Ný félagsrit - 01.01.1854, Side 169
Þjodmegunarfrædi.
169
brjósti hans, önnnr en sd, aí> stara á hrúguna. Á hinn
bóginn sýnir og svallarinn og sælkerinn, afe munafeur og
sællífi séu hinar æfestu óskir hans. Notkun aufesins er
eins og málife á vörum manns, afe hvorttveggja sýnir innra
manninn. þafe er því efelilegast, afe hver noti aufeinn, eins
og hann er gjöröur; en þafe geta menn sagt, afe sé hann
notafeur rétt, þá gjörir hann eiganda sinn sælan, og eins,
sé illa farife mefe hann, þá gjörir hann eiganda sinn van-
sælan.
Allir hlutir, sem til eru á jörfeu efea í sjó, eru nokk-
urs virfei, þó gildi þeirra kunni afe vera mjög misjafnt;
því skaparinn hefir ekkert gjört til einkis. Margir hlutir
eru samt til, sem oss þykja ekki fémætir, en eru þó mjög
naufesynlegir, t. a. m., sum frumefni: loptife, sem vér drög-
um andann í, vatnife, sem vér drekkum, og sólarbirtan, af
því einginn getur selt öferum neitt af þessu, þó afe hann
ætti meira af því, en hann þarfnast sjálfur, og mundi
því einginn vera álitinn ríkari fyrir þafe, þó hann ætti
fjarskalega mikife af lopti efea tómu vatni. þafe er og
sjálfsagt, aö eingum þykir neitt til þeirra hluta koma, sem
hann sér afe hann getur ekki haft nein not af, hvort sem
þafe kemur af þekkíngarleysi hans sjálfs, efea af því, afe
hann þarf þeirra ekki vife, efea getur ekki selt þá öferuin.
þafe er hife fyrsta skilyrfei fyrir því, afe hluturinn sé talinn
fémætur, afe mafeurinn þekki og kannist vife, afe hann geti
haft hann til einhvers', annafehvort fyrir sjálfan sig, efea
selt hann öferum fyrir eitthvafe, sem hann vill eiga. Aferir
hlutir heyra ekki meguninni til en þeir, sem nokkurs virfei
eru, og er eign því yfirgripsmeira orö en megun. Mefean
þjóöin er skammt á veg komin, og kaupskapur er lítill
mefeal manna, þá meta menn hlutina eptir því, hvafea not
sérhver getur haft af þeim hlut, sem hann á, fyrir sjálfan