Fjölnir - 01.01.1836, Page 11

11
neítt annað, enn sarastæður, þ. e. (tvö) liljóð, sem standa
livurt við hliðina á öðru. jietta vonar mig lesandinn
láti sjer skiljast, og horfi ekki í, að fella iir tölu (eín-
földu) hljóðanna y, ý, é, é, Enn vera má, það virðist
nokkru kinlegra, að fara líkt með œ, á, ó. Samt er
það rjett! og eínginn ætti að láta mindirnar (œ, á, ó)
viila sig. jjegar við leítum að hljóðinu sjálfu, og viljum
vita, hvurt það er, og hvurnig það er: j)á væri fávíslegt,
við iifandi mál eíns og íslenzkuna, að fara eptir neínu
merki, sem, að kalla má, öldúngis er tekið af handa-
hófi, til að tákna liljóðið. Finni ferðamaður dírs-spor
í sandi, sína þau undir eíns, hvurnig klóin, klaufin
eða hófurinn liefur verið lagaður; enn stöfunum er ekki
líkt varið: hljóðin hafa ekki búið þá til utan umm sig,
nje lagað j»á eptir sjer, (því þá væri sama hljóð skrifað
eíns í öllum málum, t. d. a í hebresku, íslenzku og
indverskunni fornu) — heldur hafa þeír, sem jirstir
settu orð sín í letur, hvurrar þjóðar sein voru, spuuuið
upp úr huga sínum, ellegar tekið eptir öðruin þjóðum, eín-
livurjar stafmindir, er síðann hafa annaðhvurt við haldist,
eða flúið land firir öðrum nírri. Nú er það alkunnugt, að
því skjemmra sem menn og þjóðir eru komnar áleíðis í
inentuu og vísindum, því meíra liættir þeítn við óná-
kvæmni, þarsem á skilníngi þarf aö halda, eða beínni og
stöðugri stefnu frá hugmind til hugmindar; og firir því
kann það ekki örgrannt að verða, þó eítthvað af þessari
ónákvæmni hefði komið niður á hinni firstu stafsetníng
málanna. Og þóað stafsetníngin liefði í öndverðu verið
ölðúngis óaðfinnanleg: fer það aldreí so, að málið verði
ekki sjálft firír eínstaka ummbreítíngu; því bæði bætast
inní ní hljóð, og sum eru felld úr, sem liafa verið tíðk-
anleg, enn fá í staðinn sinn — eítthvað eða ekki neítt.
Og með þessu móti verður stafsetníngin á eptir málinu,
nema á henni og því sjeu hafðar vakandi gjætur. Á
þessu er aungvum manni vorkun að skinja, hvað það er