Morgunblaðið - 12.06.1998, Blaðsíða 36

MORGUNBLAÐIÐ
JJ6 FÖSTUDAGUR 12. JÚNÍ 1998
MINNINGAR
+ Anna Sæbjörns-
dóttir fæddist í
Reykjavík 28. júlí
1928. Hún lést á
sama stað 5. júní
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Sæbjörn
Magnússon læknir
(síðast héraðslæknir
í Ólafsvík), f. á
Hrafnkelsstöðum á
Fljótsdal 21. sept
1903, d. 6. febrúar
_ j 1944, Magnúsar Sæ-
J björnssonar læknis í
Flatey á Breiðafirði
og Önnu F. Nielsen frá Holbæk á
Sjálandi, og Ragnhildar Gísla-
dóttur, f. 1. nóv. 1901, d. 22. maí
1960, Gísla Kjartanssonar
prests, síðast á Sandfelli í Öræf-
um, og Elínar Guðbjargar Guð-
mundsdóttur Isleifssonar kaup-
manns á Eyrarbakka. Systir
hennar er Elfn, f. 17. mars 1932.
Maki Guðmundur Árnason tann-
læknir.
Hinn 11. október 1951 giftist
Anna eftirlifandi eiginmanni sín-
um Rúrik Haraldssyni leikara, f.
14. jan. 1926. Eignuðust þau sex
börn. Þau eru: 1) Björn, atvinnu-
rekandi, f. 11. nóv 1950, kvænt-
ur Guðfinnu Karlsdóttur, f. 4.
feb. 1958. Synir þeirra eru Rúrik
Karl, f. 19. maí 1988, og Birkir
Örn, f. 19. maí 1994. 2) og 3)
Stúlkubarn og sveinbarn, f. 28.
júní 1953, annað d. 29. júní 1953
og hitt 4. júlí 1953. 4) Stúlku-
barn, f. 19. apríl 1956, d. 20.
apríl 1956. 5) Haraldur Steinn,
Elsku hjartans mamma mín.
Ég sé hvar þú kemur
*' í svörtum hjúpi
seiðandi máttinn úr
hjarta míns djúpi.
Ogfyrrenmigvarir
þú vefur mig örmum
og vanga minn snertir
svo tár drjúpi af hvörmum.
(Ragnhildur Gísladóttir)
Þannig kvað hún móðir þín, amma
Ragna, 12 ára gömul. Alltaf hefur
mér þótt svo einstaklega vænt um
þetta kvæði, sem nú lýsir svo inni-
lega hvemig mér er innan- brjósts.
Það er með miklum trega og sorg í
hjarta að ég sest niður og reyni að
skrifa þessar línur. Með erfiðismun-
um held ég áfram, þvi úr svo mörgu
er að velja. Eg er að því komin að
vhætta við. En, ég finn mig knúna að
koma hugrenningum mínum á blað
og held því ótrauð áfram. Hér er svo
hræðilega tómlegt án þín og svo
erfitt að ímynda sér tilveruna án þín.
Þú sem gafst svo mikið af þér, elsku
hjartans besta mamma mín. Allar
minningarnar hrannast upp í huga
mér eins og myndbrot. Sérstaklega
minnist ég hinna yndislegu stunda
seinni ára, úr þeim fimm ferðum sem
þú ein eða ásamt pabba komst til
okkar Jóns til Bandaríkjanna, þau
níu ár sem við bjuggum þar. Skipta
ljósmyndimar úr þessum ferðum ef-
laust hundruðum. Margt var nú
baukað og brallað hjá okkur kellun-
um í heimsóknum þínum og skvetb
^umst við út um allar trissur. í
skoðunarferðir og ferðalög út um
allt. Eru mér sérstaklega minnis-
stæðar allar þær vefnaðarvöruversl-
anir sem við þræddum í gegnum
tíðina og skipta víst efnin tugum sem
við urðum okkur úti um í þeim
leiðöngrum. Ósjaldan sýsluðum við
okkur saman við saumaskapinn og
nutum við þá nærveru hvora annarr-
ar, jafnt vestanhafs sem hér heima.
Og kunnátta þín og handbragð var
einstakt. Að fá að njóta handleiðslu
þinnar í þeim efnum var mér mikils
virði. Oft var og raulað eða sungið,
j*því þú varst svo söngelsk. Alltaf vissi
maður þegar mamma var í einstak-
lega góðu skapi, því þá söng hún af
hjartans list, við undirleik Ríkisút-
varpsins.
Þetta eru allt perlur sem ég geymi
í hjarta mínu. Með vissu get ég sagt
að þegar svo miklar fjarlægðir voru
og langur tími á milli samverustund-
■fcnna, fór maður að meta þær dýr-
flugumferðarstjóri,
f. 25. mars 1959,
kvæntur Susan Pal-
freeman, f. 1. febr.
1963. Dætur þeirra
eru Helen Ósk, f. 7.
sept. 1992, og Anna
Krista, f. 7. apríl
1996. 6) Ragnhildur,
leikkona, f. 12. febr.
1964, gift Jóni
Raymond Miller
iðnaðarverkfræð-
ingi, f. 30. jan. 1962.
Sonur þeirra er
Rúrik Rafnar, f. 27.
mars 1997.
Anna lauk prófi frá Gagn-
fræðaskóla Reykvíkinga. Hún
stundaði nám við Myndlista- og
handíðaskóla íslands. Síðar var
hún við nám í fatahönnun í
London. Eitt ár, 1948-49,
starfaði Anna hjá Loftleiðum
sem skrifstofustúlka og flug-
freyja. Eftir nám var Anna verk-
stjóri í fatahönnun hjá sauma-
stofunni Irisi, fyrirtæki Sigfúsar
í Heklu. Síðar veitti Anna for-
stöðu um tveggja ára skeið ný-
stofnaðri deild í fatahönnun við
Myndlista- og handíðaskóla ís-
lands. Árum saman teiknaði
Anna og sérsaumaði módelflík-
ur. Árið 1969 setti hún á stofn
heildverslunina Helenu og í
framhaldi af því sérverslun með
ilmvötn sem hún rak til ársins
1975 en heildverslunina rak hún
lengur.
Anna verður jarðsungin frá
Dómkirkjunni í Reykjavík í dag
og hefst athöfnin klukkan 13.30.
mætu stundir sem við áttum saman.
Annað hvort þegar ég ein eða við Jón
vorum stödd hér heima og við/ég
gistum heima hjá ykkur pabba, eða
þegar þið dvölduð hjá okkui- úti.
Alltaf var jafnt erfitt að kveðja, þar
sem maður gat aldrei vitað hvort við
myndum sjást á nýjan leik. Oft er
það nú víst þannig, að sambönd verða
nánari þegar aðskilnaður er mikill og
um slíkar fjarlægðir er að ræða. A
þessari stundu kemur í hug mér til-
vitnunin: „Enginn veit hvað átt hefur
fyrr en misst hefur.“ Mikið hlýtur að
vera sorglegt þegar fólki er svo inn-
anbrjósts við ástvinamissi. Því svo
sannarlega hef ég alltaf vitað hversu
rík ég hef verið að hafa átt þig að,
elsku mamma mín. Alltaf gat maður
leitað til mömmu með allt, vitneskja
þín og hjálpsemi var einstök. Þótt við
værum ólíkar á margan hátt og vær-
um oft ósammála, þá var kærleikur-
inn djúpur og vorum við miklir mát-
ar. Gátum rætt við hvora aðra um
allt milli himins og jarðar í trúnaði.
Var þá ljúft að vera kölluð „besta litla
vinkona mín í heiminum“ og geta
hallað höfði sínu að „bestu stóru vin-
konu sinni í heiminum“. Og þessa
heitu og kærleiksríku móðurást sem
þú barst til mín og bræðranna skildi
ég lokst fullkomlega sjálf, er við Jón
minn á síðasta ári, þá nýlega alkomin
heim, eignuðumst írumburðinn okk-
ar, Rúrik Rafnar. Já, erfitt getur ver-
ið að skilja til fulls ást foreldra sinna í
manns eigin garð fyrr enn maður
sjálfur upplifir það að verða foreldri.
Eina litla teikningu af bangsa,
tússlitaða og útklippta, hafðir þú í
veskinu þínu síðastliðin 28 ár, eða frá
því ég gerði hana í sex ára bekk. Var
þetta litla „lukkukríli" þitt í miklu
uppáhaldi hjá þér. Það var sama
hvort þú skiptir um veski, alltaf var
litla „lukkukrílið“ tekið meðferðis.
Svona var væntumþykja og elska þín.
Öll bréfin sem ég á frá þér í gegnum
tíðina voru ætíð undirrituð: þín elsk-
andi mamma. Mikið þótti mér alltaf
innilega vænt um það og byijaði ég
snemma að svara bréfum þínum í
sömu mynt. Einnig er mér minnis-
stæður þinn sérstaki og fallegi siður
að signa okkur systkinin og pabba
ávallt mót austri er við kvöddumst,
heima á Bakka. Aldrei gekkst þú til
náða án þess að signa útidyr heimilis-
ins. Ógleymanleg er mér nóttin fýrir
brúðkaupið okkar Jóns er þú óbeðin
settist niður og í höndunum styrktir
með nál og tvinna perlumar á brúð-
kaupskjólnum mínum, af ótta við að
þær myndu detta af á sjálfan brúð-
kaupsdaginn. Skiptu þær hundruð-
um og varst þú að langt fram eftir
nóttu. Þvilík var fórnfysi þín og ósér-
hlífni. Þegar þú svo greindist með
þennan hræðilega sjúkdóm í janúar
síðastliðnum, var ég ákveðin 1 því að
standa með þér og vera þín stoð og
stytta í hvívetna. Víst var þetta erfið-
ur tími er við pabbi reyndum af
fremsta megni að annast þig heima
og það reyndi fjarskalega á. En mik-
ið var það gefandi að geta verið hjá
þér allan þennan tíma, mamma mín,
og dýrmætar eru þær minningar. Þú
stóðst þig eins og hetja og var það
aðdáunarvert að fylgjast með æðru-
leysi þínu og seiglu. Að lokum tók
Drottinn þig til sín og er ljúft að vita
að þetta mikla stríð er á enda. Nú
ertu komin á yndislegan stað þar
sem þú þjáist ekki lengur, hjartans
mamma mín. Guði sé lof. Megi góðui-
Guð gefa pabba, okkur systkinunum
og allri fjölskyldunni styrk í þessari
milklu sorg okkar. Guð blessi minn-
ingu þína, mín einstaklega fallega,
glæsilega móðir, og varðveiti þig
ævinlega. í Jesú nafni. Amen.
Þín elskandi dóttir.
Ragnhildur.
Á sólbjörtum sumardegi kvaddi
Anna mágkona mín þennan heim.
Síðustu fimm mánuði háði hún hetju-
lega baráttu við banvænan sjúkdóm,
en mátti lúta í lægra haldi. Mikil er
sorg okkar og söknuður. Eiginmað-
ur, þrjú uppkomin börn, tengdaböm
og bamabörn sjá á bak góðri og fórn-
fúsri eiginkonu, móður og ömmu.
Anna var tæplega 70 ára er hún
lést. Sterkir stofnar stóðu að henni,
móðir hennar var frá Eyrarbakka og
úr Skaftafellssýslu og föðui-fólk af
Fljótsdalshéraði og frá Danmörku.
Foreldrar Önnu slitu samvistir þeg-
ar Anna var ung og hafði það mikil
áhrif á líf hennar. Fjölskyldan leyst-
ist upp og dvöldust þær systur Anna
og Élín á ótal stöðum, ýmist með
móður sinni, ættingjum eða jafnvel
hjá vandalausum.
Það var vorið 1952 sem ég sá
Önnu fyrst. Hún var stóra systir
Ellu minnar. Hún sat við saumavél-
ina sína og auðvitað að sauma ein-
hverja glæsiflíkina. Hún var tæpum
fjóram áram eldri en litla systir og
er mér enn í fersku minni hve glæsi-
leg hún var. En það var ekki bara
glæsileikinn, sem er mér minnis-
stæður, heldur sú hlýja og vinsemd
sem hún sýndi þessum unga sveini.
Anna var þá komin heim frá London,
en þar lærði hún „dress designing“
eða fatahönnun. Var hún með þeim
fyrstu sem lærðu það fag. Nýgift var
hún þá ungum og glæsilegum leik-
ara, Rúrik Haraldssyni, en þau
höfðu kynnst í London. Eignuðust
þau sex böm en þrjú þeirra dóu
nýfædd. Var það mikil sorg sem
markaði djúp spor í líf þeirra.
Anna vann ávallt mjög mikið, ekki
einungis við sína iðn heldur fann hún
sér verkefni til þess að vinna við
heima. Ég minnist þess að marga
haustmánuði var hún að útbúa jóla-
stjörnur og annað sem seljanlegt var
fyrir jól. Drýgði hún þannig mjög
tekjur fjölskyldunnar.
Anna var sterkur persónuleiki,
hafði ákveðnar skoðanir og var
ófeimin að tjá sig um áhugamál sín,
fróð, víðlesin og vel að sér, skrifaði
oft greinar í blöð um baráttumál sín.
Hún elskaði land sitt og vildi veg
þess sem mestan. Barðist gegn er-
lendri íhlutan í okkar mál.
Meiri náttúraunnanda þekkti ég
ekki, toppurinn á tilverunni hjá
Önnu var að ferðast um landið og
ekki spíllti fyrir ef hægt var að kom-
ast í berjamó. Fjölskyldu sinni var
þó Anna allt, fórnfús og umhyggju-
söm móðir og eiginkona. Mikill er
söknuður eiginmanns, barna,
tengdabarna, barnabarna, systur og
okkar allra í fjölskyldunni.
Við biðjum góðan Guð að taka á
móti Önnu okkar og að hann
varðveiti, huggi og styrki alla
aðstandendur sem nú syrgja góða
konu.
Guðmundur Árnason.
Föstudagurinn 5. júní hófst eins
og hver annar föstudagur, nema
hvað veðrið var fegurra en það hafði
verið í nokkurn tíma. En ský dró þó
fljótt fyrir sólu. Ég fékk þau sorg-
legu tíðindi að Anna frænka væri
dáin. Hún hafði dáið snemma þennan
fallega föstudagsmorgun. Vissulega
hafði Anna átt við veikindi að stríða
og þótt útlitið í baráttunni við sjúk-
dóminn hefði versnað síðustu vikur
fékk andlát hennar engu að síður
mjög á mig.
Önnu hafði ég þekkt frá því ég
man eftir mér. Bæði sem einu systur
hennar mömmu, en þær systur vora
mjög samrýndar, og ekki síður sem
mömmu hans Steina, æskuvinar og
frænda. Þegar við frændurnir voram
að alast upp bjuggu fjölskyldur okk-
ar beggja á Seltjarnarnesi. Ég var
því tíður gestur á heimili þeirra
hjóna, Önnu og Rúriks, Bakka. Á
þessum árum var margt brallað,
bæði utan dyra sem innan, enda
nægt leikrými í þessu stóra húsi.
Ekki var þó alltaf auðvelt að hafa
stjórn á tveimur uppátektasömum
og óstýrilátum strákum, en Anna var
mjög umburðarlynd og reyndi eftir
bestu getu að leiðbeina og kenna
þeim, sem vissu ekki betur. Anna var
nefnilega mjög fróð og kom maður
sjaldan að tómum kofunum hjá
henni, hvort sem umræðuefnið var
tíska, vísindi, listir, pólitík eða eitt-
hvað annað, alltaf gat Anna miðlað
fróðleik til okkar hinna. En nú er
engin Anna lengur að leita til. Ekki
hér á jarðríki. En það eru aðrir sem
njóta góðs af visku hennar á æðra
tilverustigi. Við hin verðum að bíða
eftir því að fá að komast þangað og
hitta Önnu á ný. Kæri Rúrik, börn,
tengdabörn og barnabörn. Megi Guð
vera með ykkur og veita ykkur styrk
á þessari sorgarstundu. Guð blessi
minningu Önnu.
Sæbjörn Guðmundsson.
Önnu Sæbjörnsdóttur kynntist ég
fyrir 17 árum en þá lágu leiðir okkar
Naddýjai- dóttur hennar saman í
MR. Samband þeirra mæðgna var
alla tíð mjög náið og því óhjákvæmi-
legt að kynnast Önnu vel. Ég bar
strax mikla virðingu fyrir henni og
hún verður mér ógleymanleg. Glæsi-
leg kona með mikla reisn og tígulegt
fas, fallegt ljóst hár sem hún greiddi
alltaf snyrtilega og minnti mig á
Grace Kelly.
Anna var sérlega hlý kona og til-
finninganæm og hafði ríka samúðar-
tilfinningu með þeim sem minna
máttu sín eða áttu um sárt að binda.
Hún var jafnframt stolt kona og
ákveðin og hafði skoðanir á öllum
málum og lá ekki á þeim. Hún var
vel að sér um menn og málefni og
fylgdist vel með þjóðfélagsmálum og
pólitík hér heima og erlendis. Maður
kom ekki að tómum kofunum hjá
Önnu þegar ræða þurfti hvaðeina.
Minnisstætt er mér þegar við Anna
sátum í eldhúsinu á Bakkavörinni og
ræddum saman um heima og geima
heilan eftirmiðdag. Naddý var þá bú-
sett í Bandaríkjunum og Anna hafði
hringt í mig til að heyra í mér
hljóðið. Ur varð að ég skrapp yfir og
ég hefði getað setið þarna og spjallað
fram á rauða nótt. Ánna hafði mikinn
húmor og sá oft spaugilegar hliðar á
málunum og henni fannst gaman að
rökræða. Hún var þeirrar gerðar að
þrátt fyrir ákveðnar skoðanir gat
hún hlustað á aðra hlið málanna og
rætt önnur sjónarmið en sín. Hún
var víðsýn, enda lífsreynd kona, og
aldrei heyrði ég hana fella sleggju-
dóma um menn eða málefni.
Önnu var mjög umhugað um ís-
lenska tungu og hafði oft orð á því
hversu mikil afturför henni fannst
hafa orðið í ritun og ræðu á opinber-
um vettvangi. Henni fannst mikil-
vægt að ungt fólk ræktaði með sér
máltilfínningu en henni virtist oft lít-
ill áhugi á því sérstaklega hjá ungu
fólki. Að sama skapi fannst henni
mikilvægt að ungt fólk þekkti rætur
sínar og bæri virðingu fyrir arfleifð
fyrri kynslóða.
Alla tíð frá því ég kynntist Önnu
fylgdist hún náið með mér og mínum
og var mér styrkur þegar erfiðleikar
steðjuðu að og samgladdist á góðum
stundum. Þannig var Anna og ég er
þakklát fyrir að hafa kynnst henni.
Hún háði erfiða baráttu við bana-
mein sitt og naut umönnunar og
ástúðar Rúriks sem vék ekki frá
henni. Það lýsti henni vel að þegar
hún vissi um sjúkdóm sinn þá kom
ekkert annað til greina en að vinna
bug á meininu og leita til þess allra
leiða. Hugrekki og kraftur ein-
kenndu Önnu í veikindunum og hún
stóð aldrei ein. Sterk og góð fjöl-
skylda stóð fast við bak hennar.
Dóttir hennar var sem klettur við
hlið hennar og ég veit hve mikils
virði það var Önnu að fá að hafa
Naddý sína hjá sér í þessu stríði sem
nú er lokið. Það var einnig mikill
styrkur fyrir Rúrik, sem nú horfir á
eftir elskulegri eiginkonu sinni.
Guð styrki ykkur öll í sorginni.
Minning Önnu Sæbjörnsdóttur lifir í
hugum okkar sem hana þekktum.
Anna G. Gunnarsdóttir.
Elsku Anna mín. Nú ertu farin og
ég hvergi nærri þar sem ég þurfti
endilega að vera í burtu.
Lífið verður ekki það sem það var
á eftir. En lítum á það sem áður var,
þú varst svo sæt og svo góð. En
svona er lífið, er það ekki skrítið? En
það sem ég yildi segja, hvað er það
sem veldur? Ég vissi að oft gerðir þú
mefra en þú gast. Þar kom lítill sæt-
ur maður líkt við sögu síðar en ekki
fyrr. Og breytti öllu.
Ég vildi bara segja þökk fyrir.
Margrét Thors.
Nú ertu leidd, mín ljúfa,
lystigarð Drottins í...
Þessar Ijóðlínur Hallgríms Péturs-
sonar komu mér í hug þegar ég frétti
andlát Önnu Sæbjömsdóttur. Kynni
mín af henni og fjölskyldu hennar
vora ekki löng, en þeim mun yndis-
legri og áhrifarík íyrir báða aðila.
Tilefni þessara góðu kynna voru þau
að ég var beðin að koma til þeirra
Önnu og Rúriks og biðja fyrir þeim á
þessu döpra dögum, þegar sýnt var
að sjúkdómurinn ógurlegi gæfi engin
grið. Við báðum Jesú að koma með
sinn undursamlega frið inn í líf
þeirra, og það kom himneskur friður.
Síðan ræddum við um dauðann, sem
í eðli sínu er óvinur, en sá, sem á
trúna, þarf ekki að hræðast af því að
hann á von um eilíft líf.
Við ræddum líka um það hvernig
yrði að vera í eilífa lífinu hjá Jesú.
Við megum trúa því að þar sé yndis-
lega fallegt, engir sjúkdómar, sorg
eða neyð í hvaða mynd sem er. En
það sem best er af öllu er það að þar
er Jesús Kristur sjálfur og fagnar
hverju sínu barni, sem kemur heim í
himininn, að loknum útlegðartíma, ef
svo má að orði komast.
Utlegðartíma Önnu er lokið, og nú
hefur hún fengið að sjá heimalandið,
sem hún spurði mig um. Ég bið Guð
að gefa ættingjum styrk á þessari
sorgarstundu.
Halldóra Lára Ásgeirsdóttir.
Anna Sæbjörnsdóttir, eða Anna á
Bakka, er látin eftir stutt og ströng
veikindi. Þótt við vissum að hverju
drægi vegna alvarleika sjúkdóms
hennar sitjum við, sem vorum
nágrannar Önnu og heimagangar á
Bakka, hljóð eftir. Önnu og fólkinu
hennar kynntumst við fyrir þremur
áratugum, þegar við fluttum á Sel-
tjamarnesið, sem þá var að mestu
óbyggt, nokkurs konar sveit. Síðan
hafa vegir fjölskyldna okkar legið
saman. Við minnumst Önnu sem ein-
staklega glæsilegrar konu. Grönn
með sítt ljóst, liðað hár og andlit sem
skein af dulúð og fegurð.
Anna hafði yfir sér ævintýraljóma.
Hún hafði ung að árum numið fata-
hönnun í London. Vegna þessa og
útgeislunar hennar fannst okkur
stelpunum að Anna líktist helst fal-
legum frægum kvikmyndastjömum.
Þar sem Anna var snillingur með nál
og tvinna hjálpaði hún Naddý og
okkur stelpunum að sauma bæði
grímubúninga og föt upp úr tísku-
blöðum í gamla daga. Rúrik skemmti
okkur þá með sögum og gríni. Við
eigum margar góðar minningar frá
þessum árum tengdar Önnu, Rúrik,
Bjössa, Steina og Naddý, sem nú við
fráfall Önnu leita á hugann. Önnu
munum við minnast sem glæsilegrar
konu, góðrar móður og skemmtilegr-
ar manneskju.
Elsku vinir, Naddý, Steini, Bjössi,
Rúrik og aðrir ástvinir. Missir ykkar
er mikill. Þó að á þessari stundu
skilji lönd og höf okkur að era hugs-
anir okkar hjá ykkur í dag. Við send-
um ykkur okkar innilegustu samúð-
arkveðjur.
Ykkar vinir,
Siv, Ingunn, Árni og Leifur.
ANNA
SÆBJÖRNSDÓTTIR