Morgunblaðið - 29.05.1998, Síða 22

22 FÖSTUDAGUR 29. MAÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Fornar syndir setja
Chirac í vanda
s
I frönskum fjölmiðlum ber nú hæst
spillingarmál, sem snýst um meint fjár-
málamisferli í borgarstjórn Parísar, þar
sem Jacques Chirac ríkti sem borgar-
stjóri í 18 ár. Ekki þykir útilokað, segir
Auðunn Arnórsson, að rannsókn
málsins leiði til þess að forsetinn neyðist
til að segja af sér.
Reuters
JACQUES Chirac Frakklandsforseti bíður hér ásamt eiginkonu
sinni, Bemadette, og borgarstjórahjónunum, Xaviére og Jean
Tiberi, eftir Hosni Mubarak Egyptalandsforseta sem heimsótti
París á dögunum.
ALAIN Juppé, fyrrverandi for-
sætisráðherra Frakklands og for-
maður Gaullistaflokksins RPR,
hefur nú dregizt inn í spillingar-
mál sem tengjast borgarstjóm
Parísar og franskir fjölmiðlar
hafa gert sér mat úr að undan-
fömu. Málið er umfangsmikið og
þykir jafnvel geta orðið Jacques
Chirac forseta og fyrrverandi
borgarstjóra frönsku höfuðborg-
arinnar skeinuhætt.
Dagblaðið Le Monde fullyrti í
forsíðufrétt í fyrradag að Jacques
Chirac Frakklandsforseti hefði
kallað saman sérstakan starfshóp
sem hefði það hlutverk að gera
allt sem mögulegt væri til að verja
Juppé fyrír ágengni fjölmiðla,
póhtískra andstæðinga og sak-
sóknara, en á tímabilinu 1988—
1995 - þ.e. í borgarstjóratíð
Chiracs - var Juppé fjánnálastjóri
Parísarborgar og Gaullistaflokks-
ins.
Flokksstarfsmenn á launaskrá
borgarinnar
I síðustu viku upplýsti einn af
fyrrverandi starfsmannastjórum
borgarstjómarinnar að á m'unda
áratugnum hefðu í kringum 200
manns verið óopinberlega á launa-
skrá hjá borginni og fengið ríku-
legar tekjur greiddar fyrir störf
sem engin voru.
Þetta eru nýjustu upplýsingam-
ar sem koma fram í dagsljósið um
ýmiss konar misferli, sem grunur
leikur á að hafl viðgengizt í rekstri
Parísarborgar á nærri tveggja
áratuga valdatíma Chiracs í ráð-
húsinu þar (frá 1977 til 1995) og
eru nú til rannsóknar hjá sak-
sóknurum.
Að sögn Le Monde var starfs-
hópurinn í forsetahöllinni, sem
talsmenn hennar vísa reyndar á
bug að sé til, settur á laggimar,
einkum og sér í lagi til að reisa
skjaldborg í kringum Juppé til að
verja hann fyrir saksóknararann-
sókn, en það liggur beint við að
rannsóknin beinist að honum þar
sem hann gegndi þessu tvöfalda
hlutverld fyrir borgarstjómina og
flokkinn. Hafði blaðið orð eins
þingmanns Gaullistaflokksins fyrir
þessu.
Samkvæmt vitnisburði starfs-
mannastjórans fyrrverandi, Geor-
ges Quémar, var algengt að fólk
sem fékk greidd laun úr borgar-
sjóði ynni í höfuðstöðvum
Gaullistaflokksins, en slíkt varðar
við lög sem misnotkun á almanna-
fé.
En ásakanimar snúast um
fleira en ólöglegar launagreiðslur.
Sagt er að Gaullistaflokkurinn
hafí látið borgina greiða tilbúna
reikninga, sem komu flokkssjóðn-
um til góða; svindlað hafí verið í
útboðssamningum og klíkuskapur
hafí ráðið útdeilingu félagslegra
íbúða, svo nokkuð sé nefnt. A
launaskrá Parísarborgar era
38.000 manns og fjárhagsáætlun
hvers árs er upp á hátt í 400 millj-
ónir króna.
„Stríðsyfirlýsing" dómsmála-
ráðherrans
í síðustu viku gerðist það sem
hefði verið óhugsandi skömmu áð-
ur; dómsmálaráðherrann í ríkis-
stjórn Lionels Jospins, Elisabeth
Gigou, sagði í útvarpsviðtali að
„forsetinn geti verið kallaður fyrir
rétt eins og hver annar Frakki -
ef hann hefur framið lögbrot".
Þessi orð ráðherrans vora strax
túlkuð sem lítt dulin stríðsyfirlýs-
ing vinstri-stjómarinnar á hendur
hinum gaullíska forseta.
Að æðsti valdhafi franska ríkis-
ins, sem að öllu jöfnu er talinn
hafinn yfir allt daglegt þref
stjórnmálanna í landinu, geti átt
yfir höfði sér að vera kallaður
fyrir rannsóknardómara, er
nokkuð sem aldrei hefur áður
gerzt í sögu Frakklands eftir síð-
ari heimsstyrjöld. Og það er líka
nýtt, hvernig franskir fjölmiðlar -
sem jafnan umgangast forsetann
með lotningarfullri virðingu -
draga nú ekkert undan í vanga-
veltum um að til afsagnar forset-
ans kunni að koma.
I þeim kosningum sem farið
hafa fram í landinu frá þvf Chirac
tók við embætti af Frangois Mitt-
errand 1995 (þing-, héraðs- og
sveitarstjómarkosningum) hefur
flokkur forsetans og borgaralegir
samstarfsflokkar hans mátt þola
mikið fylgistap bæði til vinstri-
manna og hægriöfgamanna, og
innanflokkserjur hafa verið mjög
áberandi.
Handtaka Xavi'ere Tiberi, eig-
inkonu arftaka Chiracs í embætti
borgarstjóra Parísar, Jeans Ti-
beri, í síðustu viku var enn eitt
reiðarslagið fyrir Gaullistaflokk-
inn.
Rannsóknardómarar yfir-
heyrðu borgarstjórafrúna í átta
klukkutíma og gerðu húsleit
heima hjá henni. Sannað er að
hún hafi fengið greitt sem svarar
2,5 milljónum kr. fyrir einskis
nýta 36 blaðsíðna ritgerð um hinn
frönskumælandi heim og hún
mun hafa þegið laun fyrir enga
vinnu frá héraðsstjóm Essonne-
sýslu utan við París, þar sem
Gaullistar vora við völd.
Eiginmaðurinn brást reiður til
vamar frú sinni í viðtölum við
fjölmiðla og hikaði ekki við hótan-
ir. Kona sín „vissi allt um stjórn-
málalífið" og hann sjálfur, sem í
tíu ár var varaborgarstjóri undir
Chirac, væri „ósnertanlegur“.
Vandræði Xavi' ere Tiberi
kunna að virðast veigalítil í
„stórpólitísku" samhengi, en
margir flokksgæðingar í RPR
óttast hana vegna vitneskjunnar
um það sem fram hefur farið á
undanfomum áram og áratugum
í ráðhúsi Parísar. Ef flokksfor-
ysta Gaullista snýr baki við henni
og eiginmanninum gæti hún sagt
frá ýmsu sem kæmi ófáum ein-
staklingum illa.
Formaður RPR, Philippe Ségu-
in, sakaði í kjölfar þessa sósíalista
um samsæri um að „koma forset-
anum úr jafnvægi". í yfirlýsingu
frá flokknum var Jospin forsætis-
ráðherra og leiðtoga sósíalista
borið á brýn að hafa sjálfur þegið
laun frá utanríkisráðuneytinu fyr-
ir starf sem ekkert var. Jospin
varðist æstur þessum „lítilmót-
legu“ ásökunum, en sem fyrrver-
andi sendiherra þáði hann lögleg
biðlaun frá ráðuneytinu um fjög-
urra ára skeið.
Pólitískt vopnahlé
Eftir trúnaðarsamræður for-
sætisráðherrans við forsetann
lýstu báðir yfir áhyggjum sínum
af því að þessar gagnkvæmu ásak-
anir væra „á kostnað lýðræðisins“
og hvöttu til þess að menn sýndu
stillingu. Jospin bannaði ráðherr-
um í stjóm sinni að tjá sig um mál
sem varða Chirac.
Að Jospin skyldi vera svo vilj-
ugur til að semja vopnahlé við
hinn pólitíska keppinaut má rekja
til sameiginlegra hagsmuna.
Chirac vill halda embættinu út hið
sjö ára kjörtímabil, en Jospin vill
taka við því þegar næst verður
kosið árið 2002. En Der Spiegel
hefur eftir ónefndum rannsóknar-
dómara að „pólitískt vopnahlé
muni ekki hamla framgangi rétt-
vísinnar.“
• •
Orvænting grípur
Cher á miðjum aldri
Los Angeles. The Daily Telegraph.
LEIK- og söngkonan Cher
hefur valdið nokkurri
undrun í Hollywood, þar
sem ungdómur og fegurð
eru æðst gUda og konur
grípa reglulega til fegrun-
araðgerða og lyga um ald-
ur, með því að lýsa því yf-
ir að einmanaleiki og ör-
vænting fylgi því að kom-
ast á miðjan aldur.
Cher er 52 ára. í viðtali
við tímaritið People segir
hún m.a.: „Ég hata sextugsaldur-
inn. Hann er ömurlegur. Mér
fannst ég aldrei gömul þar til ég
varð fimmtug."
Þrátt fyrir að hafa lagst
nokkrum sinnum undir hníf lýta-
læknis og samviskusamlega iðkað
lfkamsrækt sem hefur haldið
henni tággrannri viðurkennir
Cher í viðtalinu að núorðið sé erf-
iðara að fá vinnu og ástin sé vand-
fúndin.
Ástin og steypan
„Þegar ég var fertug lék ég á
móti fólki sem var 21 og enginn
tók eftir því. En þegar maður
verður 45 og aldurinn fer að sjást
getur maður lítið gert annað en að
líta vel út eftir aldri. Á ákveðnu
tímabili - sem ég er á einmitt
núna - getur maður einungis beðið
eftir því að geta leikið Shirley
MacLaine og Anne Bancroft hiut-
verkin. Og hvað á maður að gera?
Fara í útilegu í tíu ár?“
Það orð hefur farið af
Cher að hún hafi átt
marga elskhuga sem eru
yngri en hún sjálf. Hún
segir nú að hún hafi ekki
verið í „alvarlegu“ ástar-
sambandi í sex ár, eða síð-
an slitnaði upp úr vináttu
liennar og Richie Sam-
bora, gítarleikara Bon
Jovi.
Cher segir við People:
„Þegar maður verður eldri er ást-
in torfundnari. Ég á heima í Los
Angeles, og þar er nýtt betra og
gamalt gagnslaust. En ef gras get-
ur vaxið í gegnum steinsteypu þá
hlýtur ástin að geta gripið mann á
hvaða aldri sem er.“
Meðal þeirra sem hafa verið
kærastar Cher eru leikararnir
Val Kilmer, Tom Cruise og Rob
Camilletti, og einnig kvikmynda-
mógúllinn David Geffen. Cher
fullyrðir að hún sé í hæsta máta
vandlát á nána vini.
„Ég er ekki þessi týpa sem
elskar bara þann sem hún er
með. Það er verra að vera ein á
báti, en ég hef hvorki tíma né
krafta í að deila einkalifinu með
einhverjum hálfvita sem ég hef
ekki nema mátulegan áhuga á.
Ég er bara að leita að einhverjum
sem hefur góða kímnigáfu og er
virkilega skapandi, skemmtileg-
ur, næmur og sætur.“
Cher
Kj arnorkutilraunum
fagnað í Pakistan
Karachi. Islamabad. Genf. Nýju Dehli. Washington. Reuters.
PAKISTANAR fógnuðu ákaflega í
gær fregnum þess efnis að
sprengdar hefðu verið fimm kjarn-
orkusprengjur í tilraunaskyni ein-
ungis tveimur vikum eftir að höfuð-
fjendur þeirra Indverjar riðu á
vaðið. Tilraunirnar fóra fram í suð-
vesturhluta Pakistans, sunnarlega
í afskekktu héraði, Baluchistan,
næm landamæram Irans og
Afganistans, og koma ekki á óvart
því reiknað hafði verið með að
Pakistanar myndu fara að dæmi
Indverja. Bandaríska leyniþjónust-
an hafði í fyrradag greint frá því að
Paldstanar væra á lokastigi undir-
búnings.
Indverjar sakaðir um að
undirbúa árás
Skömmu áður en Pakistanar
hófu tilraunasprengingamar höfðu
þeir tilkynnt að þeir hefðu áreiðan-
legar heimildir fyrir því að Ind-
verjar hygðust gera árásir á kjam-
orkuvopnabúr Pakistana. Slíkri
árás yrði svarað „snarlega og af
fullri hörku“ sagði í yfirlýsingunni;
„við eram fullkomlega undir það
búin að verja hendur okkar.“ Ind-
verjar neituðu hins vegar fullyrð-
ingum Pakistana og sögðu þær al-
gerlega úr lausu lofti gripnar, Ind-
verjar hefðu alls ekki í
hyggju að auka á
spennu í samskiptum
ríkjanna tveggja.
Fréttaskýrendur veltu
því fyrir sér í gær
hvort yfirlýsing Pak-
istana væri yfirvarp til
að láta svo virðast sem
tilraunir þeirra væra
varnaraðgerðir vegna
yfirvofandi árásar Ind-
verja.
Mikill stuðningur við
tilraunir í Pakistan
Helstu þjóðarleið-
togar fordæmdu kjarn-
orkutilraunir Pak-
istana í gær og fjár-
málasérfræðingar sögðu að efna-
hagur Pakistana myndi bíða mik-
inn skaða ef refsiaðgerðir erlendra
ríkja yrðu eitthvað í líkingu við
þær sem beitt var gegn Indverjum.
Því er spáð að stjómvöld í Pakistan
grípi til róttækra efnahagsaðgerða
til að bregðast við væntanlegum
áhrifum refsiaðgerðanna.
Mikill þrýstingur hefur hins veg-
ar verið heimafyrir á Nawaz
Sharif, forsætisráðherra Pakist-
ans, undanfarna daga að svara
sprengingum Indverja
og skoðanakönnun sem
birt var í gær sýndi að
51% Pakistana vildi að
tafarlaust yrðu hafnar
tilraunir með kjam-
orkusprengjur á með-
an 13% sögðu slíkar til-
raunir nauðsynlegar
innan nokkurra mán-
aða. Einungis 6%
Pakistana kærðu sig
ekki um neinar spreng-
ingar en 30% sögðu að
slíkar tilraunir ættu að
ráðast af efnahag
landsins.
Kj arn orkutilraunir
Indverja urðu sannar-
lega ekki til að bæta
andrúmsloftið í þessum heimshluta
en samskipti Pakistans og Ind-
lands hafa ávallt verið slæm.
Pakistanar hafa þrívegis beðið
lægri hlut í átökum við Indverja,
1947, 1965 og 1971, og stríði vegna
deilna um Kasmír-héraðið í
Himalaya-fjöllunum var naumlega
afstýrt árið 1990. Indverjar ráða
2/3 hluta Kasmír en hafa sakað
Pakistana um að ýta undir upp-
reisnarmenn sem undanfarin átta
ár hafa átt í átökum við Indverja.
NAWAZ Sharif,
forsætisráðherra
Pakistans.