Morgunblaðið - 15.10.1998, Blaðsíða 29

MORGUNB LAÐIÐ
LISTIR
FIMMTUDAGUR 15. OKTÓBER 1998 29
Kjarni ein-
lægrar
tjáningar
ná fram enn fjölbreytilegri texta-
túlkun en hér gat að heyra.
Að loknu hléi frumflutti Bergþór
Pálsson ásamt Kammersveitinni el-
egíuna Söknuð í minningu Leifs
Þórarinssonar, eftir að tónleikagest-
ir höfðu hlýtt á hljóðritun með upp-
lestri Halldórs Laxness á kvæði Jó-
hanns Jónssonar. Verkið hófst og
endaði svipað, eða með samsöng
barýtons og horns á orgelpunkti
djúpra strengja, fyrst með, en síðast
TONLIST
Langholtskirkja
AFMÆLISTÓNLEIKAR
Verk eftir Jón Ásgeirsson. Gradu-
alekór, Kammerkór, Kammersveit
Langholtskirkju og Bergþór Pálsson
u. sij. Jóns Stefánssonar. Langholts-
kirkju, þriðjudaginn 13. október kl.
20.30.
Morgunblaðið/Jón Svavarason
JÓN Ásgeirsson þakkar Bergþóri Pálssyni frumflutninginn á Söknuði. Á bak við þá; Jón Stefánsson stjórn-
andi og félagar í Kammersveit Langholtskirkju.
í TILEFNI af sjötugsafmæli
Jóns Asgeirssonar var efnt til tón-
leika í Langholtskirkju á þriðju-
dagskvöld, þar sem flutt voru eftir
hann kórlög og kórútsetningar eldri
og yngri. Þ.á m. voru frumflutt
verkin Þrír gleymdir söngvar fyrir
kór við ljóð úr Húsi skáldsins eftir
Laxness og Söknuður fyrir barýton
og hljómsveit við ljóð Jóhanns Jóns-
sonar, samið í minningu Leifs Þór-
arinssonar tónskálds. Að lokum
fluttu Kammerkórinn og Kammer-
sveitin 2. þátt, „í gleðinni", úr ís-
lenzkum söngdönsum.
Kammerkórinn söng fyrst án und-
irleiks útsetningu Jóns á Sofðu unga
ástin mín; lengst af talið þjóðlag, þó
að Jón Þórarinsson hafi fært líkur á
að gæti verið eftir Sveinbjörn Svein-
bjömsson. Tólfmenningar kórsins
sungu af viðeigandi kyrrð og að
flestu leyti mjög fallega, þó að væri
yfirdrepsskapur af hálfu undirritaðs
að þykjast hrifinn af miklum ví-
bratohljóm kórsins, sem að hans vit-
und gat slagað upp í fornan rúss-
neskan kirkjukórastíl þegar mest lét,
eins og í Faðir vor þar næst á eftir.
Að því frátöldu var söngur kórsins
fallega mótaður og mjög vel sam-
stilltur, og fór hann sérlega vel með
söngvana gleymdu úr Húsi skáldsins,
sem voru samdir í einkennilega tíma-
lausum stfl, þar sem textavænn ein-
faldleikinn hefði jafnt getað verið
saminn í gær og fyrir hálfri öld. Það
var mikil klassísk heiðríkja yfir þess-
um þrem lögum, að viðbættum
di'augslegum undirtóni í hinu þriðja
(„rennur blóð eftir slóð / og dflla ég
þér jóð“), og sannaðist hér enn hið
gamalreynda, að beztu textarnir fá
jafnan bezta útfærslu.
Hinum fimmtíu radda Gradu-
alekór Langholtskirkju hafa nú
bætzt fimm ungir drengjasópranir,
sem þegar eru farnir að setja bjart-
an anglíkanskan kirkjukórablæ á
stúlknafansinn. Kórinn söng íyrst
Móðir mín í kví kví, Vísur Vatns-
enda-Rósu og Krummi krunkar úti,
og komu Vísurnar einna bezt út,
enda hvorki eins kröfuharðar um
hæð né hraða og fyrsta og síðasta
lagið. Hinir fjórir litlu þríradda nú-
tímamadrígalar Jóns, „Barnalög“,
við ljóð Guðnýjar Arndísar Þórðar-
dóttur (1958-73) voru ekki ókeimlík-
ir smækkaðri mynd af Gleymdu
söngvunum; einfaldar en svipsterk-
ar raddfærsluskizzur með hóflegi’i
en viðeigandi textamálun þar sem
helztu tækifæri gáfust, einkum í 3.
(Vetrarkoma). Gradualekórinn söng
þessi meistaralegu smálög af mikl-
um þokka undir stjórn Jóns Stefáns-
sonar.
Kammerkórinn söng þessu næst
1. hluta úr kórverki Jóns frá 1977
við Tíminn og vatnið eftir Stein
Steinarr, þar sem næmleiki Jóns á
íslenzkum texta nýtur sín fram í
fingurgóma með einskonar útvíkk-
uðum 20. aldar organum-stfl, sem
hæfir dulúð og angurværð skáldsins
frábærlega vel. Kammerkórinn mót-
aði að vanda af mikilli innlifun, en
maður gat þó stundum ekki varizt
þeirri tilhugsun, að með breytilegri
beitingu á víbratói hefði jafnvel mátt
1 1
imm fHifí! f I SsÍÍi

4 M^**jJ* < i&mnmm
Kammerkór Langholtskirkju og Gradualekór fluttu verk Jóns Ásgeirssonar á afmælistónleikunum. Á sviðinu er Kammerkórinn og á bak við sér í
félaga í Gradualekórnum.
án púls. Það var mikill, næm því
Brahmskur, höfgi yfir þessu stutta
en afar sviphreina verki, og tæplega
hefur mörgum hérlendum tónhöf-
undi tekizt að tjá jafneftinninnileg-
an innileika á jafnfáum mínútum og
hér var gert. Afl verksins, sem von-
andi ratar á geisladisk áður en allt
of langt um líður, var fýrst og
fremst fólgið í þeim innblásna ein-
faldleika sem eftir verður þegar
hismið hefur verið flysjað utan af
kjarna einlægrar tjáningar. Bergþór
söng á víðfeðmum tilfinningaskala,
ýmist af krafti eða mýkt, og
Kammersveitin lagði sig auðheyran-
lega alla fram.
Lokaatriði hinna veglegu afmæl-
istónleika var flutningur 2. þáttar úr
Islenzkum söngdönsum Jóns frá
1995, þar sem skiptast á stemmur,
dansar, leikir og fleira af því tagi
sem eitt sinn var meðal fárra
dægi-astyttinga íslenzkrar alþýðu,
en nú finnst aðeins varðveitt á bók-
um safnara eins og Olafs Davíðsson-
ar. Þessi tuttugu ýmist útsettu eða
frumsömdu atriði við forna þjóð-
texta eru, ef frómt skal frá segja, í
mismiklu uppáhaldi hjá undirrituð-
um, sem einhvern veginn hefði kosið
meiri og hrárri „forneskjusvip" yfir
heildina, jafnvel þótt hefði kostað
tilbúning frá rótum. Því þó að sumt
þjóðlagaefnið sé vissulega sérkenni-
legt, t.d. ildráttardansinn Vera mátt
góður, þá hljómar annað - t.d. Ás-
bjarnarkvæði - truflandi líkt
„vaudeville" ellegar knæpusöngvum
frá Kaupinhöfn Biedermeiertímans,
sem kann enn frekar að hafa undir-
strikazt af stundum fullhægu
tempóvali stjórnandans. En engu að
síður sátu eftir í huganum mörg frá-
bær kórverk, að ógleymdri harm-
söngsperlunni Söknuður, sem gæti
átt eftir að verða notuð til jafns við
Requiem Jóns Leifs á döprum
stundum þjóðarinnar.
Ríkarður Ö. Pálsson
Lyst ehf., McDonald's á íslandi, þakkar
viöskiptavinum góöar móttökur á
undanförnum 5 árum. Á þessum tíma höfum
viö þjónaö u.þ.b. 4,5 miiljón manns sem
borðað hafa 220 tonn af íslensku nautakjöti
og 500 tonn af kartöfium!
McDonald's
® Itm
Austurstræti 20
Suðurlandsbraut 56