Fjölnir - 01.01.1836, Side 10
10
athuga, hvaða hjjóö sjeu til í ináliuu (= '2) úr Iivaða
hljóðunt það sje feilt samann), hvaða hljóð það sjeu,
sem staíiua frnrfi hauda. Nú þó f»að virðist ekki vera
mjög torvellt, að finna bæði tölu þeírra og eðli: þá er
samt grunur minn, að ekki allfáir muni fara villir í
þessu efni, af þvi þeír ætla það sje nokkurneíginn óhætt,
að fara eptir stöfunum — “því hljóðin sjeu eíns mörg og
stafirnir, og hvurki fleíri nje færri”. So œtti líka þetta
að vera; og so vœri jní varið, ef að stafsetníngunni væri
ekkjert ábótavant. Enn eínsog hún er, bæði á íslenzk-
unni og flestum öðrum máluin, vantar mikið á, að staf-
irnir sjeu öruggur leíðarvísir. Litum snöggvast á íslenska
stafrofið, og mun okkur verða litið á fáeína raddarstafi
— a, á, e, é, é, i, í, o, ó, u, ú, y, ý, œ, ö. jietta
eru fimmtán mindir! Nema ef við gjefum ekkt gaum að
aungunum, sein eru firir ofann; og eptir jiví ættum við
ekki að hirða umm að setja j)á, ef að stafurinu ætti að
vera samur eptir sem áöur — eliegar við álítum, að jieír
sjeu stafir útaf firir sig; og j)á vantar okkur nöfn handa
j)eím, enda væru j)að kinlegir stafir í gotneskri stafa-
setníng, sem ekki feíngju að vera niðrí línunni. Enn
eru nú líka fimmtán raddarhljóð í málinu okkar? 5*»ð
er óhætt, að kveða neí við jm. Allir ver'ða að viður-
kjenna, aö y og ý hafa ekkjert hljóð útaf firir sig,
heldur eru æfinlega 3) lesin eínsog i, i, ellegar j)á — í
eínstaka oröi — í/ið eíns og u, t. d. kyr = kjur, ykkur
= ukkur, spyrja = spurja. jívínæst liggur j)að í augum
uppi, hvað lítið sem að er gáð, að é — livurt sem {>að
er látið j)íða el eða je — og é ( = je) eru ekki því lík,
að j)au sjeu eínföld, þarsem ei og je eru berlega ekki
2) merki setjuin við til flítis og hægriverka. j)að er
tíðkanlegt í stærðafræði, og táknar, að það sem er firir aptann
og framann merkið sje hvurt öðru jafnt eða samt.
3) jiað er auðvitað, þetta og önnur cíns orðatiltæki miða
ekki nema til íslenzkunnar.