Ný félagsrit - 01.01.1854, Side 112
112
UM VKRZLUISARMAL ÍSLEISDIIVGA.
I fyrra frumvarpinu var stúngi& uppá, a& útlendíngum
væri einúngis leyft a& verzla á 6 nafngreindum afealhöfn-
um á Islandi, en á hinum stöfeunum mættu þeir ekki
verzla nema mefe timbur, og afe þeir sömuleifeis ekki mættu
taka þátt í verzlaninni milli Islands og hinna hluta ríkisins,
því verzlan þessi ætti eingaungu afe vera í höndum danskra
þegna; en þessar uppástúngur hefir nefndin ekki getafe
fallizt á. Menn hafa getife þess, afe slík takmörkun á
reglum þeim, sem frumvarpife hefir sett fyrir frjálsri verzlan,
væri því fremur undarleg, þarefe hún ekki ætti sfer stafe
núna eins og ástatt væri mefe verzlanina, því útlendíngar,
sem feingife hafa siglíngarleyfi þafe, sem um er getife í
tilsk. 11. Sept. 1816, geta úhindrafeir siglt á allar hafnir,
þegar þeir hafa farife til einhverra hinna 4 kaupstafea, sem
þar eru nefndir. Eptir áliti nefndarinnar er því næst mikife
efunarmál, afe verzlanin, eptir því sem ástatt er á Islandi,
geti safnazt svo afe vissum afealhöfnum, afe þar verfei mikil
verzlan og kaupstafeir komizt upp, sem hafa nægar vörur
handa landinu, einkum vegna stærfear og fúlksfæfear lands-
ins, og örfeugleika þeirra, sem eru á afe flytja vörur land-
veg Verzlunarsaga Islands, sífean verzlanin var látin
laus 1786, virfeist líka aö sanna þetta, því tilraunir þær,
sem gjörfear hafa verife í því tilliti, hafa misheppnazt; opife
br&f 28. Dec. 1836 túk þess vegna af mismun þann,
sem opife br. 18. Aug. 1786 og tilsk. 17. Nov. s. á. og
tilsk. ll.Sept. í816 gjörfei á milli kaupstafea og löggildra
kauptúna; en túk samt undan Reykjavík, því bær sá
haf&i þrúazt svo mikife, afe næg ástæfea þútti vera til, afe
láta hann halda kaupsta&ar nafni og rettindum. Nefndin
heldur líka, afe þafe se einúngis kríngum Faxaflúa afe svo
s& ástatt, afe verzlanin geti á efelilegan hátt safnazt saman
á einn staö, einkum í Reykjavík, sem eflaust mun vaxa