Gefn - 01.01.1872, Blaðsíða 11
13
munurinn er einúngis sá, að hrynbendan verður með hend-
íngum, en í fornyrðalaginu eru engar hendíngar. Eaunar
væri það náttúrlegt að álíta »fornvrðalagið« fornara en það
sem dróttkveðið er, því hendíngasetníngin ber skýlaust vitni
um framfarir til meiri listar; enar dróttkva>ðu vísur Braga
gamla eru miklu ófullkomnari en seiuni skáldskapur með
dróttkvæðum hætti, þó þetta sé ekkert einhlítt merki uppá
aldur kvæðanna. Annars eru þessir hættir sameign Inda,
Finna, Engilsaxa og Íslendínga: öll fornkvæði þessara þjóða
eru ort undir þessu sama lagi; en það andlega atgjörvi sem
hlotnaðist Norðurlandaþjóðum og fremst fslendíngum — hver-
nig það sé til komið, veit enginn og það mun alltaf verða
öllum hulið — laðaði menn til að neyta málsins svo ítar-
lega sem unnt var, og þá mögnuðust kenníngarnar svo mikið
sem vér allir vitum. það er rángt að ávíta menn fyrir smekk-
leysur, af því menu brúka kenníngar; slíkar ávítur koma í
rauninni af því, að »accusator« skilur ekki vísurnar, og kallar
þær því smekkleysur, sem ekki verðskuldi að hann kasti á
þær sínum náðugu augurn.
Eg skal nú víkja til hins sem eg hvarf frá áður: að
Island sé í bókvísi og fræðum hið fjórða landið á Norður-
löndum. þetta vitum vér raunar sjálfir, svo það þarf ekki
að taka það fram fvrir oss; en vér vitum líka, að allt er
gert sem verður til að rýra oss og svipta oss öllum and-
legum auði, og þegar vér hreifum þessu fyrir erlendum
mönuum, þá er oss ekki svarað, en vér erum fyrirlitnir og
haldið áfram enni sömu aðferð við oss. J>að mesta sem
vér fáum, er það, að menn kanuast við, að til forna hafi
verið bókvísi á Islandi, en nú sé allir íslendskir rithöfundar
»Skrælíngjar«. Fyrir utan það, að þetta er meiníng enna
ýngri málfræðínga — jafnvel sumra af túngu sjálfra vor,
eins og eg hefi áður ritað, þá skal eg þessu til sönnunar
tilfæra orð Kosselets úr Ersch und Grubers Enkyklopadie.
Hann tekur þar fram það sama þvaður, sem optar er hreift