Morgunblaðið - 29.12.1998, Síða 33
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
ÞRIÐJUDAGUR 29. DESEMBER 1998 33
FRIÐRIK Friðriksson er fæddur í aðalhlutverkið og lék það af miklu öryggi og þokka... segir ni.a. í
umsögninni. Á myndinni eru Pétur Pan og Vanda, sem Edda Björg Eyjólfsdóttir leikur.
Pétur Pan í vanda
LEIKLIST
Leikfélag Reykjavfkur
f Borgarleikhúsinu
PÉTUR PAN
Höfundur: J.M. Barrie. Þýðandi og
höfundur söngtexta: Karl Ágúst Ulfs-
son. Leiksljdri: María Sigurðardóttir.
Tdnlist: Kjartan Ólafsson. Leikmynd:
Jdn Þórisson. Búningar: Una Collins.
Lýsing: Elfar Bjarnason. Danshöf-
undur: Lára Stefánsdóttir. Flugbrell-
ur: Nick Kirby og Ragnar Hólmars-
son. Skylmingar: Örn Leifsson. Leik-
arar: Ari Matthíasson, Árni Pétur
Guðjónsson, Beata Kretovicova,
Bjartur Karlsson, Daníel Traustason,
Edda Björg Eyjólfsdóttir, Ellert A.
Ingimundarson, Emilía Benedikta
Gísladóttir, Finnur Guðmundsson,
Friðrik Friðriksson, Gísli Rúnar
Jónsson, Guðjón Karlsson, Helga
Margrét Schram, Hjalti Rúnar Jóns-
son, Inga María Valdimarsdóttir, Jó-
hann G. Jóhannsson, Jón Magnús
Arnarsson, Júlía Aradóttir, Kristín
Una Friðjónsddttir, Oddný Arnars-
dóttir, Sara Nassim, Sigrún Edda
Björnsdóttir, Sigurður Vignir Jó-
hannsson, Sigursteinn Stefánsson,
Steindór Grétar Jónsson og Tinna
Ágústsddttir. Laugardagur 26. des-
ember, annar dagur jóla.
PÉTUR Pan, söguhetja J.M.
Barrie, er löngu orðinn tákngei’v-
ingur hins ábyrgðarlausa karl-
manns sem vill ekki fullorðnast og í
sálfræðihjali leikmanna er vísað til
hans ef ætlað er að fullorðnir karl-
menn þjáist af ótta við að takast á
hendur ábyrgð þá sem fylgir stöðu
fjölskylduföður og eiginmanns.
Þessi duld í sálarlífí karla er eins
og rauður þráður í þessu verki og
enginn þeirra er þar undanskilinn.
Hinar örfáu kvenpersónur verks-
ins - móðir barnanna, Vanda,
hundtíkin og jafnvel Tígurlilja
indíánaprinsessa - eru hins vegar
ábyrgar og móðmiegar og eru
skynsemin og skylduræknin upp-
máluð. Sú eina sem er undanskilin
er álfurinn Skellibjalla, en hún
fórnar þó frekar iífí sínu fyrir Pét-
ur en að horfa á hann fara sér að
voða - sem er mjög í anda móður-
hyggju verksins.
Verstur allra er þó faðir barn-
anna, en vegna rangra ákvarðana
hans kemst Pétur Pan í kynni við
börnin og tælir þau til að bregðast
foreldrum sínum og halda til
Hvergilands. Faðirinn hefur öll
völdin í málum fjölskyldunnar en
hin skynsama móðir hlýðir honum
gegn betii vitund. Hans annað sjálf
í Hvergilandi er enginn annar en
Krókur skipstjóri sem er grímmur
siðblindingi, hlægilegur í vanmætti
sínum gegn Pétri; móðirin verður
einfaldlega að virðulegri indíána-
mömmu.
Þessi framantöldu gildi höfund-
arins eru leikstjóranum ljós og
hann útfærir sýninguna vel út frá
þessum forsendum. Aftur á móti er
einhver allsherjar losarabragur á
sýningunni þannig að æ ofan í æ
kemur það fyrir að áhrifamikil at-
riði missa marks vegna þess að
ekki er staldrað við og þeim gefinn
nógu mikill tími og rúm til að
áhorfendur geti tileinkað sér þau.
Á þetta sérstaklega við þegar
tjaldið fellur íyrir hlé og svo er
þráðurinn er tekin upp aftur að
hléi loknu. Þetta veldur því að þeir
sem eru gerkunnugir söguþræðin-
um sakna meiri aga í leiknum en
hinir halda hann slitróttan.
Tvennt má nefna um útlit sýn-
ingarinnar: Aðalpersónan sækir
útlit sitt meira í gríska skógarpúk-
ann Pan en hefð er fyrir og er vel
að minna á þessi tengsl enda er
búningur Pétur ft-umlegur og hitt-
ir í mark. Þetta á við um ýmsa
aðra búninga og leiktjöld þar sem
sköpunargáfa og listrænn smekk-
ur eru látin ráða. Það vill brenna
við um ýmis önnur gervi og leik-
tjöld að myndræn áhrif teikni-
myndar Disney-fyrirtækisins eftir
sögunni séu of mikil. Þetta á sér-
staklega við um gervi Króks skip-
stjóra og sumra nóta hans en átti
víðar við. Ljósin ýttu víða undir
ævintýraljóma sýningarinnar en
eltiljósamaður var ekki nógu bein-
skeyttm- og of mikið af sýninguni
fór fram í hálfrökkri. Tónlistin
setti skemmtilegan svip á sýning-
una en sönglögin og textarnir
bættu litlu við hana. Þýðingin var í
heild prýðilega af hendi leyst.
Leikur hvers og eins var kraft-
mikill og leikgleðin ríkjandi. Þess
vegna var agaleysi í hópatriðunum
mjög bagalegt. Friðrik Friðriks-
son er fæddur í aðalhlutverkið og
lék það af miklu öryggi og þokka.
Það lifnaði yfír sýningunni í hvert
sinn sem hann birtist á sviðinu
enda fór ekki fram hjá neinum
hvað hann sagði eða tók sér fyrir
hendur. Gísli Rúnar fór offari í
hlutverkum föðurins og Ki’óks
skipstjóra. Hlátursrokurnar urðu
leiðigjarnar til lengdar og þessar
skrípafígúrur skelfdu varla eitt
einasta barn. Það er kannski
helsta brotalöm sýningarinnar hve
lítið var gert úr skuggahliðum
verksins, þeirri lífshættu sem per-
sónurnar lenda iðulega í og ógn
sem vofír yfir. Sigrún Edda
Björnsdóttir náði vel að sýna
þessa alvöru sem býr víða í verk-
inu í ljúfvæmnu lokaatriðinu en
annars var allt í glensi og gamni.
Sýningin er skemmtileg og hríf-
andi en einhvernveginn var búist
við meiru - miklu meiru.
Sveinn Haraldsson
iæöasrnári'
Heimasíða: http://www. centrum.is/svh
.
Netfang: frjalslyndiflokkurinn@centrum.is