Morgunblaðið - 11.12.1998, Blaðsíða 65

Morgunblaðið - 11.12.1998, Blaðsíða 65
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 1998 65 SKOÐUN SKIPTING VINNUAFLS... að stór hluti af henni fer beint hing- að inn á Austurland. Þessi málmiðnaður yrði ný at- vinnugrein á svæðinu sem hefði áhrif á margar aðrar greinar sem myndu selja vörur og þjónustu til áversins og starfsfólks þess. Ný at- vinnutækifæri munu tengjast beint þörfum álversins, en einnig munu skapast ný atvinnutækifæri vegna fjölgunar íbúa og hærri tekna, s.s. í byggingarstarfsemi, hótel- og veit- ingastarfsemi og sérfræðiþjónustu ýmiskonar. Samandregnar niður- stöður: Álverið mun auka hagvöxt á Austurlandi verulega og leiða til fjölbreytni atvinnulífs með beinum og óbeinum hætti. Það mun einnig leiða til hærri atvinnutekna og auk- inna viðskipta. Ekki virðast neinar líkur á að at- vinnulífíð bíði skaða af tilkomu ál- vers og tengdrar starfsemi á svæð- ið. Félagsleg áhrif Hjá álverinu myndu starfa um 700 manns eftir að það tekur til fullra starfa miðað við 480 þúsund tonna hámarksframleiðslu. Ef gert er ráð fyrir lágmarks margföldun- aráhrifum þá mun það leiða til 700-1.000 afleiddra starfa í tengsl- um við álverið. Þetta eru ekki há margfóldunaráhrif í sjálfu sér og ástæða þess er að á Austurlandi er s.k. yfir-geta eða „over-capacity“ á flestúm sviðum hins opinbera og í mörgum tilfellum einnig hjá einka- aðilum, en það þýðir að flest fyrir- tæki og stofnanir gætu þjónustað fleiri einstaklinga án þess að þurfa að bæta við sig mannskap og að- stöðu. Áhrifanna gætir víðar og því má gera ráð fyrir að enn fleiri störf skapist í tengslum við álver, sér- staklega á Eyjafjarðarsvæðinu og höfuðborgarsvæðinu. Þó ber að gæta þess að hér er um að ræða bein margföldunaráhrif. Samfara þeim og störfum í álverinu má gera ráð fyrir að aukningin verði í heild 1.400-1.700 ný störf. menntuðu fólki til að fá störf við hæfi og þar með stuðla að meira jafnvægi í aldursskiptingu íbúanna og draga úr brottflutningi fólks. Fólksfjölgun samhliða þessum áhrifum er grófáætluð um 30% á tíu ára tímabili. Ljóst er að þrátt fyrir fólksfækk- un síðustu ára þá þyrfti að grípa til viðeigandi aðgerða í húsnæðismál- um. Með uppbyggingu álvers þarf að gera ráð fyrir um 1.000 nýjum íbúðum á tímabilinu 2002-2010. Mælt er með þvt að sveitarfélög í vinnusókn álvers myndi með sér fé- lag sem myndi hafa yfirumsjón með byggingu nýs íbúðarhúsnæðis. Þetta félag gæti jafnframt tekið að sér fyrir hönd sveitarfélaganna alla umsýslu með félagslegu húsnæði í þeirra eigu. Slíkt félag gæti skipu- íagt alla uppbyggingu íbúðarhús- næðis af kostgæfni og rekið félags- legt húsnæði af fagmennsku. Af lífsgæðakönnunum má ráða að fólksfjölgun í kjölfar álvers á Reyð- arfirði yrði að beina að fjölmenn- ustu byggðarlögunum á svæðinu. Aðeins þau geta svarað kröfum um nútímaþægindi s.s. góða þjónustu, fjölbreytt tækifæri til tómstunda- iðkunar og fjölbreytt atvinnutæki- færi. Hugsanleg neikvæð áhrif? Eitt vandamál hefur verið sér- staklega til athugunar en það er hvernig á að manna álverið. Þegar betur er að gáð þá er ekki um neitt vandamál að ræða. Varanleg og vel launuð störf munu freista margra og það koma 700 nýir ein- staklingar út á vinnumarkað vinnusóknar álvers á næstu 5 ár- um. Álverið mun auk þess eflaust draga til sín fólk sem nú er með stopula vinnu, fær lág laun eða er almennt óánægt í sínum störfum. Bændur og iðnaðarmenn verða ef- laust meðal þeirra sem sækja um störf. Margir úr þeirra röðum hafa ekki há laun og búa við ótryggar tekjur. Eins má gera ráð fyrir að fjöldi sjómanna hafi hug á vinnu í landi, sér í lagi fjölskyldu- menn. Fjöldi brottfluttra Austfirð- inga getur eflaust hugsað sér að flytja til baka ef áhugaverð og vel launuð störf bjóðast. Einnig má gera ráð fyrir að hingað flytji fólk og má skipta því í þrjá hópa: a) Fólk sem kemur til að vinna við framkvæmdir og ákveður svo að setjast að. b) Fólk sem býr í þorp- um og bæjum utan daglegrar vinnusóknar álvers. c) Menntað fólk sem hefur áhuga á tækni- og stjórnunarstörfum hjá álverinu, sérhæfðum ski’ifstofustörfum, störfum við innkaup, eða á rann- sóknarstofum. Skortur á vinnuafli í öðrum greinum gæti haft neikvæð áhrif en hins vegar bendir allt til þess að slík vandamál verði smá eða komi alls ekki upp. Tímaáætlun verkefn- isins er það rúm að það er nægur tími til að skipuleggja og undirbúa alla þætti þess. Framkvæmdastjór- ar sveitarfélaga og fyrirtækja, for- ystumenn stéttarfélaga og aðrir viðmælendur létu í ljós þá skoðun að vinnumarkaður og húsnæðis- markaður myndi ráða vel við að mæta nýjum þörfum vegna álvers- ins. Helst hefur verið rætt um skort á vinnuafli í fiskvinnslu en hann er nú þegar fyrir hendi og honum er m.a. mætt með aðkomu- fólki. Nefna mætti önnur áhrif sem túlka mætti bæði sem jákvæð og neikvæð, en það er aukin umferð. Umferð mun aukast verulega í ná- grenni álvers en það kallar á vega- bætur og hugsanlega jarðgöng. All- ar athuganir í þessa veru sýna að það mun verða auðvelt að manna álverið og það hefur sýnt sig að störf í álverum eru mjög eftirsókn- arverð. Hér eru engin óyfirstígan- leg vandamál, frekar verkefni sem þarf að leysa. Höfundur er stjórnmálafræðingur og verkefnisstjóri STAR - staðar- va/srannsókna iðnaðarsvæða á Reyðarfirði. BLOMAHOLLIN Hami'iihorH I o'. s. ö.vi 0380 Jólalestin kemur í bœinn á morgun
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.