Fjölnir - 01.01.1836, Page 29
29
skrifar eíns og talað er, þarf aldreí að ummbreíta neinu,
firr enn {)að ummbreítist sjdlft. Nú iná gjera ráð firir,
eínhvur muni svara jþessu og seígja: “þeír sem vilja
stafa (skrifa) eptir ætterni orðanna, ætlast ekki til, aö
stafsetníngin skuli minna á öil {)aiig orð, sem eru eítt-
hvað vandabundin orðinu sem skrifað er, heldur ei'n-
iingis á brunn og uppsprettu {iess, ef so má að orði
komast”. Enn hvur er {lessi brunnur og uppspretta?
hvurt er þetta firsta og elzta orð í hvurjum ættbálki
orðanna? Jað er ekki æfinlega so hægt að linna {)aö;
so — æíti öll stafsetníng að bíða jþess tíma, að þa'ð
væri fundið, {)á irði lítið uinm skrifaðar og prentaðar
bækur að minnsta kosti núna first umm sinn! Og gjerum
nú, það væri so, að staffræðíngarnir hefðu þegar fundið
allar þessar uppsprettur orðanna, og bentu til þeírra í
stafsetníngu sinni, sosem til að leíðbeína lesaranum: þá
er ekki nema tvennt til — annaðhvurt að lesaudinu
þirfti ekki þessarar leíðbeíníngar, og þá væri hún öld-
lingis ónít, ellegar hann þirfti liennar, og þá gjætu ekki
— að minnsta kosti y og ý, eða slíkar mindir, dreígið
liann lángt á veg. Enn þá er ráð firir því gjerandi, sem
vel kann að vera, að margir liafi ekki annann ásetníng
með þessum auka-stöfum, enn minna á nákomnustu orðin,
eða liiuar nákomnustu ininilir oröanna í málinu sjálfu,
og skrifi so “skyldi” til að minua á slculi, o. s. fr. Enn
hvaða ieíðbeíníng gjetur nokkrum verið í þessu “skyldi”?
Hvurnig gjetur sá, sein hefur fulla greínd, og kann að
breíta orðinu18 (stcal'), villst á venzlunum, sem eru
tnilli slculi og skildi? Og þeír sem eru hvurki lesandi
nje skrifandi, og þá ekki sjerlega vel að sjer í staf-
setníngu — ætli þeím verði ekki töluvert firir, að finna
ls) “Að breila mói þíðir: aö rifja upp, hátt c&a i huga
sinum, allar pess mindir, sem paÓ fœr i sínu máli (—með-
ann pað er sama orð!)