflum á madeirakjama en undirritaður heldur sig við öndina og pantar stökkar andabringur með rjóma- soðnu spínati og appelsínusoja. Erfitt að losna við bakteríuna Ólafur Stephensen var fyrsti ís- lendingurinn sem lauk háskólanámi í almannatengslum. „Þegar ég kom heim að loknu námi var hins vegar enginn grandvöllur fyrir markvissri starfsemi í almannatengslum, það . Morgunblaðið/Jón Svavarsson ÓLAFUR Stephensen: „Þá var stundum gripið til þess ráðs að fara inn á búllur í Sugar Hill og spila fyrir mat...“ þótti bara hall- ærislegt. Og allt er laut að markaðs- setningu var á framstigi hér þannig að ég fór að vinna sem at- vinnumálafulltrúi fyrir vamarliðið á Keflavíkurflug- velli. Seinna vann ég sem fram- kvæmdastjóri Rauða kross Is- lands í fjögur ár. Á sjöunda áratugn- um fór ég svo út í auglýsingabrans- ann og fór að vinna með Hilmari Sig- urðssyni og Þresti Magnússyni á auglýsingastofunni Argusi. Síðan hef ég verið viðloðandi auglýsingastörf og eftir því sem faglegum vinnu- brögðum í markaðsmálum og al- mannatengslum hefur vaxið fiskur um hrygg fór ég líka að vinna á þeim sviðum. Fyrirtækin vora orðin fjög- ur þegar ég ákvað að söðla um fyrir nokkrum árum, selja allt saman og fara að gera eitthvað allt annað, til dæmis spila djass.“ - Ertu þá djasspíanisti að atvinnu? Ég meina, gerirðu ekkert annað? „Nú varpar þú fram spumingu, sem fór óskaplega í taugarnar á tón- listarmönnum hér á áram áður. - Tónlistarmönnum, sem tóku sig al- varlega og vildu gera dægurtónlist að heiðarlegri atvinnugrein, eins og á tímum KK-sextettsins og fleiri góðra hljómsveita á sjötta áratugnum. Fólk var þá að koma til þessara hljómlist- armanna, sem margir hverjir vora 1 fremstu röð á alþjóðlegum mæli- kvarða, og klappa góðlátlega á öxlina á þeim og segja: „Já, þú ert alltaf í músíkinni, en hvað gerirðu ann- ars...?“ - Þú mátt ekki taka þetta illa upp. Ég meina bara hvort ég eigi þá að titla þig djasspíanista í þessu við- tali...? „Segðu bara að ég sé tónlistar- maður. Ég er fyllilega sáttur við það. En eins og þú veist sjálfur þá er af- skaplega erfitt að losna við þessa bakteríu, sem spilamennskan er, hafi maður einu sinni fengið hana. Maður getur haldið henni niðri, eins og ég gerði í ein tuttugu ár, en svo blossar hún skyndilega upp. Þetta starf sem ég var í er ákaflega krefjandi og maður gerir ekkert annað á meðan. Fyrir nokkram áram stóð ég hins vegar frammi fyrir þeirri spurningu, hvort ég ætti að leggja á mig að læra Uppskriftin S6sa með andabringu 5 kg. andabein 2 meðal gulrætur 1 selleryrót 2 stórir laukar 1 hvftlaukur 2 mtsk. tómatpurre Beinin brúnuö vel f ofni. Græn- metið brúnað í ofrii. Allt sett í pott og fyllt upp með vatni. Soðið ró- lega í 12 tfma. nýja tækni og ný vinnubrögð og halda áfram í því sem ég hafði verið að gera eða að fara að gera eitt- hvað allt annað. Ég ákvað að breyta til og var svo lánsamur að hafa tónlistina til að halla mér að og hún hefur vissu- lega gefið mér mikið.“ „Við höfum nú spilað saman í sjö ár, Guðmundur R. Einarsson trommuleikari, Tómas R. Einarsson bassaleikari og ég. Þetta hefur gengið vel og er alltaf að verða betra og betra. Það er til dæmis búið að vera óskaplega gaman að undan- fórnu, mikið spilað og meðal annars fóram við til Færeyja og spiluðum þar..." - Það er best að þú veljir vínið. Ég hef á tilíinningunni að þú hafír meira vit á því en ég... ,Á ég þá að þykjast vera einhver sérfræðingur í vínum...? Bíddu við, eigum við þá ekki að brjóta hefðina og panta ítalskt vín, þótt staðurinn sé frekar franskur. - Viltu taka smá sjens?“ - Þú ræður... „Jú, við fáum okkur Tignanello, árgerð 1994,“ segir Ólafur og eftir að hafa smakkað bætir hann við: „Þetta er dæmigert ítalskt vín og hitastigið er alveg rétt að mínu viti...“ - Já, það er mikið um sig og situr vel! (Þennan frasa hafði blaðamaður- inn lært þegar hann fór út að borða með Einari Thoroddsen háls-, nef- og eymalækni, og finnst hann passa vel í þessu samhengi, án þess að vita nákvæmlega hvað hann þýðir.)- Segðu mér meira frá Færeyjaferð- inni? „Við fórum á vegum útflutnings- ráðs og vinabæjartengsla Þórshafnar og Reykjavíkurborgar og spiluðum víða, meðal annars á vinsælasta skemmtistað Þórshafnar, Kaffi Nat- ur, en framkvæmdastjórinn þar er Hans Guðmundsson handboltakappi, sem starfar einnig sem handbolta- þjálfari í Færeyjum. Þetta var mjög skemmtileg ferð og gaman að sækja Færeyinga heim. Edmund Joensen lögmaður Færeyinga tróð upp með okkur og svo auðvitað Halldór utan- ríkisráðherra. Ingibjörg Sólrún borgarstjóri söng „Það var lítið hús, út við lygnan sæ ...“ og svo tóku þau eitt lag saman í lokin, eins og venjan er þegar stórstjörnur koma fram á sömu tónleikunum. En þetta er nú bara okkar á milli og vertu ekkert að nefna það í greininni. Morgunblaðið er víða lesið í Færeyjum og það get- ur vel verið að lögmaðurinn kæri sig ekkert um að þetta komist í há- mæli...“ - Og þið hafíð spilað víðar í útlönd- um...? Já, við höfum spilað í Chile, Ar- gentínu, Bandaríkjunum og á Græn- landi og margar þessara ferða höfum við farið á vegum útflutningsráðs og viðskiptaskrifstofu utanríkisráðu- neytisins, en útflutningsaðilar era nú famir að átta sig á að það er hægt að nota tónlist til að lífga upp ó og liðka fyrir í hvers konar kynningarstarf- semi. Svo eram við að gera okkur vonir um að komast í Heimsmetabók Guinness því að við spiluðum við síð- ustu sprengingu Hvalfjarðargang- anna á 165 metra dýpi. En þessi tón- list sem við spilum er að minu viti sérstaklega vel til þess fallin að leika á hinum ólíkustu samkomum því hún er tiltölulega melódísk og einföld og menn þurfa ekki endilega að vera forfallnir djassáhugamenn til að njóta hennar. Hlustaðu til dæmis á þetta...,“ segir Ólafur og vekur athygli mína á því að Stan Getz er nú kominn á fón- inn með „Dezofinato“ eftir brasilíska tónskáldið Antonio Carlos Jobim. „Stan Getz færði heiminum Jobim á silfurfati og sumum fannst hann taka niður fyrir sig af því að þetta væri ekki almennilegur djass. En þetta er dásamleg tónlist. Djassinn er svo margbreytilegur og getur bæði verið einfaldur og flókinn. Djassinn er í mínum huga tónlist sem kallar á spuna. Það er spuninn sem skiptir öllu máli. Ég hef alltaf verið hrifinn af tenórsaxófónleik í djassmúsík og það var Gunnar Ormslev sem kenndi mér á tenorsaxistana, en við Gunnar voram þremenningar. Tenórsaxó- fónninn er svo sveigjanlegt hljóðfæri og menn geta beitt honum svo mis- jafnlega. Stan Getz er til dæmis mjúkur og jaðrar stundum við að vera væminn en Sonny Rollins á það til að spila eins og villidýr. En báðir standa fyllilega fyrir sínu. Við, sem stöndum að þessu tríói, eram svo lánsamir að vera ekki fjár- hagslega háðir þessari spilamennsku þannig að við þurfum ekki að taka hverju sém býðst, heldur getum valið úr áhugaverðum verkefnum og jafn- framt spilað það sem okkur sjálfum finnst skemmtilegt. Það er mjög mikils virði og þess vegna njótum við þess að koma saman og spila. Fólk hefur sagt mér að því finnist gaman að sjá okkur spila því spilagleðin leyni sér ekki. Ég vona að eitthvað sé hæft í því, - þá er tilganginum náð.“ Hann stóðst prófið Aðalréttirnir fá fyrstu einkunn hjá báðum og það er komið að eftir- réttunum, sem era að frönskum hætti: Creme Brulée annnars vegar og Profíteroles hins vegar. Með þessu býður húsið upp á franskt „desertvín", Pineau des Charentes, sem bragðast einkar vel og Ólafur hefur á orði að það sé „reykur" í því. „Svo væri gott að fá lútsterkt espresso-kaffi á eftir," bætir hann við og það verður úr að við pöntum það ásamt snafsi af Calvados-epla- brandí, Pére Magloire XQ. Þetta er prófsteinninn og eftir að hafa velt kaffinu í munni sér um stund kveður dómarinn upp sinn úr- skurð: „Þetta er fínt kaffí. Það er ég viss um að ítalski þjónninn hefur lag- að það. Italimir klikka yfirleitt ekki á espresso-kaffinu." Og við fáum það á hreint að það var einmitt ítalski þjónninn á staðnum sem lagaði kaff- ið. „Hann stóðst prófið og staðurinn þar með,“ segir Ólafur Stephensen tónlistarmaður og er ánægður með kvöldið. „Okkur hefur liðið vel hér í kvöld. Þægilegt umhverfi, góð borð- tónhst og ekkert hægt að setja út á matinn. Fordrykkurinn var að vísu ekki nema 65 prósent en kaffið var 100 prósent. Þetta telst því vera ágætiseinkunn þegar á heildina er litið..."
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.