Morgunblaðið - 10.08.2000, Blaðsíða 10

10 FIMMTUDAGUR 10. ÁGÚST 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Borgarstjóri deilir harkalega á Landssímann fyrir að velja kæruleiðina vegna
fyrirhugaðs samnings við Línu.Net um ljósleiðaratengingu grunnskóla
Finnst Landssíminn hafa
sýnt borginni lítilsvirðingn
Guðlaugur Þór Þórðarson borgarfulltrúi
hefur gagnrýnt fyrirætlanir R-listans um
að Lína.Net sjái um ljósleiðaratengingu
grunnskóla Reykjavíkur í stað þess að verk-
efnið verði boðið út. Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir borgarstjóri segir að ekkert virðist
athugavert við það hvernig staðið hafi verið
að málum og núna geti aðeins Lína.Net
sinnt verkefninu, þótt Landssíminn hefði
bolmagn til að gera það síðar meir.
Morgunblaðið/Ásdís
Deilt er um fyrirhugaðan samning borgarinnar við Línu.Net um ljds-
leiðaratengingu grunnskóla Reykjavíkur. Hér sitja nemendur í Árbæj-
arskdla í kennslustofu framtíðarinnar.
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri sagði í gær að hún liti
ekki svo á að rangt hefði verið staðið
að málum varðandi íyrirhugaðan
samning Fræðslumiðstöðvar Reykja-
víkur og Línu.Nets um Ijósleiðara-
tengingu í grunnskóla Reykjavíkur.
Hún gagnrýndi jafnframt Landssím-
ann fyrir að kæra borgina til fjár-
málaráðuneytis vegna þessa máls.
Fyrirtækið hefði haft næg tækifæri
til að ræða við borgina þar sem end-
anleg ákvörðun hefði ekki verið tekin
um málið, en þar sem Landssíminn
hefði ákveðið að fara kæruleiðina
væri ljóst að verkefnið myndi tefjast.
Alfreð Þorsteinsson, borgarfulltrúi
Reykjavíkurlistans, stjómarformað-
ur Innkaupastofnunar og Línu.Nets
segir að verið sé að skoða hvort ein-
hverjir meinbugir séu á samningnum.
Ekki virðist svo vera en komið hafi
fram ábendingar frá borgarlögmanni
um að gera samninginn eingöngu til
tveggja ára í stað fimm.
Ingibjörg Sólrún sagði að vel hefði
verið farið yfir þetta mál. Hún sagði
að málið snerist um það að hér væri
þjónustufyrirtæki að leita til fyrir-
tækja og spyrja hvað þau gætu boðið
ef veita ætti tiltekna þjónustu og á
hvaða verði og væri það alvanalegt
bæði í tölvu- og fjarskiptamálum.
Ingibjörg Sólrún sagði um fullyrð-
ingar Landssímans að hann hefði
sagst hafa getu til að setja upp eins
gígabætis Ijósleiðarasamband til
einkanota fyrir grunnskólanetið og
hann hefði getu til að setja upp 10 eða
100 megabæta tengingar inn í grunn-
skólana að sú væri ekki raunin nú.
,Auðvitað hafa ménn getu til ým-
issa hluta ef nægur tími, fjármunir og
vilji er til staðar, en Landssíminn get-
ur ekki boðið þessa þjónustu núna,“
sagði hún. „Það er lykilatriði í þessu
að menn eru að biðja um tiltekna
þjónustu núna.“
Hún sagði að fyrirtækin hefðu ver-
ið beðin að skilgreina hvaða þjónustu
þau gætu veitt og Landssíminn hefði
sent sínar hugmyndir í janúar. Svo
hefði verið litið á að þær væru bæði
dýrari og síðri en það, sem Lína.Net
hafði upp á að bjóða.
Borgarstjóri lýsti furðu sinni á því
hvemig Landssíminn hefði haldið á
þessu máli gagnvart Reykjavíkur-
borg og að málið skyldi hafa verið
kært til kærunefndar útboðsmála í
fjármálaráðuneyti.
„Mér finnst Landssíminn hafa sýnt
borgaryfirvöldum talsverða lítilsvirð-
ingu í þessu máli,“ sagði Ingibjörg.
„Málið kemur til kasta Innkaupa-
stofnunar 31. júh', fer síðan í fræðslu-
ráð 2. ágúst og á þaðan eftir að fara til
staðfestingar í borgarráði," sagði
hún. „Það er enginn samningur kom-
inn á fyrr en borgarráð hefur tekið
málið fyrir og það lá ljóst fyrir þá þeg-
ar að ekki yrði haldinn borgarráðs-
fundur fyrr en 15. ágúst. Það var því
góður tími til að fara yfir málið og
skoða það og nóg ætti að vera til af
símtólum hjá Landssímanum þannig
að þeim hefði verið í lófa lagið að taka
upp eitt þeirra og óska eftir því við
borgaryfirvöld að fá að koma sínum
sjónarmiðum á framfæri og heyi-a
sjónarmið okkar. Þeir gerðu það ekki
og það er ekki fyrr en í gær, tíu dög-
um eftir að málið var í Innkaupastofn-
un, sem forstjóri Landssímans hefur
samband hingað og óskar eftir fundi.“
Ingibjörg Sólrún fann að því að í
millitíðinni hefði Landssíminn hins
vegar ákveðið að kæra borgina til
fjármálaráðuneytisins, sem hefði
ríkra hagsmuna að gæta hvað Lands-
símann varðaði, fremur en að ræða
máhð.
Borgarstjóri og Þórarinn V. Þórar-
insson, forstjóri Landssímans, fund-
uðu í gær ásamt borgarlögmanni og
lögfræðingi Landssímans og sagði
Ingibjörg Sólrún að í sjálfu sér hefði
ekkert komið út úr þeim fundi, hvað
sem um framhaldið yrði.
Ingibjörg Sólrún sagði að nú yrði
málið að hafa sinn gang og mundi
væntanlega tefjast að hægt yrði að
koma fyrirhugaðri þjónustu til reyk-
vískra skólabama.
„Ég tel að það megi mjög draga í
efa hæfi fjármálaráðherra,“ sagði hún
og bætti við að hún teldi líklegt að
hann þyrfti að víkja meðan fjallað yrði
um málið. „Auðvitað hlýtur fjármála-
ráðherra sem ráðherra í ríkisstjóm-
inni að vera hagsmunagæsluaðili fyrir
þetta ríkisfyritæki, Landssímann.“
Málið rætt í fræðsluráði
og hjá Innkaupastofnun
Guðlaugur Þór Þórðarson borgar-
fulltrúi, sem situr í fræðsluráði fyrir
Sjálfstæðisflokldnn, sagði að á fundi
19. júní, sem hann hefði reyndar ekki
setið, hefði verið samþykkt að fela
Línu.Neti ljósleiðai’atengingar fyrir
gmnnskóla Reykjavíkur. I fundar-
gerð frá þeim fundi hefði verið tekið
fram að samkvæmt upplýsingum,
sem Fræðslumiðstöð hefði aflað, væri
Lína.Net „einu aðilarnir á landinu
sem geta sinnt þessari þjónustu".
Eftir að sá fiindur var haldinn var
fundur hjá Innkaupastofnun og sagði
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, borgar-
fulltrúi, sem situr í stjóm stofnunar-
innai’ fyrir Sjálfstæðisflokkinn, að
þama hefðu verið Guðmundur Tóm-
asson, tölvuráðgjafi Reykjavíkur-
borgar, og Guðbjörg Andrea Jóns-
dóttir, forstjóri þróunarsviðs
Fræðslumiðstöðvarinnar, og hefði
hann spurt sérstaklega hvort aðrir
gætu sinnt þessari þjónustu.
„Þá lýsir Guðmundur því yfir að
Lína.Net væri sá eini, sem hugsan-
lega hefði getað þetta,“ sagði hann.
„Landssíminn hefði allan tímann
fylgst með þessu máli og gæti ekki
boðið þessa þjónustu. Þegar það lá
fyrir ásamt mati starfsmanna Inn-
kaupastofnunar um að ekki væri skylt
að bjóða þetta út á Evrópska efna-
hagssvæðinu treysti ég mér til að
greiða þessu atkvæði, enda em mörg
fordæmi fyrir því á síðustu ámm og
áratugum að borgin semji beint við
aðila og ekkert um það að segja.“
Guðlaugur Þór sagði að hann hefði
viljað kanna þetta betur og fyrir
næsta fræðsluráðsfund, sem var hald-
inn 2. ágúst, hefði hann hringt í
Landssímann og spurt hvort þeir
gætu sinnt þessu verkefni.
„Þeir sögðu að þetta væri minnsta
mál í heimi og við fóram nákvæmlega
yfir það,“ sagði Guðlaugur Þór.
Málið var tekið upp aftur á fundi
fræðsluráðs og þar sagði Guðlaugur
Þór að hann hefði farið í gegnum mál-
ið og sagt að það væri einfaldlega ekki
rétt að Lína.Net væri eina fyrirtækið
á landinu, sem gæti sinnt þessari
þjónustu. Hins vegar hefði ekkert
verið gert með þær athugasemdir.
Afdráttarlaus yfirlýsing
tölvuráðgjafa borgarinnar
Vilhjálmur Þ. sagði að eftir seinni
fund fræðsluráðs um málið hefði hann
beðið Guðmund Tómasson um yfir-
lýsingu um málið og fylgja helstu rök
hans hér eins og þau koma fyrir í yfir-
lýsingunni:
„1. Lokað Ijósleiðaranet fellur vel
að Víðneti Reykjavíkurborgar.
2. Lokað ljósleiðaranet býður upp á
mjög fjölbreytt notkunarsvið.
3. Ekkert fyrirtæki er komið jafn
langt í lagningu ljósleiðaranets í
Reykj avíkurborg eins og Lína.Net hf.
4. Ekkert fyrirtæki getur boðið
þessa þjónustu í dag nema Lína.Net
hf.
5. Samningsviðræðm- hafa staðið í
langan tíma og hafa önnur fyrirtæki á
fjarskiptamarkaði fengið tækifæri til
að bjóða sína vöm.“
Vilhjálmur Þ. sagði að í framhaldi
af yfirlýsingum og viðbrögðum
Landssímans teldi hann sjálfsagt að
taka málið upp á nýjan leik á fundi
Innkaupastofnunar þar sem það hefði
ekki verið endanlega afgreitt af borg-
aryfirvöldum og hefði ekki verið fjall-
að um það í borgarráði, sem tæki end-
anlega ákvörðun. Sagði hann að á
þeim fundi vildi hann láta ræða kröfur
og sjónarmið Landssímans rækilega.
„Eg hef lýst því yfir og sagt að séu
fullyrðingar Landssímans réttar væri
sjálfsagt og eðlilegt að þeir fengju að
bjóða í þetta verk,“ sagði hann.
Vilhjálmur sagði að hann hefði í síð-
ustu viku beðið Landssímann um
gögn varðandi málið og skriflegar út-
skýringar og viðbrögð, en svar hefði
ekki borist enn.
Talað um útboð
verkefnisins í janúar
Guðlaugur Þór sagði að í janúar
hefði hann tekið þetta mál upp í borg-
arstjóm vegna þess að þá hefði verið
búið að semja við Línu.Net um til-
raunatengingu við þrjá skóla og spurt
um útboðsmál í þessu sambandi.
Alfreð Þorsteinsson svaraði fyrir-
spum Guðlaugs Þórs og er haft eftir
honum í fundargerð frá fundinum:
„Það er skemmst frá því að segja að
hér er um tilraunaverkefni að ræða
sem stendur fram á vor og meiningin
er að í framhaldi af því verði tenging-
ar við grannskóla borgarinnar boðnar
út. Það er sameiginlegt álit Fræðslu-
miðstöðvar og okkar að það sé hinn
eðlilegi farvegur og þannig mun það
verða.“
Guðlaugur Þór sagðist eiga erfitt
með að meta hvers vegna málið væri
nú komið í annan farveg, en þetta
hefði verið gert með miklu hraði og
ýmislegt væri ógert. Hann sagði að
nær hefði verið að fara þá leið að
fræðsluyfirvöld settust niður og skil-
greindu þarfir sínar og markmið og
kæmu síðan til fyrirtækjanna og
spyrðu hvemig þau gætu uppfyllt
ákveðnar þarfir og markmið á sem
ódýrastan hátt.
„Þess í stað kemur Lína.Net með
lausn og síðan setjast fræðsluyfirvöld
niður og þau ætla að fara að meta
hvað eigi að gera,“ sagði hann.
„Ég held að aðalatriðið sé að menn
hugsi þetta út frá forsendum skóla-
bama í Reykjavík, en ekki forsendum
Línu.Nets."
Guðlaugur Þór sagði að í upphafi
hefði Lína.Net verið kynnt á þeirri
forsendu að annars vegar ætti að fara
út í gagnaflutning um gömlu raf-
magnslínumar og auka samkeppni á
markaðnum hins vegar. Ljósleiðarinn
hefði verið algert aukaatriði og hefðu
Sjálfstæðismenn viljað nýta aðstöðu
Orkuveitunnar og bjóða það út. Hvað
samkeppnisþáttinn varðaði hefði
Lína.Net nú keypt upp tvö sam-
keppnisfyrirtæki, Loftnet Skýrr og
Gagnaveituna, og nú væri Lína.Net
og þar með borgin í bullandi sam-
keppnisrekstri við Íslandssíma og
Landssímann á sama tíma og ætti að
einkavæða síðamefnda fyrirtækið.
Borgin að búa til
„Borgarsíma“?
„I rauninni er borgin búin að búa til
nokkurs konar „Borgar-Landssíma“,
sem er að fara að taka þátt í þessum
slag,“ sagði hann. „Maður spyr sig
náttúrulega hvað sé að gerast þegar
maður sér vinnubrögðin í þessu máli
og að sami borgarfulltrúinn er stjóm-
arformaður í Línu.Neti, stjómaifor-
maður í Innkaupastofnun og stjórn-
arformaður í Orkuveitunni. í þessu
máli er hann nokkurn veginn allan
hringinn - fjórði maðurinn í brids er
flokkssystir hans Sigrún Magnús-
dóttir í fræðsluráði. Einhver hefði
staldrað við þegar þessi gagnrýni
kom fram og athugað hvort mistök
hefðu verið gerð. Það var enginn
áhugi á því heldur var fyrst hótað að
stefna Landssímanum. Síðan ætlaði
hann að kæra opinberar stofnanfr
fyrir það að standa sig ekki í því að
bjóða út fjarskiptaverkefni.
Stjórnarformaður Línu.Nets er
væntanlega aðallega að hugsa um að
kæra stjórnarformann Innkaupa-
stofnunar Reykjavíkurborgar, en það
er eina stofnunin, sem augljóslega
hefur ekki unnið heimavinnuna sína í
þessu máli.“
Ingibjörg Sólrún sagði að sér þætti
það mjög sérkennilegur málflutning-
ur að halda því fram að Lína.Net hefði
stjómað gangi þessa máls, en ekki
fræðsluyfirvöld vegna þess að tölvur-
áðgjafi borgarinnar og forstöðumað-
ur þróunarsviðs Fræðslumiðstöðvar
hefðu fjallað um þetta mál.
„Þetta er þeirra niðurstaða og þau
leggja þetta tO við Innkaupastofnun
og fræðsluráð,“ sagði hún. „Þetta er
fagfólk og á engra hagsmuna að gæta
hvað varðar Línu.Net og mér ftnnst
mjög ósæmilegt hvernig meðal ann-
ars Guðlaugur Þór borgarfulltí-úi hef-
ur fjallað um þessa starfsmenn borg-
arinnar í fjölmiðlum."
Ingibjörg Sófrún sagði að á þessu
stigi málsins lægi ekkert fyrir um það
hvort Sjálfstæðisflokkurinn krefðist
þess að það yrði endurskoðað hvort
bjóða ætti verkefnið út: „Hins vegar
liggur fyrir og það er lögfræðiálit
borgarlögmanns að þetta sé ekki út-
boðsskyld þjónusta heldur lúti hún
sömu undanþágum og símaþjónustan,
sem hingað til hefur ekki verið boðin
út.“
Ingibjörg kvaðst hafa farið yfir
gögn málsins og beðið borgarlög-
mann að fai-a yfir málið og sömuleiðis
tölvuráðgjafa borgarinnar.
„Miðað við þær upplýsingar, sem ég
fæ frá þessum aðOum, tel ég að ekki
hafi verið rangt staðið að þessu máli.“
Tillögur Landssúnans margfalt
hærri en Línu.Nets
Alfreð Þorsteinsson sagði að sér-
fræðingar hefðu unnið að undirbún-
ingi málsins í marga mánuði.
Á minnisblaði Fræðslumiðstöðvar
Reykjavíkur dagsettu 8. ágúst og
undfrrituðu af Guðmundi Tómassyni,
tölvuráðgjafa Reykjavíkui’borgar,
Guðbjörgu Andreu Jónsdóttur, for-
stjóra þróunarsviðs Fræðslumið-
stöðvarinnar og Jóni Ingvari Valdi-
marssyni, verkefnastjóra tölvumála í
Fræðslumiðstöðinni, kemur fram að
vorið 1999 hafi verkefnisstjóri tölvu-
mála á Fræðslumiðstöðinni hafið at-
huganir á því hvort hagkvæmt væri
fyrfr Fræðslumiðstöðina að koma sér
upp eigin lokuðu örbylgjuneti sem
hluta af víðneti Reykjavíkurborgar.
Óskað hafi verið eftir tillögum frá
fjarskiptafyrirtækjum. f nóvember á
síðasta ári hafi verið samþykkt að
gera tOraunasamning við Línu.Net
um Ijósleiðaratengingu tveggja skóla.
Samhliða þessu var óskað eftir til-
lögum frá Línu.Neti um gagngera
uppfærslu á víðneti grannskóla
Reykjavíkur og tillögur frá Lands-
símanum og SKÝRR skoðaðar.
Þá segir á minnisblaðinu: „Rétt er
að taka fram að gífurlegur munui’ er á
þeirri þjónustu og þeim tOboðum sem
Fræðslumiðstöð hefur fengið frá
Línu.Net annars vegai' og Landssím-
anum hins vegar. I tOlögum Lands-
símans er einungis gert ráð fyrh' að
leysa brýnustu þörf sem þegar er fyr-
ir hendi. Þjónusta Landssímans und-
anfarin ár gefur ekki tOefni til að ætla
að þeir leysi með skjótum hætti upp-
byggingu á ljósleiðaraneti sambæri-
legu því sem Lína.Net býður.“
Alfreð segist undrandi á málsmeð-
ferð Landssímans í málinu. Af henni
megi annars vegar ráða að Landssím-
inn óski eftir útboðum á öllum þjón-
ustusamningum og hins vegar því að
kæruferiO sé sjálfsagt mál. Alfreð
segir að í kjölfar þess hljóti að koma
tO skoðunar hvort viðsldpti Lands-
símans við opinbera aðila stangist á
við reglur EES.
Ólafur Þ. Stephensen, upplýsinga-
íulltrúi Landssímans, sagði í samtali
við Morgunblaðið að sjálfsagt og eðli-
legt væri að öll fjarskiptamál færu í
útboð. „Til skamms tíma var bara eitt
fjarskiptafyrirtæki á mai'kaðnum og
meðan sú staða vai' uppi var ekki
hægt að fara í útboð. Nú er þessi
staða gjörbreytt og þá er auðvitað al-
veg eðlilegt að opinberir aðilar fari
með sína fjarskiptaþjónustu í útboð.
Það er nákvæmlega það sem Lands-
síminn er að reyna að knýja á í þessu
skólamáli. Við tökum það ekki nærri
okkur að Alfreð Þorsteinsson vilji
bjóða út fjarskiptaþjónustu fyrir
borgina. Við tökum það heldur ekki
nærri okkur að hann biðji Eftirlits-
stofnun EES að kanna hvort aðrir op-
inberir aðilar fylgi útboðsreglum.*1