Morgunblaðið - 27.01.2000, Page 39

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 27. JANÚAR 2000 39
LISTIR
Hetjur og andhetjur
Morgunblaðið/Þorkell
Katla Margrét Þorgeirsddttir og Jón Gnarr í hlutverkum hinna ást-
föngnu taugasjúklinga í Panodil fyrir tvo.
LEIKLIST
Loftkastalinn
PANODIL FYRIR TVO
Höfundur: Woody Allen. Islensk
þýðing og staðfærsla: Jdn Gnarr.
Leikstjdri: Hallur Helgason. Leik-
arar: Jdn Gnarr, Katla Margrét
Þorgeirsdóttir, Þorsteinn Guð-
mundsson, Ingibjörg Stefánsddttir
ogJón Atli Jdnasson. Leikmynd:
Ulfur K. Grönvold. Búningar:
María Valsdóttir. Lýsing: Sigurvald
ívar Helgason. Hljdðmynd: ívar
Ragnarsson. Förðun og gervi:
Kristín Thors.
WOODY ALLEN er einn af fáum
úr stétt kvikmyndaleikara sem tek-
ist hefur að skapa persónu sem er al-
gjörlega hans og engum öðrum lík.
Allir sem séð hafa myndir hans vita
hvað við er átt; hér er um að ræða
heldur pervisinn, lágvaxinn, mjóan,
rauðhærðan karlmann með gleraugu
(þetta ræðst jú óhjákvæmilega af út-
liti Allens sjálfs!) sem er óendanlega
taugaveiklaður og á sífellt í basli með
sjálfsmynd sína. Hann gengur stöð-
ugt til sálfræðings, er haldinn (mis-
munandi) léttri ofsóknarkennd og
samskipti hans við konur einkennast
af ýmiss konar vandræðagangi.
Hann er hins vegar heiðarlegur,
ágætlega gáfaður og hefur góða
kímnigáfu - og á þeim eiginleikum
kemst hann yfirleitt nokkuð langt
með kvenfólkið. Með þessum tauga-
veiklaða karlmanni hefur Woody Al-
len skapað magnaða andhetju eða
mótmynd við þá karlmennskuímynd
sem Hollywood reynir að halda í
heiðri og útbreiða á hvíta tjaldinu.
Þetta er persóna sem flestir bíógest-
ir kunna vel að meta og í kvikmynda-
sögunni hlýtur hún að öðlast (ef hún
hefur ekki þegar öðlast) svipaða
stöðu og Chaplin, Buster Keaton o.fl.
I leikritinu sem frumsýnt var í
Loftkastalanum í gærkvöldi er þessi
persóna enn sem fyrr í brennidepli,
enda gerði Allen kúkmynd eftir því
leikriti sem hér um ræðir: Play it
again Sam (1972). Jón Gnarr hefur
þýtt og staðfært verkið og skilst mér
að hann hafi stuðst bæði við upphaf-
legt leikrit Allens svo og bíómynd-
ina. Þýðing Jóns er á eðlilegu talmáli
sem rennur vel og staðfærslan hefur
tekist í flesta staði vel. Þó eru
ákveðnir þættir í bandarísku mann-
lífi sem gengur fremur illa að færa
heim á Frón og má hér t.d. nefna hin-
ar tíðu tilvísanir persóna til sálfræð-
inga sinna.
Leikritið snýst um Alfred Felix
(Jón Gnair) sem er nýfráskilinn
kvikmyndagagnrýnandi. Vinafólk
hans Diddi (Þorsteinn Guðmunds-
son) og Linda (Katla Margrét Þor-
geirsdóttir) gerir allt sem í þeirra
valdi stendur til að koma honum í
samband við kvenfólk en það gengur
heldur brösuglega þar til málin taka
óvænta stefnu.
Það er persónulýsing (and)hetju-
nnar sem er aðal þessa verks og hér
er henni teflt saman við eina aðal-
hetju kvikmyndanna, Humphrey
Bogart (Jón Atli Jónasson), en hann
sprettur sífellt ljóslifandi fram í hug-
arheimi Alfreds og reynir að gefa
honum hollráð í kvennamálunum. í
samskiptum þeirra kristallast írónía
verksins, bilið á milli draumaheims-
ins og veruleikans er oftast óbrúan-
legt.
Hallur Helgason leikstjóri fellur
ekki í þá gryfju að reyna að endur-
skapa túlkun Woody Allens á pers-
ónunni. Hann tekur þann viturlega
kost að miða túlkunina við leikarann
og kosti hans. Sú persóna sem Jón
Gnarr skapar á sviðinu er öllu hæg-
ari í fasi en sú sem við þekkjum úr
myndum Allens, og mun meiri
„nörd“. Sá hraði og skarpi stíll sem
einkennir leik Allens var víðs fjarri,
enda á fárra færi að herma hann eft-
ir. Jón hafði ágæt tök á hlutverkinu
og fór á kostum í einstaka atriðum,
eins og þegar hann fer á fyrsta
stefnumótið eftir skilnaðinn. Sá farsi
sem þá átti sér stað á sviðinu var
bæði vel útfærður og vel leikinn af
öllum hlutaðeigandi. Hinu er hins
vegar ekki að leyna að nokkur
frumsýningarskrekkur virtist herja
á Jón (og reyndar fleiri) og kom hann
fram í textameðferð, tímasetningum
og líkamsbeitingu.
Katla Margrét Þorgeirsdóttir og
Þorsteinn Guðmundsson léku hjónin
Didda og Lindu. Þorsteinn var trú-
verðugur í hlutverki hins síupptekna
braskara en Katla Margrét var óum-
deilanlega sá leikaranna sem stóð sig
best. Hún var fullkomlega afslöppuð
og örugg á sviðinu, þrátt fyrir að
persónan væri taugaveikluð á stund-
um, og skapaði skemmtilega pers-
ónu. Einnig gerði hún vel í öðru smá-
hlutverki í lokin.
Ingibjörg Stefánsdóttir leikur
nokkur smáhlutverk og var hún best
í hlutverki Söru sem verður fyrsta
„fómarlambið“ í röð vonlausra
stefnumóta Alfreds. Jón Atli Jónas-
son var ábúðamikill undir hattbarð-
inu í hlutverki Bogarts og fór vel
meðtextann.
Leikmynd Úlfs K. Grönvolds er í
anda hreinræktaðs raunsæis og er
það sjaldgjæft núorðið að sjá slíkar
leikmyndir (ágætis tilbreyting!).
Ibúð Alfreds er fremur ósmekklegur
viðverustaður einhleyps karlmanns;
stofa og eldhús, skrifborð með tölvu,
sófi, græjur, vínskápur, plaköt með
myndum úr Casablanca á veggjun-
um, bækur og tímarit. Innan um allt
eru umbúðir af raslfæði og eldhúsið
á rúi og stúi. Allt rímar þetta vel við
þá mynd sem verið er að draga upp
af greyinu honum Alla og hans
kreppta lífi.
í heild er hér um bráðskemmtilegt
verk að ræða og áhorfendur
skemmtu sér ágætlega á frumsýn-
ingu. En eins og áður er getið var
óvenjumikill frumsýningardraugur á
ferðinni, og virtist hann jafnvel ætla
að ná yfirhöndinni í síðasta hluta
sýningarinnar. En það „reddaðist“
og aðstandendur munu eflaust hlæja
mikið að seinkuðum innkomum og
horfnum atriðum í leiknum, þegar
fram líða stundir.
Soffía Auður Birgisdóttir
land Bandaríkin Bretland Danmörk Japan I Mexíkó Frakkland Ástralía Eistland Kína Pólland
Verð á mín. 18,60 kr. 17,29 kr. 17,66 kr. 21,61 kr. 1 33,77 kr. 19,28 kr. 21,98 kr. 30,80 kr. 44,20 kr. 27,38 kr.
Lækkun 29% 26% 22% 35% 30% 29% 24% 18% 29% 21%
Ath. Við þetta verð bætast innanlandsgjöld. Nánari upplýsingar um verðskrá er að finna á www.netsimi.is.
o Hríngdu í síma 575 1100 © Eftir það vetur þú 1100 í stað 00 í hvert skipti
og skráðu símann þinn. sem þú hríngir til útlanda og sparar stórfé.
Skráningar- og þjónustusíminn er 575 1100
(Opió alla daga, allan sólarhringinn)
® i m c m ræ
Skráðu þig á www.netsimi.is