Morgunblaðið - 11.12.1998, Síða 65

Morgunblaðið - 11.12.1998, Síða 65
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 1998 65 SKOÐUN SKIPTING VINNUAFLS... að stór hluti af henni fer beint hing- að inn á Austurland. Þessi málmiðnaður yrði ný at- vinnugrein á svæðinu sem hefði áhrif á margar aðrar greinar sem myndu selja vörur og þjónustu til áversins og starfsfólks þess. Ný at- vinnutækifæri munu tengjast beint þörfum álversins, en einnig munu skapast ný atvinnutækifæri vegna fjölgunar íbúa og hærri tekna, s.s. í byggingarstarfsemi, hótel- og veit- ingastarfsemi og sérfræðiþjónustu ýmiskonar. Samandregnar niður- stöður: Álverið mun auka hagvöxt á Austurlandi verulega og leiða til fjölbreytni atvinnulífs með beinum og óbeinum hætti. Það mun einnig leiða til hærri atvinnutekna og auk- inna viðskipta. Ekki virðast neinar líkur á að at- vinnulífíð bíði skaða af tilkomu ál- vers og tengdrar starfsemi á svæð- ið. Félagsleg áhrif Hjá álverinu myndu starfa um 700 manns eftir að það tekur til fullra starfa miðað við 480 þúsund tonna hámarksframleiðslu. Ef gert er ráð fyrir lágmarks margföldun- aráhrifum þá mun það leiða til 700-1.000 afleiddra starfa í tengsl- um við álverið. Þetta eru ekki há margfóldunaráhrif í sjálfu sér og ástæða þess er að á Austurlandi er s.k. yfir-geta eða „over-capacity“ á flestúm sviðum hins opinbera og í mörgum tilfellum einnig hjá einka- aðilum, en það þýðir að flest fyrir- tæki og stofnanir gætu þjónustað fleiri einstaklinga án þess að þurfa að bæta við sig mannskap og að- stöðu. Áhrifanna gætir víðar og því má gera ráð fyrir að enn fleiri störf skapist í tengslum við álver, sér- staklega á Eyjafjarðarsvæðinu og höfuðborgarsvæðinu. Þó ber að gæta þess að hér er um að ræða bein margföldunaráhrif. Samfara þeim og störfum í álverinu má gera ráð fyrir að aukningin verði í heild 1.400-1.700 ný störf. menntuðu fólki til að fá störf við hæfi og þar með stuðla að meira jafnvægi í aldursskiptingu íbúanna og draga úr brottflutningi fólks. Fólksfjölgun samhliða þessum áhrifum er grófáætluð um 30% á tíu ára tímabili. Ljóst er að þrátt fyrir fólksfækk- un síðustu ára þá þyrfti að grípa til viðeigandi aðgerða í húsnæðismál- um. Með uppbyggingu álvers þarf að gera ráð fyrir um 1.000 nýjum íbúðum á tímabilinu 2002-2010. Mælt er með þvt að sveitarfélög í vinnusókn álvers myndi með sér fé- lag sem myndi hafa yfirumsjón með byggingu nýs íbúðarhúsnæðis. Þetta félag gæti jafnframt tekið að sér fyrir hönd sveitarfélaganna alla umsýslu með félagslegu húsnæði í þeirra eigu. Slíkt félag gæti skipu- íagt alla uppbyggingu íbúðarhús- næðis af kostgæfni og rekið félags- legt húsnæði af fagmennsku. Af lífsgæðakönnunum má ráða að fólksfjölgun í kjölfar álvers á Reyð- arfirði yrði að beina að fjölmenn- ustu byggðarlögunum á svæðinu. Aðeins þau geta svarað kröfum um nútímaþægindi s.s. góða þjónustu, fjölbreytt tækifæri til tómstunda- iðkunar og fjölbreytt atvinnutæki- færi. Hugsanleg neikvæð áhrif? Eitt vandamál hefur verið sér- staklega til athugunar en það er hvernig á að manna álverið. Þegar betur er að gáð þá er ekki um neitt vandamál að ræða. Varanleg og vel launuð störf munu freista margra og það koma 700 nýir ein- staklingar út á vinnumarkað vinnusóknar álvers á næstu 5 ár- um. Álverið mun auk þess eflaust draga til sín fólk sem nú er með stopula vinnu, fær lág laun eða er almennt óánægt í sínum störfum. Bændur og iðnaðarmenn verða ef- laust meðal þeirra sem sækja um störf. Margir úr þeirra röðum hafa ekki há laun og búa við ótryggar tekjur. Eins má gera ráð fyrir að fjöldi sjómanna hafi hug á vinnu í landi, sér í lagi fjölskyldu- menn. Fjöldi brottfluttra Austfirð- inga getur eflaust hugsað sér að flytja til baka ef áhugaverð og vel launuð störf bjóðast. Einnig má gera ráð fyrir að hingað flytji fólk og má skipta því í þrjá hópa: a) Fólk sem kemur til að vinna við framkvæmdir og ákveður svo að setjast að. b) Fólk sem býr í þorp- um og bæjum utan daglegrar vinnusóknar álvers. c) Menntað fólk sem hefur áhuga á tækni- og stjórnunarstörfum hjá álverinu, sérhæfðum ski’ifstofustörfum, störfum við innkaup, eða á rann- sóknarstofum. Skortur á vinnuafli í öðrum greinum gæti haft neikvæð áhrif en hins vegar bendir allt til þess að slík vandamál verði smá eða komi alls ekki upp. Tímaáætlun verkefn- isins er það rúm að það er nægur tími til að skipuleggja og undirbúa alla þætti þess. Framkvæmdastjór- ar sveitarfélaga og fyrirtækja, for- ystumenn stéttarfélaga og aðrir viðmælendur létu í ljós þá skoðun að vinnumarkaður og húsnæðis- markaður myndi ráða vel við að mæta nýjum þörfum vegna álvers- ins. Helst hefur verið rætt um skort á vinnuafli í fiskvinnslu en hann er nú þegar fyrir hendi og honum er m.a. mætt með aðkomu- fólki. Nefna mætti önnur áhrif sem túlka mætti bæði sem jákvæð og neikvæð, en það er aukin umferð. Umferð mun aukast verulega í ná- grenni álvers en það kallar á vega- bætur og hugsanlega jarðgöng. All- ar athuganir í þessa veru sýna að það mun verða auðvelt að manna álverið og það hefur sýnt sig að störf í álverum eru mjög eftirsókn- arverð. Hér eru engin óyfirstígan- leg vandamál, frekar verkefni sem þarf að leysa. Höfundur er stjórnmálafræðingur og verkefnisstjóri STAR - staðar- va/srannsókna iðnaðarsvæða á Reyðarfirði. BLOMAHOLLIN Hami'iihorH I o'. s. ö.vi 0380 Jólalestin kemur í bœinn á morgun
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.