Gefn - 01.01.1872, Side 5

7
finnist þetta óþarfa lærdómur, því það sé ekkert »praktiskt«
gagn að því í lífinu og þar fram eptir götunum. En hér
er undir því komið, hvernig menn líta á lífið. Ef menn
ekki skoða það öðruvísi en svo, að menn einúngis eigi að
eta og drekka, þá er það satt, að slíkur lærdómur er gagns-
laus; en menn hafa fleiri nauðsynjar en einúngis mat og
drykk: menn þurfa andlega fæðu, og hún fæst ekki nema
með lærdómi. Eitgjörð vor, sú er hér ræðir um, snertir
beinlínis uppruna Íslendínga, með því hún fæst við það sem
menn þekkja allrafyrst til ástands og lífernis manna áNorð-
urlöndurn; þegar þessar Finnaþjóðir hætta, þá taka enir
arisku þjóðflokkar við. sem nefnast Svíar, Danir og Norð-
inenn; en Íslendíngar eru ekki komnir af Norðmönnum ein-
gaungu, þó sí og æ sé verið að stagast á því; enar norrænu
þjóðir dreifðust líka yfir á Bretiandseyjar og þar voru menn
þó ekki kallaðir »Norðmenn« í þeim skilníngi að þeir væri
»Noregsmenn«, lieldur einúngis sem »norrænir menn« eða
»norðurlandamenn«; og það er öllum Íslendíngum kunnugt
af Landnámu, Laxdælu og fleirum sögum, hversu margir
landnámsmenn komu »vestan um haf« með hvski sitt, jafn-
vel með hernumið konúngborið fólk, sem myndaði stofn
landsbúa. Allt slíkt má lesa í sögunum og í bók Guð-
brandar; en þarámóti lángaði oss til hius, að rýna eptir
enum fyrstu viðskiptutn forfeðra vorra við fornþjóðir þær,
sem bygðu Norðurlönd á undan þeim og sem ýmist urðu
farflótta fyrir þeim eða blönduðust saman við þá. J>essi
viðskipti eru færð í margar sögur og kvæði, og koma fram í
mörgum furðulegum og óljósunt myndum, en sem þó má skilja
og skýra margar hverjar með samanburði við aðra hluti, jafnvel
þó mjög margt hljóti að verða frágángssök. þessi fræði hefir
híngað til verið út undan hjá oss. þó Rúdbeck og þormóður
Torfason hafi báðirritað í þá átt,og fleiri eptirþeim,þósúskoðan
hafi aldrei getað komist upp fyrir málfræðíngunum, sem hafa
veriö allir í tómri »gotnesku«. J>ær sögur, sem snerta þetta
efni, eru annað hvort ekþi þýddar á önnur mál, eða þá þeim hefir