Morgunblaðið - 29.05.1998, Blaðsíða 54

<f54 FÖSTUDAGUR 29. MAÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Grettir
Smáfólk
HEY' U)UO 5AIP YOU CAN PITCH ? YOU THROU) LIKE MY6RANDM0THER.'
1 í í i
íArdih,
es Jjip e& i
M-H- £& ee í
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Hvatning til
lækna fyrir reyk-
lausa daginn!
Frá Guðjóni Bergmann:
NÚ LÍÐUR senn að reyklausa
deginum. A honum beinum við
sjónum okkar að reykingum, hvetj-
um þá sem reykja til að hætta
(allavega leggja sígarettuna til
hliðar í einn dag), skoðum það sem
vel hefur farið í baráttunni við tó-
bakið og síðast en ekki síst skoðum
við það sem betur má fara. Einn er
sá hópur manna og kvenna sem
hefur mikil áhrif á okkur heilsu-
farslega allt okkar líf. Sá hópur
hefur starfsheitið læknar. Læknar
hafa tekið á sig gífurlega ábyrgð
með starfa sínum, heitið því að
lækna sjúka og stuðla að heilbrigði
almennings. Ekki vil ég meina með
þessum skrifum mínum að allir
læknar eigi þar með að vera fuli-
komnir, en viðurkenna verður að
starfsheitið læknir ber með sér
meiri ábyrgð en önnur gagnvart
heilbrigði, líkt og starfsheitið
slökkviliðsmaður ber með sér meiri
ábyrgð gagnvart eldi.
Læknar eru vel flestir menntað-
ir um allt það sem snýr að heil-
brigði og hafa greiðan aðgang að
öllum upplýsingum um skaðsemi
tóbaks, oft langt á undan almenn-
ingi.
Því vil ég meina að læknar hafi
gífurlegt fordæmisgildi og séu
teknir mjög alvarlega sem fyrir-
myndir. „Ef menn með allar þessar
heilbrigðisupplýsingar reykja, af
hverju ætti ég þá að hætta?“ er
spuming sem réttlætir mjög auð-
veldlega reykingar þess sem ekki
lifir af því að lækna aðra. Reyking-
ar voru útnefndar sem einn mesti
skaðvaldur aldarinnar af Samein-
uðu Þjóðunum - þetta vita allir.
Það vita líka allir um mannrétt-
indabrotið sem felst í því að stuðla
að óbeinum reykingum, þvi þú
mátt jú gera allt sem þú vilt, svo
lengi sem það skaðar ekki aðra.
Læknar bera gífurlega ábyrgð
gagnvart sjúklingum sínum, þeim
sem læknana þekkja og þó sérstak-
lega yngri kynslóðinni sem trúir
blint á mátt vestrænna lækninga
líkt og svo margir aðrir.
Beiðni mín í þessari grein snýr
að þeim sem bera starfsheitið
„læknir" og reykja. Takið á ykkur
þá ábyrgð sem felst í starfsheitinu
og nýtið reyklausa daginn til að
drepa í til frambúðar, ykkur sjálf-
um og öilum þeim sem þið komist í
samband við til heilla. Boltinn er
hjá ykkur, nýtið færið vel, ég
treysti því að þið skynjið mikilvægi
þess sem ég er að segja.
GUÐJÓN BERGMANN,
námskeiðahaldari og
ritstjóri tímaritsins Lífið sjálft.
Þekking og
vanþekking
Frá Þorsteini Guðjónssyni:
EKKI kann ég beint við það hjá
Tryggva V. Líndal, að telja einna
líklegasta til framtíðar-frægðar
hér á landi, auk Jóns Sigurðssonar
forseta: báða foreldra sína (sem
voru reyndar, að því ég best veit,
heiðurs-fólk) og sjálfan sig! Eigið
ágæti telur Tryggvi upp í sex Uð-
um, móður sinnar í þrem, en föður
sínum lætur hann duga eitt stig.
Reyndar segist hann taka þessa
Uði sem dæmi, en þó kemur þeta
svona út hjá honum.
Einhverjir láta sér eflaust detta í
hug, að maðurinn sé að gera að
gamni sínu, en það held ég sé tál-
von.
Ég fór að leita að ástæðu þess að
jafngreindur maður og TVL fer að
snúast svona algerlega um sig og
sitt; grunur minn féll strax á lélega
heimspeki, enda þóttist ég brátt
finna það, sem gæti verið orsökin.
TVL segir nefnilega í inngangs-
orðum sínum:
„Því eina vonin til að minning
einhvers lifi, eftir að hann og sam-
tíðarmenn hans eru látnir, er að
sagnfræðingar framtíðarinnar sjái
ástæðu til að geta tilvistar hans að
ráði.“ (!)
TVL heldur að hann verði að
engu, þegar lífi hans lýkur hér, og
veldur það honum áhyggjum. Villa
hans og vanþekking er sú, að hann
hefur ekki skilið þau rök, sem
sanna framhald lífsins, eftir að það
fjarar út úr ellimóðum líkama.
Jakob Líndal, bóndi og jarðfræð-
ingur á Lækjamóti, afi TVL, varð
ágætur af fræðum sínum, þótt ekki
væri það framlífsfræði sem hann
stundaði - en þó segir hann í lok
langrar og vel saminnar ritgerðar:
„Kynni mín af áreiðanleik og
skarp-skyggni ...[annars jarðfræð-
ings] ... styðja trú mína á því, að
honum hafi auðnast að komast
lengra áleiðis á enn erfiðari svið-
um, en almenningur gerir sér, sem
stendur, grein fyrir.“ (1942)
Maðurinn, sem Jakob Líndal á
þarna við, var einmitt sá skarp-
leiksmaður, sem af mestu viti hefur
fengist við framlífsfræði - á hnett-
inum Jörð.
ÞORSTEINN GUÐJÓNSSON,
Rauðalæk 14, Reykjavík.
Hæ! Hver segir að þú getir kastað? Amma þín er örvhent!
Þú kastar eins og hún amma min!
Þú kastar eins og María frænka!
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
i