Morgunblaðið - 20.01.2000, Blaðsíða 48

Morgunblaðið - 20.01.2000, Blaðsíða 48
4)8 FIMMTUDAGUR 20. JANÚAR 2000 MORGUNBLAÐIÐ UMRÆÐAN Forstjóri UA í varnar- baráttu fyrir ónýtt verðmyndunarkerfí GUÐBRANDUR Sigurðsson, for- stjóri Útgerðarfélags Akureyringa hf., fór mikinn á dögunum í fréttavið- tali hér í Morgunblaðinu og taldi einsýnt að undirritaður, formaður Sjómannafélags Eyjafjarðar, væri ekki í tengslum við félagsmenn ef ég gagnrýndi þau vinnubrögð sem við- höfð eru í fiskverðssamningum við sjómenn nú um stundir. Pessi vinnu- brögð hafa birst í hvað aumkunar- verðustu myndunum hjá Útgerðar- félagi Akureyringa hf., síðast nú upp úr áramótunum. Staðreyndin er sú að dæmi eru um að sjómenn hjá Útgerðarfélagi Ak- ureyringa hafi verið þvingaðir til samninga um fiskverð þar sem þeir hafa mátt þola hreina og klára lækk- un. Hverjum manni má ljóst vera að um slíkt semja menn ekki með bros á vör. Itrekað hafa sjómenn frá þessu sama fyrirtæki komið að máli við undirritaðan og lýst megnri óánægju með þann lágkúrulega farveg sem Yíúið er að koma kjarasamningsmal- um sjómanna í. Segi forstjóri ÚA mig ljúga til um umkvartanir sinna eigin sjómanna vegna samningsað- ferðanna þá er sá hinn sami forstjóri að væna sína eigin starfsmenn, sjó- mennina sjálfa, um sömu lygi. Boðið upp á afarkosti Ég ætla ekki að karpa um það við Guðbrand Sigurðsson hvort ég sé í litlum tengslum við mína félagsmenn en skal gjarnan upplýsa hann um að til aðal- fundar Sjómannafélags Eyjafjarðar, sem er nýlega afstaðinn, mættu ríflega 70 fé- lagsmenn og sjómenn frá ÚA voru vel sýni- legir í þeim hópi. Mínir félagsmenn tjáðu sig skýrt og skorinort um sín kjaramál, fiskverðs- mál og önnur mál er varða kjaramál sjó- manna. Þegar ég gagnrýni vinnubrögð sem viðhöfð eru í samningum um ísfiskverð hjá ÚA þá er ég að lýsa þeim sjónarmið- um sem mínir félagsmenn koma á framfæri við sitt stéttarfélag, hvort sem Guðbrandi líkar betur eða verr. Það er staðreynd að sjómenn eru settir upp að vegg. Þeim er óheimilt að kalla til sína stéttarfélagsforystu fyrir sína hönd í samningaviðræðum og geta aðeins vísað deilu til úrskurð- amefndar útvegsmanna og sjó- manna, ef þeim líka ekki afarkostirn- ir. Yfir sjómönnum hangir sífellt sú hótun að ef þeir gangi ekki til samn- inga um fiskverð þá verði skipum lagt, aðrir veiði kvótann, mönnum verði sagt upp o.s.frv. Öll samnings- staða hefur þannig ver- ið tekin af sjómönnun- um á skipulegan hátt á undanförnum árum og aðilarnir stóru, hinum megin borðsins, hafa bæði fleiri spil á hendi og öll trompin. Þvinganir eða jafnréttis- grundvöllur? Að tala um jafnrétt- isgrundvöll við samn- ingaborð, eins og Guðbrandur gerir í áð- umefndu Morgun- blaðsviðtali og vísar tO sinna funda og sjó- manna, er hreint og beint hlægilegt því sjómenn em stétt sem á Islands- met í kjarasamningsleysi og hefur mátt þola lagasetningu eftir laga- setningu ef tilraunir hafa verið gerð- ar til að brjótast undan óréttlátu verðmyndunarkerfi á ísfiski. Okkar kröfugerð hefur í undan- íornum „kjaraviðræðum" varla verið lent á borðum útgerðarmanna þegar þeir hafa hrópað á lagasetningu - og pöntunin snarlega verið afgreidd af stjórnvöldum. Við sem sjómannaforystuna skip- um höfum aldrei haft nokkurn skap- aðan hlut á móti því að mæta útvegs- mönnum í heildarviðræðum um Konráð Alfreðsson verðmyndunarmálin á þeim jafnrétt- isgrundvelli sem Guðbrandi Sigurðs- syni er svo hugleikinn. Taugaveiklunarkennd viðbrögð forstjórans í áðurnefndu fréttaviðtali við Morgunblaðið kýs forstjóri ÚA ítrekað að nota orðin „lygi“, „lítils- virðing" og „skítkast" um mína gagn- rýni á samninga um fiskverð hjá ÚA. Fyrir mér verður ekkert afsannað um hótanir í garð félagsmanna minna við samningaborðið á meðan okkur er gert ókleift að aðstoða okk- Samningar Hvorki sjómenn sem stétt né þjóðin sem heild, segir Konráð Alfreðsson, munu sætta sig við enn eitt lagasetn- ingarleikritið í kringum kjarasamninga sjómanna. ar menn við samningsgerðina. Ég hygg að taugaveiklunarkennt orða- val forstjóra ÚA sé til komið vegna þess að hann veit að í þessari gagn- rýni minni felst sannleikskorn og að kerfið sem unnið er eftir getur aldrei talist sanngjarnt á báða bóga. Ég vil minna á að deilu rnilli sjó- manna á jsfisktogurum ÚA og stjórnenda ÚA lauk í byrjun árs 1999 með því að sjómenn á einum af togur- unum vísuðu deUunni til úrskurðar- nefndar sjómanna og útvegsmanna og var felldur úrskurður sem gUti til 13. aprfl sama ár. í kjölfarið var síðan gert samkomulag til eins árs milli ÚA og áhafna þriggja skipa félagsins um hreina og klára fiskverðslækkun. Svona „samning" þótti talsmönnum ÚA sjálfsagt að gera, samkvæmt yf- irlýsingum forsmanna fyrirtækisins í fjölmiðlum, en sjómenn tjáðu sig sem minnst um ágæti þessa samkomu- lags opinberlega. Það verður seint sagt um þennan samning að hann hafi borið merki góðæris í rekstri ÚA - þó allt annað hafi svo komið í ljós þegar milliuppgjör ÚA birtust síðar á árinu. Þegar hentar að ganga í aug- un á fjárfestunum þá brosir lífið við stjórnendum ÚA, framtíðarsýnin er svartnættið eitt þegar setið er and- spænis sjómönnum við ,jafnréttis- borð“ forstjórans. Ef forstjóri ÚA heldur að þögn sjómanna sinna um vinnubrögðin í fiskverðssamningum séu sama og ánægja þá þarf hann að gefa sér stund frá hagnaðartölunum og verð- bréfaspekúleringunum og skynja veröldina eins og hún er. Vegna þeirra kjaraviðræðna sem í hönd fara er rétt að Guðbrandur og aðrir útgerðarmenn geri sér fulla grein fyrir að hvorki sjómenn sem stétt né þjóðin sem heild munu sætta sig við enn eitt lagasetningarleikritið í kringum kjarasamninga sjómanna. Fólkið í landinu skynjar nefnilega að gróðabraskið og peningahringiðan í sjávarútveginum snýst um að sumir græði og græði meira á meðan aðrir hljóti að tapa. Það hefur verið tap og ógæfa sjómanna að búa við það verð- myndunarkerfi sem við lýði er á ís- fiski og af þeirri braut verður að snúa. Til þess eru heildarkjarasamn- ingar og þeir eru margfalt gæfulegri aðferð en þvingunarleiðin. Höfundur er formaður Sjómannafélags Eyjafjarðar. Tjaldið fellur MIKIÐ hefur mætt á ríkisstjóm íslands síðustu vikur og mán- uði og illa hefur hún staðist álagið. Góðærið sem byggt er á gríðar- legum neyslulánum virðist á fallanda fæti enda viðskiptahalli með eindæmum ár.eftir ár. Ekkert er að gert og verðbólgan þokast upp. Á sama tíma og Sjálfstæðisflokkurinn fir að missa grímuna í stjórnun ríkisfjármála fellur tjaldið í ýmsum öðrum málum og við blasir miður falleg sjón. Kvótakerfið alræmda brýtur harkalega í bága við stjómarskrá landsins. Brotið er á öryrkjum með tekjutengingu bóta við laun maka þeirra og er óréttlætið sem í því felst með þeim ólíkindum að undrum sæt- ir, nú þegar lag hefur verið áram saman til að bæta sérstaklega kjör þess fólks sem má sín minnst í sam- félaginu. Kerfið riðar til falls Eignarhald og frjálst framsal á kvóta í sjávarútvegi hefur verið varið raf stjórnaflokkunum með oddi og egg. Ekki hefur verið léð máls á stór- felldum breytingum á kerfinu þó að réttlætiskennd almennings sé gróf- lega misboðið með því að sameigin- legt fjöregg þjóðarinnar sé afhent örfáum einstaklingum endur- gjaldslaust. Vatneyrardómurinn vestfirski mun vafalítið hafa lang- vinn áhrif og kerfi stjómarflokkanna riðlar til falls líkt og Samfylkingin benti á í kosningabaráttu vorsins að gerast myndi. Samfylkingin lagði til afar skynsamlega leið til að losa ís- -rjgnsk stjómvöld út úr þeim vítahring óréttlætis og spillingar sem núver- andi kerfi skapaði. Við því var skellt skollaeyrum í þeirri góðu trú að ekk- ^mbl.is /> T \l—ALL.TJ\f= eiTTHVAO HYTT ert fengi haggað léns- herrakerfinu í sjávar- útvegi og eigendur Sjálfstæðisflokksins gætu áfram setið við kjötkatlana. Réttlæti og skyn- semi í auð- lindamálum Samfylkingin boðar réttláta og skynsam- lega skipan í auðlinda- málum. Hún vill að eignarhald þjóðarinnar á sameiginlegum auð- lindum hennar til sjáv- ar og sveita verði tryggt í stjómarskrá og að tekið verði sanngjamt gjald fyrir not af þeim, m.a. til þess að standa straum af þeim kostnaði sem Fiskveiðistjórnun Samfylkingin lagði til skynsamlega leið, segir Björgvin G. Sigurðsson, til að losa stjórnvöld út úr vítahring óréttlætis og spillingar sem núver- andi kvótakerfí skapar. þjóðin ber af nýtingu þeirra og stuðla að réttlátri skiptingu á af- rakstri auðlinda. Samfylkingin vill ná sátt um breytt stjórnkerfi fiskveiða og markmið slíkrar sáttar eiga að vera verndun nytjastofna, hagkvæm nýt- ing þeirra, traust atvinna og öflug byggð í landinu. Jafnframt að gætt sé jafnræðis þegnanna til nýtingar á auðlindinni enda kemur á daginn með Vatneyrardóminum að kvóta- kerfið brýtur í bága við stjómarskrá þar sem jafnræði þegna landsins til atvinnufrelsis er ekki til staðar í kvótakerfi í sjávarútvegi. Höfundur er framkvæmdastjóri þingflokks Samfylkingarinnar. Björgvin G. Sigurðsson í DAGSKRÁ menn- ingarársins 2000 sem send hefur verið flest- um heimilum landsins kemur fram að 4.-9. júlí fari fram alþjóðlegt hestamannamót í Víði- dal í Reykjavík. Þar er getið um 2.000 hesta hópreið með forseta ís- lands og borgarstjóra í fararbroddi. Einnig era þar auglýstar daglegar kappreiðar og hest- vagnaferðir um Elliða- árdal! Til frekari kynn- ingar á þessari stórkostlegu uppákomu var viðtal við formann mótsnefndar, Harald Haraldsson, í útvarpinu 5. janúar þar sem hann lýsti gríðarlegu umfangi þessa stærsta hestamanna- móts sem haldið hefur verið hér á landi og að hann ætti von á um 100 þúsund manns á svæðið, eða um 25 þúsund á dag. Hann sagði að boðið væri upp á tjaldstæði og aðstöðu fyrir tjaldvagna við þessa stærstu hest- húsabyggð í heimi. Þarna yrði starf- andi leigubflaþjónusta, haldnir dans- leikir og mildð fjör! Einnig upplýsti hann að þetta 200 milljóna kr. útivist- arsvæði sem búið er að gera þama, yrði í framtíðinni notað fyrir ýmsar aðrar uppákomur! í móanum austan við Heyvaðshyl í Elliðaánum þar sem hingað til hefur verið fjölskrúðugur blómagróður og töluvert fuglalíf, hef- ur nú maðurinn tekið völdin og slétt allt út fyrir vélknúna fáka hesta- manna. Og hvað um maríustakk, blóðberg og baldursbrá, heiðlóu, hrossagauk og stelk, miðað við mal- bik og menningu? Sjálfsagt væri allt gott um þetta hestamót að segja ef það væri ekki haldið á einu viðkvæm- asta svæði borgarinnar, sjálfum Elliðaárdalnum, þar sem stöðugt er þrengt meira og meira að Elliðaán- um, þessari fornfrægu laxveiðiá sem ekki á sinn líka í veröldinni. Er nú svo komið að segja má að lífríki ánna sé í veralegri hættu eins og marg oft hef- ur komið fram í ræðu og riti. Undanfarin þijú ár hefur nefnd á vegum borgarinnar unnið að vistfræðirannsóknum á vatnasvæði Elliðaánna til að leita skýringa á hnignun laxastofnsins í ánum. Kemur þar fram að byggð og aðrar at- hafnir mannsins þrengi sífellt meira að lífrfld Elliðaánna. Ber ekki Heilbrigðis- og umhverfisnefnd Reykjavflcurborgar að taka tillit til þessara rannsókna og ábend- inga þeirra sérfræðinga sem að þeim unnu? Hefði ekki átt að banna gerð þessa yfirþyrmandi bíla- stæðis á bökkum Elliðaánna og bygg- Umhverfi Telst ekki verndun laxveiðiár í miðri borg, spyr Rafn Hafnfjörð, til menningarmála? ingu nýja hesthússins við Skyggni? Og er ekki allt þetta brambolt ger- ræðisleg ögrun við lífríki ánna? Ég, sem áhugamaður um náttúravemd í einni af menningarborgum Evrópu árið 2000, spyr: Telst ekki vemdun laxveiðiár í miðri borg til menningar- mála? Og er ekki Elliðaárdalurinn friðaður og þar með næsta umhverfi Elliðaánna? Áhugamenn um lífríki Elliðaánna hafa skrifað fjölda greina í dagblöð og tímarit um þær hættur sem að lífríki ánna hafa steðjað og skal þar fremstan í flokki nefna Kristján Gíslason fv. verðlagsstjóra sem skrifaði margar greinar um mál- ið allt frá árinu 1977, - Gunnar Bjarnason fv. skólastjóra, grein í Mbl. 1968 ogbréf tii borgarráðs sama ár, - Víglund Möller ritstjóra Veiði- mannsins, nokkrar greinar í Veiði- manninn, - Kristján Benediktsson fv. borgarfulltrúa, grein í Tímann 1968, - Axel Aspelund og Ásgeir Ingólfsson, sem skrifuðu borgarráði bréf árið 1968, - Guðmund Daníelsson, bók um Elliðaárnar 1973, - Ásgeir Ingólfs- son, bók um Elliðaárnar 1986 og nokkrar blaðagreinar m.a. í Mbl. 1998, - Odd Þorleifsson greinar í Veiðimanninn 1967 og 1978, - Jón Kristjánsson, grein í Mbl. 1997, - Þórólf Ántonsson og dr. Sigurð Guðjónsson, ítarleg skýrsla 1998, þar sem þeir upplýsa að aðeins 57% vatnakerfisins sé óskert og að vart sé lengur að finna óröskuð strandsvæði utan við ósa ánna, - Stefán Kristjáns- son, grein í Sportveiðiblaðið 1999, „Era Elliðaámar í dauðateygjun- um?“, - Júlíus Hafstein, grein í Mbl. 1997, - Ólaf Vigfússon, grein í Mbl. 1998, „Ætlið þið að drepa Elliðaárn- ar?“, - Ingólf Ásgeirsson, grein í Mbl. 1998, - Orra Vigíusson, grein í Mbl. 1999, „Elliðaámar verði byggðar upp á nýtt“, - Orra Vigfússon og Bubba Mortens, sem rituðu greinina „Lífrfld Elliðaánna á að hafa forgang" í Mbl. 1999, - Ingólf Ásgeirsson og Þórarin Sigþórsson, greinar í Mbl. 1998 og nú síðast Gylfa Pálsson ritstjóra (fv. skólastjóri) sem skrifaði viðamikla grein um ástand ánna og undan- gengnar rannsóknir í desemberblað Veiðimannsins 1999. - Undirritaður mætti á fundi hjá Umhverfisráði Reykjavíkur 1995 og bar þar fram 13 spurningar og ábendingar um þær hættur sem að Elliðaánum steðja. Ályktanir aðalfundar SVFR 1995 voru sendar borgarstjóra um aðgerðir til vemdar h'frfld Elliðaánna. Enn- fremur ályktaði síðasti aðalfundur Landssambands Stangaveiðifélaga á sama veg um málið. Og sjálfsagt hafa fleiiú látið til sín taka til vemdar ánum. Miðað við þær feikna framkvæmdir sem átt hafa sér stað við Elliðaár vegna hestamannamótsins 4.-9. júlí nk. þá hljóta að vakna efasemdir imi það hvort ráðamenn borgarinnar hafi kynnt sér þær ábendingar um aðsteðj- andi hættur sem hér hafa verið tíund- aðar. En hafi þeir gert það, ber það vott um að þeir hafi ekki skilið alvöra málsins og ekki gert sér Ijósa þá hneisu og niðurlægingu sem þeir köll- uðu yfir sig, ef þeir glötuðu þessu eðal- d,jásni af skartklæðum borgarinnar. Höfundur er ljósmyndari og velunnari Elliðaánna. Elliðaárnar og menningin Rafn Hafnfjörð
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.