Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1998, Page 81

ANTON HOLT
MYNT FPo\VÍKINGAÖLD OG
MIÐÖLDUM FUNDIN Á ÍSLANDI
Á SÍÐUSTU ÁILATUGUM
Myntir frá víkingaöld og miðöldum finnast ákaflega sjaldan á Islandi.
Þetta kann að stafa af einangrun landsins eða af því að silfur hafi verið
hér fátítt, eða af báðum þessum sökum. Stærsti og mikilvægasti fundur
víkingaaldarmyntar var í Gaulveijabæ í Flóa 1930. I þeim sjóði voru
nieira en 350 myntir, og er þetta því langstærsti og merkasti myntfundur
a Islandi. Áður en Gaulverjabæjarsjóðurinn fannst höfðu alls fundist sjö
niyntir frá víkingaöld í landinu. Þær hafa ekki allar varðveist fram á
þennan dag.
I árbók Norræna myntsambandsins (Nordisk Numismatisk Union)
1948 gerði dr. Kristján Eldjárn grein fyrir öllum víkingaaldarmyntum
fundnum hérlendis sem þá voru til eða vitað var um.
Að Ketu í Skagafirði fannst 1952 silfursjóður sem Kristján Eldjárn
fjallaði um í Kuml og haugfé og í Nordisk numismatisk unions
uiedlemsblad (1953). I sjóðnum voru 6 myntbrot, eitt brot af Otto-Adel-
heid-peningi og fimm brot úr kúfiskum dírhemum.
I þessari grein ætla ég að fjalla um þær örfáu myntir frá víkingaöld og
miðöldunr sem bæst hafa í hópinn síðan Kristján gerði grein fýrir vík-
uigaaldarmyntum.
Tildrög þess að ég fór að huga að þessu yfirliti voru þau, að nýverið
hef ég verið beðinn að greina jarðfundin brot úr myntum frá þessu tíma-
bili og fór ég þá að athuga, hve mikið hefði í raun bæst við.
Eg vissi að myntfundir voru mjög sjaldgæfir en það var ekki fyrr en ég
fór að fletta gegnum aðfangabækur frá nærfellt hálfri öld að ég sá hve
°trúlega fáir þeir eru. Frá 1948 hafa aðeins 6 eða 7 myntir eða brot úr
mynt frá víkingaöld og miðöldum fundist á Islandi.
Kújtskur dírhemfrá 850-950 e.Kr.
Þessi peningur fannst íVatnsdal í Patreksfirði, ekki langt frá kauptúninu, í