Morgunblaðið - 20.01.1999, Blaðsíða 23

Morgunblaðið - 20.01.1999, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. JANÚAR 1999 23 LISTIR Saga um vináttu Leikritið Mýs og menn eftir bandaríska rithöfundinn John Steinbeck verður frum- sýnt í Loftkastalanum í kvöld. Þröstur Helgason fylgdist með æfingu og ræddi við leikstjórann, Guðjón Pedersen. Morgunblaðið/Golli MÝS og menn eftir John Steinbeck ijailar um sérstakt samband tveggja farandverkamanna, Georgs og Lenna, sem dreymir um að eignast eigið heimili, litla jörð með svolitlu húsi. Mýs ogmenn eftir John Steinbeck kom fyrst út í skáldsöguformi árið 1937 en sama ár skrifaði Steinbeck upp úr henni leikrit. Sagan fjallar um sérstakt samband tveggja far- andverkamanna, Georgs og Lenna, sem dreymir um að eignast eigið heimili, litla jörð með svolitlu húsi. Draumurinn virðist hins vegar ansi fjarri því að rætast vegna þess að þeim gengur illa að safna peningum í vinnumennskunni. Astæðan er ekki bara sú að þeir eyða hýrunni yfirleitt í vín og víf, heldur eiga þeir líka erfitt með að tolla í vinnu. Lenni, sem er risastór og afskap- lega einfaldur rumur, á það til að koma þeim í klandur með aulaskap sínum. Georg hefur iðulega tekist að koma þeim úr klípunni en hann gætir Lenna eins og bróður síns. Þegar þeir ráða sig á stórbýli í Kali- forníu leggur hann hins vegar hart að honum að forðast vandræði, hann á að þegja svo menn komist ekki að því hve heimskur hann er og fara út í horn ef eitthvert vesen er í uppsiglingu. Allt gengur vel framan af og þeir komast meira að segja í kynni við mann sem á töluverða peninga og vill vera með þeim í að kaupa jörð. Vonir Georgs og Lenna taka því að glæðast um að draumur þeirra rætist. Kálið er hins vegar ekki sopið þótt í ausuna sé komið. Eins og Guðjón Pedersen, leik- stjóri sýningarinnar, segir þá virð- ist þessi saga hafa setið svolítið í ís- lenskum lesendum. „Það virðast mjög margir hafa lesið þessa sögu,“ segir Guðjón, „og íslendingar virð- ast hafa tekið hana svolítið inn á sig af einhverjum ástæðum. Það muna allir eftir Georg og Lenna. Senni- lega er ástæðan sú að við erum yfir- leitt foivitin um svona fíra, um skrýtið fólk úr sveitinni. Þessi saga gæti líka hafa gerst hér fyrr á öld- inni, kannski finnst fólki það þekkja þá Georg og Lenna.“ Með holdið á heilanum Guðjón Pedersen hefur á undan- förnum árum meðal annars vakið athygli fyrir óhefðbundnar uppsetn- ingar á verkum eftir Shakespeare. Það mátti því búast við því að Guð- jón myndi ekki fara hefðbundna leið að Músum og mönnum sem skrifað er í natúralískum anda. Það kom því nokkuð á óvart að sýningin er einmitt frekar natúralísk. „Eg er ánægður með að þú skulir nefna natúralisma," segir Guðjón þegar hann heyrir þessa lýsingu á sýningunni. „Sýningin hefur unnist svona. Maður byrjar á einhverju og svo tekur eitthvað annað yfir.“ En þú hefur ekki viljað ganga neitt lengra í stílfæringu á sögunni? „Nei, mér þykir þetta vera svo viðkvæmt efni. Og mér þykir það forvitnilegt eins og það er, þó að sagan eigi að gerast á allt öðrum tíma. Þessi spurning um vináttu á enn við og er viðkvæmt umfjöllun- arefni og þess vegna ákvað ég að fara þessa leið.“ Þú leggur áherslu á hina biblíu- legu vísun sögunnar? „Já, við notum gömlu þýðinguna hans Olafs Jóhanns Sigurðssonar þar sem ekkert slangur er notað, heldur frekar biblíulegt mál. Við viljum líka velta þeirri spurningu fyrir okkur hvað það sé sem menn dreymir um í raun og veru. Persón- ur verksins eru mjög uppteknar af hinu veraldlega, efnislega en kannski er það eitthvað annað sem menn dreymir um í raun og veru. Við reynum að svara þessari spurn- ingu í lokaatriðinu." Myndin sem þeir þremenning- arnir hafa málað af draumajörðinni sinni, það er mynd af himnaríki, ekki satt? „Jú, ég held það. Ég held að allar persónurnar í verkinu eigi sér sama drauminn en þær túlka hann á mis- munandi hátt. Þó að Georg segi að þeir Lenni muni eignast lítið býli þar sem þeir þurfi ekki að vinna mikið, geti farið og keypt sér brennivín í bænum og skemmt sér þegar þá langar til, og Lenni orði draum sinn á einhvern annan hátt, þá eiga þeir sér í raun og veru sama drauminn þegar allt kemur til alls.“ Sagan á að gerast í heimskrepp- unni miklu. Finnst þér hún eiga er- indi við samtímann? „Mér finnst þetta vera dæmisaga eða viðvörun um að við höldum vöku okkar þótt það sé allt í himna lagi sem stendur. í sögunni, sem eins og þú sagðir á að gerast í miðri heimskreppunni, virðast menn vera með holdið á heilanum. Menn eru bara að vinna til þess að komast á hóruhús. Það er lífið og menn verða bara að vera sáttir með það. Þetta er gjörólíkt því sem við þekkjum í dag þar sem allir hafa allt til alls - eða svo er að minnsta kosti sagt í blöðunum, við höfum það svo gott í dag. En við þekkjum það kannski manna best, Islendingar, að allt sem fer upp kemur niður aftur. Og það er verið að vara okkur við því núna, við fórum niður aftur og bara spurning hversu langt. Og þegar við erum niðri þá er líka spurning hvort gildi eins og vináttan gleymist. Sag- an minnir okkur á hin mannlegu gildi. Þetta er saga um vináttu." Sökkvandi samfélag Litháinn Vitátas Narbutas gerir leikmynd og búninga en hann hefur unnið að uppsetningu á nokkrum leiksýningum í Þjóðleikhúsinu með leikstjóranum og landa sínum, Rimas Tuminas. Guðjón segir að með leikmynd- inni hafi verið reynt að búa til um- hverfí sem táknaði hnignun. „Þegar mannskepnunni líður vel þá hugsar hún vel um hluti en þegar illa geng- ur þá hættir hún að hugsa um um- hverfi sitt. Leikmyndin átti líka að endurspegla hnignun og kulda ki’eppunnar, vera vísbending um að þarna hafí einhvem tímann búið fólk með reisn, þarna hafí verið stolt samfélag." Manni verður eiginlega hugsað til Titanic þegar maður sér leikmynd- ina sem hallar eins og sökkvandi skip. „Já, þetta er sökkvandi samfélag, það er bara tímaspursmál hvenær það grefst alveg ofan í sandinn.“ Tónlistina, sem Egill Olafsson gerir, segir Guðjón að eigi að vinna svolítið á móti leikmyndinni. „Hún á að vera hinn fagri, nánast guðlegi tónn sem er öndverð drunganum allt í kring.“ Með hlutverk þeirra Georgs og Lenna fara þeir Hilmir Snær Guðnason og Jóhann Sigurðarson. Með önnur hlutverk fara meðal annarra Guðmundur Ólafsson, Inga María Valdimarsdóttir, Helgi Björnsson og Þröstur Guðbjarts- son. Opið laugardaga frá kl. 10-14 V/SA Skeífunni 11, símí 588 9890
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.