Skírnir - 01.08.1908, Side 74

266
Jónas Lie.
nokkra aðstoð, svo teljandi sé; efnahagurinn leyfði þeim
•ekki að hafa vinnukonu. Næsta ár fekk Jónas enn á ný
veitingu fyrir styrknum og Hegel bóksali galt honum svo
ríflega borgun fyrir 2 bækur, er hann gaf út, að Jónas gat
vel komist af og dvalið nokkur ár samfleytt í Róm.
Hér er ekki rúm til að skýra nánara frá skáldsögum
þeim, er Jónas samdi þessi fyrstu ár, sem hann dvaldi
erlendis, enda standa þær allar á baki »Den Fremsynte«.
Jónas virðist hafa oftekið sig á honum og hafa þurft
nokkur ár til þess að átta sig á hinni nýju skáldskapar-
stefnu, er var einmitt þá að færast yfir Norðurlönd. Hann
snerist meira að segja öndverður gegn henni í skáldsög-
unni »Thomas Ross« og tveim erindum heimspekilegs efnis,
er hann gaf út. Má geta nærri, að það var ekki til að auka
vinsældir hans eða álit hjá ungu kynslóðinni, er hamaðist
þá sem mest gegn »rómantisku« stefnunni og hóf veruleika-
skáldskapinn til skýjanna. I sumum ritum Jónasar, sem
út kornu milli 1870 og 1880, eru þó allmikil tilþrif, svo
sem í »Fortællinger og Skildringer fra Norge« og »Lodsen
og hans Hustru«. Aftur á móti kvað lítið að sjónleik ein-
um, »Glrabovs Kat«, er hann samdi um þær mundir. Þó
var hann nokkrum sinnum leikinn í Kristjaníu og Stokk-
hólmi.
I skáldsögunum »Rutland« og »Gaa paa« fer að marka
fyrir stefnubreytingu i skáldskap Jónasar og hann tekur
að hallast að veruleikastefnunni. I síðari bókinni bann-
syngur hann deyfðina og framtaksleysið í norsku afdöl-
nnum og kveður fjör og framsókn lykilinn að gæfu ein-
stakra manna og fjöldans. Þegar bók þessi var komin út,
fluttist hann til Parísar og bjó þar síðan að staðaldri fram
undir 20 ár, nema hvað hann á sumrin dvaldi löngum i
þorpinu Berchtesgaden í Salzburgerölpum. Lauk hann þar
allajafna við bók þá, er hann hafði ætlað sér að láta koma
út það árið.
Jónas mun hafa valið sér sumarvist i Berchtesgaden,
af þvi hinn skrúðgræni dalur, sem er girtur hrikalegum