Skírnir - 01.08.1908, Page 45

Taugaveikin
■er ævagamall sjúkdómur. Hún hefir gert vart við sig á
tillum öldum. Hún gengur um allan heim. En læknum
veitti áður mjög erfitt að greina hana frá ýmsum öðrum
sóttum. Þessir erfiðleikar hafa smáminkað. En aldrei
hefir þó þekking manna á þessum sjúkdómi aukist jafn-
mikið eins og nú á síðastliðnum áratugum.
Hér á landi var þessi veiki fyrrum kölluð 1 a n d-
f a r s ó 11, en þá var henni oft ruglað saman við ýmsar
aðrar farsóttir. Hún var þá algengari en nú á dögum.
Árin 1827—37 dóu að meðaltali um 90 manneskjur á ári
úr taugaveiki (eftir dánarskýrslum presta). Árið 1905
•dóu 18 og 1906 dóu 11 (eftir mánaðarskýrslum lækna).
Eíklega eru fyrri tölurnar fullháar og þær síðari eru efa-
laust of lágar.
Veikin hefir oftast verið fremur væg hér á landi á
við það sem gerist í öðrum löndum. Jón Thorstensen
landlæknir sá t. d. 1835 30 sjúklinga; af þeim dó 1; árið
eftir sá hann 130 sjúklinga með taugaveiki; af þeim dóu
4. Érið 1906 sáu allir læknar landsins 266 sjúklinga, en
geta ekki um nema 11, er dáið hafi. Þessi sjúklingatala
sannar, að veikin er enn mjög algeng. Og svo er óhætt
að fullyrða, að þetta framtal er mikils til of lágt. Lækn-
ar vita ekki um nær því alla sjúklingana.
Taugaveikin bakar þjóðinni stórkostlegt tjón, vinnu-
tjón, heilsutjón, manntjón, á hverju ári.
0g taugaveikin er sjálfskapað víti.
Því að það er alstaðar unt að útrýma henni að mestu
■eða öllu leyti. Það er unt, ef alþýða ber skvn á eðli veikinn-