Fjölnir - 01.01.1838, Blaðsíða 12
12
ættjaröarástin á, [>ar sem eru iimliftnu tímarnir. Bók-
námsmennirnir tóku sig nú til, að safna setn vainliegasl
öllum nienjuin liinna fornu tiinanna, og varöveíta þær
eíns og þjóðdirindi. Skáld og sagnafræðíngar gáfu sig
að öllum þeím sögum og inunumælum, sem loðað liafa
við hjá alþiöu öld eptir öld, og borizt mann frá manni,
og lögðu á það mikla stund, að finna J>ær óbrjálaðar.
Flestar jijóðir eíga nóg til af Jiesskonar sögum, og eru
j)ær ímist sprottnar af einhvurjum atburðum, er gjörzt
hafa í fornöld, eður Jiær eru spunnar upp úr huguin
manna smátt og smátt, er efnn bætir við, og tekur viö
af öðrum. Ut úr sögum {)essum gjörðu skáldin kvæði
og ævintíri, og höfðu J)au, sem vonlegt var, meíra snið
eptir j)eírri jtjóðinni, er J)au voru undir koinin, og lienuar
kjörum og forlögum, enit hin eldri, er síður áttu að
lísa nokkurri Jijóðeínkunn sjer í lagi, enn mannlegu eöli
með j)eím kostum og anmörkum, er finnast með livurri
j)jóð. Ilinar j)jóðkunnu sögnr, eptir Valtara Skott á Bret-
landi, eru flestar til búnar út úr görnlum almúgasögum,
hálfsönnum eöur algjörlega ósönuum, sem veriö liafa í
munnmælum, og aljiíða liefir skjemt sjer að, mann eptir
mann. Bretar gáfu næstum úr sjer vitiö firir sögur jiessar
eptir Valtara sinn, og er so mælt, að haun Iiafi látið
dóttur sína kjósa, livurt húu vildi í heíinaufilgju eítt
jieírra (Kcnilwortli, sem liann var [)á níbúinn með, og[)ó
er hvurgji nærri talið með hinum beztu), eður 10,000 £
— j)að er meír enn 40,01)0 spesíur — og kaus hú heldur
söguna, enda var þar enn meíri ávinníngsvon, eptir [iví
sem bækur gánga út á Brctlandi. Valtari liefir ritað
grúa af þessháttar söguin (sumar eru taldar í 1. ári
Skjírnis á 97. bls.), og eru þær kotnnar nra allan heím-
inn. Sá er jieírra beztur kostur, að [>ær lísa príðilega
nmliðna timanum á Bretlandi og víðar um lönil, eíns [)ó
aö vera meígi, aö sumir þeír, setn þær eru um gjörðar,
liafi aldreí til verið. Líkt er varið í Daumörku sögunum