Tímarit - 01.01.1871, Page 15

15
öðrum selt». En sé hinurn seinni kaupanda það ókunn-
ugt, að hluturinn sé áður öðrum seldur, er það auð-
sætt, að hann getur kraíizt skaðabóta af seljanda, og
má hann þá eptir áðurgreindri lagagrein í landsleigu-
bálki, samanber norsku laga 5.—3.—42., ef jörð er
honum seld, kjósa aðra eins góða jörð, ef seljandi á
hana til, en sé seljanda það ómögulegt, ber honum að
greiða kaupanda auk peninga þeirra, er hann kynni að
hafa greitt af jarðarverðinu, jafnmikið og nemur árs
landskuld af jörðunni, sem um var samið. Þegar máls-
partar hafa gjört samuing sín á meðal, má hvorugur
þeirra af ásettu ráði eða af óaðgætni brjóta gegn því,
er ákveðið var, en sje samt brotið gegn því, verður sá
hinn sami jafnan að bæta það að fullu, með því líka
samningur sá, er gjörður er, leggur hlutaðeigendum þá
skyldu á herðar, að efna loforð sitt, og þar af leiðir þá
aptur, að sá er vísvitandi eða af óaðgætni ekki efnar
það, er hann lofað hefir, verður, ef sá, er loforðið var
gefið, krefst þess, að bæta fyrir misbrotið. í'ar eð það
kanu að vera vafa undirorpið, hvaða aðgætni að hlut-
aðeigandi á við að hafa í samningnum, erþað betra og
haganlegra að taka það fram greinilega, einkum ef sér-
stakrar varkárni og aðgætni á að gæta, því lögin heimta
einungis, að sú aðgætni sé við höfð, sem hver reglu-
maður á að gæta í þeim efnum, sem um er að ræða í
hvert skipti, og sein með sannsýni má af hverjum mauni
heimta. Eins er það og haganlegra, að málspartar til-
greini, hvað mikið hver á að greiða, ef hann annað-
hvort vísvitandi eða af óaðgætni, er honurn má tilreikn-
ast, gjörir þeim, er hann hefir mök við, einhvern skaða,
svo að hann þurfi ekki að sanna að lögum, hve mikið
ijártjón hann hafi beðið. Þar eð einungis sá skaði á