Morgunblaðið - 07.03.2000, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 7. MARS 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ljósmynd/Landhelgisgæslan
Enn órói við Heklu
MÆLAR sýndu enn óróa við Heklu
í gær. Ragnar Stefánsson, jarð-
skjálftafræðingur á Veðurstofunni,
sagði óróann gefa til kynna að enn
væri hraunstreymi niður hlíðar
fjallsins. Hann hefði þó minnkað
síðustu sólarhringa.
Ragnar sagði gosið ekki vera
áberandi. „Scnnilcga er það ekki
tiiþrifamikið að sjá úr fjarlægð.
Engu að síður streymir hraunið
niður fjallið," sagði hann.
Karl Grönvold hjá Norrænu eld-
fjallasi öðinni sagði að í fyrradag
hefði hætt að sjást glóð í hraun-
rennslinu. „Gosið virðist vera í and-
arslitrunum," sagði Karl í samtali
við Morgunblaðið í gær.
Norðurpólsfarinn Bettina
Aller meiddist á fæti
Danski
leiðangurinn
misheppnaðist
DANSKI norðurpólsleiðangurinn
fékk snöggan endi í gær þegar Bett-
ina Aller játaði sig sigraða úti á ísn-
um eftir viku baráttu. Hún meiddi
sig á fæti á göngu sinni er þar með úr
leik.
Ferð hennar hefur engu að síður
verið viðburðarík enda lenti hún
tvisvar í návígi við hvítabjörn, síðast
á föstudag þegar björn nálgaðist
hana ítrekað. Daginn áður hafði hún
neyðst til að skjóta hvítabjöm í
nauðvörn, en í síðara skiptið tókst
henni að fæla björninn frá með við-
vörunarskotum.
Þegar björninn kom að Bettinu
skaut hún fyrst einu viðvörunarskoti
sem dugði til þess að björninn hörf-
aði, en þó ekki lengra en bakvið
næsta ísruðning. Björninn hóf síðan
eftirforina á nýjan ieik skömmu síð-
ar og skaut þá Bettina öðru viðvör-
unarskoti sem dugði til að stökkva
biminum á flótta og lét hann ekki sjá
sig meir.
Að hennar sögn var björninn mun
stærri en sá sem hún banaði á
fimmtudag.
Tveir hvítabirnir hafa nú verið
skotnir af tveimur leiðöngram á
norðurpólinn. í síðustu viku skutu
Svíarnir Ole Skinnarmo og Göran
Kropp einn björn, sem hvarf særður
út í buskann og hefur að öllum lík-
indum drepist, og þá skaut Bettina
einn björn á fimmtudag eins og áður
sagði.
Skiptar skoðanir
um hvítabjarnadráp
í Svíþjóð era skiptar skoðanir um
hvítabjarnadrápin. Sú spuming hef-
ur t.d. verið iögð fyrir lesendur
sænska dagblaðsins Aftonbladet á
vefsíðu blaðsins, hvort Svíamir
Skinnarmo og Kropp ættu að sæta
ákæru fyrir að skjóta björninn.
Dálkahöfundur blaðsins, Jan Guill-
ou, telur þá vera veiðiþjófa og bendir
á að í gildi séu reglur um friðun
hvítabjarna. 55% þeirra sem hafa
tekið afstöðu í málinu vilja að Svíarn-
ir sæti ákæru en 45% styðja norður-
pólsfarana.
Dálkahöfundinum hefur verið
svarað fullum hálsi af blaðakonunni
Christinu Lindberg sem segir hann
ekki þess umkominn að dæma þá
Skinnarmo og Kropp.
Af íslenska leiðangrinum er það
hinsvegar að segja að þeir Haraldur
Örn Ólafsson og Ingþór Bjarnason
leggja af stað út á ísinn næstkom-
andi föstudag, en síðustu dagana
hafa þeir verið við æfingar á Iqualuit
á Baffins-eyju. Þeir áætla að komast
á norðurpólinn á 60 dögum og hafa
matarbirgðir til 66 daga. Líkur til að
þeir lendi í návígi við hvítabjörn era
ekki miklar, enda leggja þeir af stað
frá Kanada en ekki Síberíu eins og
Bettina og Svíarnir.
„Við höfum verið í Iqualuit síðan 2.
mars og stundað stífar æfingar og
prófað útbúnaðinn með góðum
árangri,11 sagði Haraldur í samtali
við Morgunblaðið í gærkvöldi. Þeir
Ingþór hafa sofið úti í hörkugaddi í
æfingaskyni og reynt sleða sína full-
hlaðna í erfíðum ísraðningum og
fleira. „Það er mjög gott til þess að
vita að allur búnaður sé í lagi og ferð-
in leggst mjög vel í okkur enda erum
við í góðu formi. Ef veðrið helst
skaplegt höldum við síðan út á ísinn
á föstudag."
Hart tekist á í umræðum um fjárreiður stjórnmálaflokka
Forsætisráðherra sak-
aði þingmenn Sam-
fylkingar um hræsni
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
og formaður Sjálfstæðisflokksins
sakaði þingmenn Samfylkingar um
hræsni og tvöfalt siðgæði í umræðu
sem fram fór á Alþingi í gær um
frumvarp til laga um starfsemi og
fjárreiður stjómmálaflokka. Hélt
hann því fram að Öryrkjabandalagið
hefði eytt milljónum króna úr sjóðum
öryrkja í auglýsingar fyrir síðustu al-
þingiskosningar í þágu Samfylking-
arinnar. Ummæli forsætisráðherra
vöktu hörð viðbrögð stjómarand-
stæðinga og var hann sakaður um að
hafa farið með dylgjur.
Þetta er í sjötta sinn sem Jóhanna
Sigurðardóttir, þingmaður Samfylk-
ingar, mælir fyrir framvarpi til laga
um starfsemi og fjárreiður stjóm-
málaflokka en framvarpið hefur fram
að þessu ekki hlotið afgreiðslu þings-
ins. Sagði hún að í framvarpinu væri
lagt til að settur yrði lagarammi um
starfsemi allra stjómmálaflokka og
jafnframt að stjómmálasamtök yrðu
gerð framtalsskyld, en slík ákvæði
miðuðu að því að gera fjármál stjóm-
málaflokka opin og sýnÖeg, enda væri
leynd í þeim efnum einungis til þess
fallin að auka tortryggni almennings í
garð stjómmálasamtaka.
Jóhanna vísaði tii nefndar sem for-
sætisráðherra skipaði 1993 til að gera
tillögur að reglum um fjárhagslegan
stuðning við stjórnmálaflokka en
komst að þeirri niðurstöðu að gera
ekkert í málinu. Taldi Jóhanna þetta
fráleitt og vísaði máli sínu til stuðn-
ings m.a. í nýleg fjármálahneyksli
Kristilega demókrataflokksins í
Þýskalandi, sem hún taldi hafa fært
mönnum heim sanninn um nauðsyn
þess að reglur giltu um fjárreiður
stjómmálaflokka.
Málflutningur Jóhönnu hlaut
ágætan hljómgrann hjá þingmönnum
stjómarandstöðunnar og m.a. lýstu
bæði Margrét Sverrisdóttir, þing-
maður Frjálslynda flokksins, og Ög-
mundur Jónasson, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, sig hlynnt meginhugmynd
framvarpsins.
Davíð Oddsson forsætisráðherra
var hins vegar á öðra máli. Hann
sagði merkilegt að nota ætti atburð-
ina í Þýskalandi sem rök fyrir því að
setja reglur um fjárreiður stjóm-
málaflokka enda væri staðreyndin sú
að þar í landi væra mjög sterkar
reglur um þessa hluti, og þær ekki að-
eins í lögum heldur í stjórnarskrá
landsins. Það væri því ekki regluleys-
ið sem hefði leitt til spillingar þar
heldur sú staðreynd að reynt hefði að
fara á svig við reglurnar.
Fjárstyrkur íslenskrar erfða-
greiningar í brennidepli
Davíð gerði fjármál Samfylkingai-
að umtalsefni og sagði að svo virtist
sem þar á bæ hefði verið eytt um 70
milljónum króna í kosningabaráttuna
á síðasta ári, eða um 70 til 80% meira
en Sjálfstæðisflokkurinn hefði eytt.

ALÞINGI
Sagði hann að afar fróðlegt yrði að
heyra hvemig Samfylkingin hefði
fjármagnað þessa baráttu. I fréttum
hefði verið greint frá því að Islensk
erfðagreining hefði styrkt Samíylk-
inguna um eina milljón króna og velti
Davíð fyrir sér hvort það gæti talist
siðlegt af þingmönnum Samfylkingar
að ráðast ítrekað að fyrirtækinu úr
ræðustóli á Alþingi, í því skyni að
reyna að koma því á kné, en fara síðan
fram á svo stóran styrk frá því.
Davíð benti á að þrír af sex fulltrú-
um í þeim nefnd, sem skipuð var til
að móta tillögur um fjárhagslegan
stuðning við stjórnmálaflokka, hefðu
komið úr þeim flokkum sem nú skipa
Samfylkinguna. Því væri furðulegt að
halda því fram að fulltrúar stjómar-
flokkanna hefðu beitt kúgunum til að
tryggja óbreytt ástand í þessum efn-
um. Sagði forsætisráðherra að Sam-
fylking og Vinstrihreyfingin gætu vel
birt sína reikninga og til þess þyrftu
flokkamir enga lagaheimild. „Það
yrði fróðleg lesning það,“ sagði Davíð.
„En það munu þeir ekki gera af því að
þeir meina ekki nógu mikið með því
sem þeir era að segja hér.“
Síðan sagði Davíð: „Mér fannst
einkar ógeðfellt í síðustu kosninga-
baráttu hvernig peningar öryrkja,
milljónh’ króna af peningum samtaka
öryrkja, vora notaðir til að birta áróð-
ursauglýsingar augljóslega tengdar
Samfylkingunni. Ef maður tryði á
það að þessir þingmenn væra virki-
lega þess sinnis að hafa heiðarleika í
þessum málum þá hefðu þeir for-
dæmt auglýsingar af því tagi, að taka
fjármuni Öryrkjabandalagsins og
nota þá blygðunarlaust í kosninga-
baráttu eins og þama var gert.“
Mikil rekistefna í þingsal
Forsætisráðherra hvarf á brott úr
þinghúsinu að lokinni ræðu sinni og
gerði Jóhanna Sigurðardóttir athuga-
semd við fjarvera hans er hún tók aft-
ur til máls við umræðuna. Sagði hún
forsætisráðherra nefnilega verða að
standa skil á þeim dylgjum sem hann
hefði viðhaft um Öryrkjabandalagið
og sanna mál sitt í þeim efnum. Fór
hún fram á að umræðu um málið yrði
frestað, þ.e. að henni lyki ekki fyrr en
forsætisráðherra hefði gert þetta.
Gerði hún jafnframt að umtalsefni
þau orð Davíðs að menn færa í kring-
um reglur um fjárreiður stjómmála-
flokka, ef slíkar reglur yrðu settar, og
velti því fyrir sér hvort ekki ætti þá að
setja skattalög af því að menn reyndu
gjarnan að fara í kringum þau.
Jóhanna sagði Davíð hafa haldið
því fram að kosningabarátta Sjálf-
stæðisflokksins hefði kostað 70-80%
minna en kosningabarátta Samfylk-
ingarinnar en hann gæti auðvitað
ekki sannað þetta nema með því að
birta bókhald Sjálfstæðisflokksins.
Spurði hún jafnframt hvort Davíð
gæti fullyrt að Sjálfstæðisflokkurinn
hefði aldrei fengið framlög frá Is-
lenskri erfðagreiningu.
Að lokinni ræðu Jóhönnu varð mik-
il rekistefna í þingsal þegar kom í ljós
að þingforseti hugðist ekki verða við
beiðni hennar um að fresta umræðu
um málið. Taldi forseti ekki ástæðu til
þess þar sem hér væri einungis um
fyrstu umræðu um málið að ræða og
það kæmi þess vegna aftur á dagskrá
þingsins. Jóhanna benti hins vegar á
að málið hefði fram að þessu ávallt
sofnað í nefnd í meðföram þingsins og
ummæli forsætisráðherra við um-
ræðuna hefðu bent til að stjórnar-
flokkamir tryggðu að svo yrði einnig
nú. Þess vegna væri afar mikilvægt
að málinu yrði frestað svo forsætis-
ráðherra gæti rökstutt þær dylgjur
sem hann hefði á borð borið. Tóku
fjölmargir þingmenn stjórnai’and-
stöðunnar eindregið undir þessa ósk
Jóhönnu og varð það úr, að afloknum
sérstökum fundi forsætisnefndar
þingsins, að verða við beiðninni.
Nýr þing-
maður
GUÐJÓN Sigurjónsson, hér-
aðsdómslögmaður og varaþing-
maður Samfylkingar í Suður-
landskjördæmi, tók í gær sæti
á Alþingi í fyrsta skipti í fjar-
vera Lúðvíks Bergvinssonar
alþingismanns. Þar sem Guð-
jón hefur ekki áður tekið sæti á
Alþingi undirritaði hann
drengskaparheit að stjórnar-
skrá við upphaf þingfundar í
gær.
Alþingi
Dagskrá
FUNDUR hefst í Alþingi í dag kl. 13.30. Eftirfarandi mál eru þar á
dagskrá:
1. Skipan nefndar um sveigjanleg starfslok, frh. fyrri umræðu
(atkvgr.)
2. Hætta af völdum bensín- og olíuflutninga um Reykjanesbraut, frh.
fyrri umræðu (atkvgr.)
3. Náttúrufræðistofnun íslands og náttúrustofur, frh. 1. umræðu
(atkvgr.)
4. Starfsréttindi tannsmiða, 1. umræða.
5. Vörumerki, 1. umræða.
6. Álbræðsla á Grundartanga, 1. umræða.
7. Almenn hegningarlög (vitnavernd, barnaklám o.fl.), 1. umræða.
8. Almenn hegningarlög (barnaklám), 1. umræða.
9. Hjúskaparlög (ellilífeyrisréttindi), 1. umræða.
10. Meðferð einkamála, 1. umræða.