Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1899, Blaðsíða 27

27
líklega verið sonarsonur Halls hins eldra. Halls hins ingra er
oft getið í Sturlungu. Eftir Sauðafellsför Vatnsfirðinga 1229 var
hann sendur norður í Hrútafjörð með öðrum manni til að segja
Sturlu tíðindin, og má ráða af orðum sögunnar, að hann hafi þá
átt heima í Haukadal (eflaust að Jörfa)1. Síðan var hann með
Sturlu að vigi þeirra Vatnsfirðinga 1232, og má marka aldur
hans af frásögn Sturlungu um þennan viðburð. Er sagt, að hann
hafi mælt við Snorra Þorvaldsson: »Vit erum hér menn yngstir
ok megu vit reyna með okkr ef þú vilt«. Hann hefur eftir
þessu verið á aldur við Snorra, enn hann var 18 vetra, þegar
þetta gerðist. Er Hallr því fæddur um 1214a. Enn er Halls
getið með Sturlu Sighvatssini i Örligsstaðabardaga 1238, og er
hann þar ímist nefndur Hallr Arason eða Hallr á Jörfa3. Ekki
er Hallr talinn meðal þeirra manaa, sem fjellu á Örligsstöðum,
enn eftir þetta finn jeg hans hvergi getið, og er ekki nú unt að
segja, hvenær hann hafi dáið, enn líklegt er, að hann hafi lifað
talsvert fram ifir miðja öldina. Hann var á aldur við Sturlu
Þórðarson lögmann, sem dó 12844.
Aldur rúnasteinsins kemur vei heim við það, að hann sje
annaðhvort settur eftir Hall eldra eða Hall ingra. Enn úr hinu
er vandi að ráða, eftir hvorn þeirra hann er. Það raælir með
Halli eldra, að hann bjó á Höskuldsstöðum sem hefur vafalaust
altaf átt kirkjusókn að Hjarðarholti, enn aftur á móti er liklegt,
að Jörfi hafi á 13. öldinni átt kirkjusókn að Vatnshorni í Hauka-
dal. Enn samt er það ekki óhugsandi, að Hallr á Jörfa hafi
verið grafinn i Hjarðarholti, einkum ef ættfólk hans hefur verið
þar jarðsett. Jeg skal láta þetta liggja á milli hluta, hvor Hall-
anna á steininn, þó að mjer þiki Hallr hinn eldri líklegri til þess.
Enn hitt virðist vera víst, að þessi rúnasteinn er hinn elsti, sem
hingað til hefur tekist að ættfæra til manna, er sögur fara af.
1) Sturl.1 II, 108.—109. blg., >1, 287.-289. bls.
2) Sturl.1 II, 131. og 135 bls. (sbr. um aldur Snorra 133. bls.). *I, 305. og
308.—309. bls. (sbr. 306. bls.).
3) Sturl.’ II, 218. bls, *I, 373.—374. bls. »Hallr af Jörfa« er hann og
nefndur i Sturl. ‘II, 171. bls. *I, 337. bls.
4) í registri sínu við Sturlungu gerir Gruðbrandur Yigfússon einn mann
úr Halli eldra og Halli ingra, enn aftur hefur hann Hall af Jörfa sem sjerstakan
mann (Sturl.2 II, 434. bls. síðara dálki). Sami ruglingurinn er i registrinu við
hina eldri útgáfu Sturlungu. 4*