Norðurljósið - 01.01.1980, Side 46
46
NORÐURLJÓSIÐ
HIRÐIR HSI
Inngangsorð.
Hér verður birtur nokkur kafli úr ævisögu manns, sem
var fæddur og alinn upp í Kína áður en reglulegt
kristniboð næði til upplanda Kína. Kristni var framan
af boðuð mest í hafnarborgum Kína og upp með
tveimur stórfljótum þess. Breyting varð á þessu, er
svonefnt Upplanda-kristniboð hófst. Á því svæði átti
heima og starfaði maðurinn, er af samtíð sinni, er hann
var orðinn kristinn - var nefndur Pastor Hsi - hirðir
Hsi. . (Hsi er borið fram líkt og shí). Hefst nú sagan:
1. KAFLI
Breytingin rnikla.
Eitthvað hafði gerst, sem var óvanalegt og enginn
hafði séð fyrr. Vestur-Chang þorpið, sem var við
rætur fjallanna, hafði hrokkið við, ró þess var raskað.
Þorpsbúar bæði vissu lítið og kærðu sig lítið um þau
málefni, sem komu róti á þjóðimar. Þeir voru langt frá
umheiminum, fólgnir í hjarta Kína. En sveitarfréttir
og athafnir yfirvalda og misjafnt gengi vina og frænd-
fólks - þetta voru djúpstæð áhugamál. Margt hafði
breyst á lífstíð gamla fólksins í Shan-si. (Útlendi
reykurinn var nafn gefíð ópíum. Kínverjar höfðu með
styrjöld verið knúðir til að leyfa frjálsa sölu þess.)
Styrjöldina mundu þeir í þorpinu sumir og daga auðs
og velmegunar áður en ópíum kom til sögunnar. Þeir
mundu líka hungursneyðina miklu, þegar milljónir
manna dóu. En þetta hafði aldrei þekkst áður.
Öldungar þorpsins sátu og ræddu það, meðan þeir
reyktu pípur sínar.
Því miður, það var of satt, að lærdómsmaðurinn Hsi
var orðinn kristinn. Eða sagt blátt áfram: hafði orðið
fyrir töfrum „útlendu djöflanna.“ Er þeir höfðu
komið þangað tveimur árum áður, sem boðuðu þessa
nýju trú, höfðu hugsandi menn séð það fyrir, að
einhverjir meðal „heimska fólksins“ mundi án vafa
verða töfrum þeirra að bráð. En hver hefði getað
ímyndað sér, að hinn fyrsti, sem festist í snörunni, yrði
fróðleiksmaðurinn Hsi. Hann var í hárri stöðu,
menntaður Konfúsíusar-trúar maður og leiðtogi
þeirra. I þessu var fólgin undrunin og beiskjan, og há
voru harmakveinin.
Engin vafí lék á því, að það var óblandin ógæfa: að
verða kristinn.
Villumar, sem fylgdu því, voru svo magnaðar og
víðtækar. Hvað Hsi viðveik, þá hafði hann alltaf verið
að einu kunnur: andúð hans á útlendingum og van-
þóknun á öllu, sem þeim kom við. Hann hafði reyndar
samþykkt: að verða kennari þeirra, búa hjá þeim í
borginni um tíma, verða eitt með þeim og vafasömu
athæfí þeirra. Goð hans, er tilbeðin höfðu verið um
langan aldur, voru nú afrækt, þeim hafnað. Orðróm-
urinn hvíslaði því, að þau hefðu verið tekin og brennd.
Ættartöflumar helgu voru ekki lengur tilbeðnar.
Reykelsis-ilmurinn var horfinn úr heimkynnum hans.
Merkilegt var það samt, að löngun hans í ópíum var
horfín líka. Þetta var þó sannarlega leyndardóms fullt.
Allir vissu, að nálega var það ómögulegt að losna við
hana. Skyndilega hafði þetta gerst, svo að furðu
gegndi. Enga grein var unnt að gera fyrir þessu.
Ópíum-pípan hans var lögð á hilluna, og löngunin í
það virtist hafa yfirgefið hann.
Tíminn, sem hann notaði áður til undirbúnings
ópíums-reykingar, var nú helgaður sérstökum siðum
hans nýju trúar. Dag og nótt sást hann sitja við bækur,
sem kennararnir útlendu höfðu komið með. Stundum
söng hann hátt á afarskrýtinn hátt, stundum las hann
steinþegjandi tímunum saman. Stundum kraup hann
niður á jörðina, lokaði augunum og talaði þá við Guð
þessara útlendinga, sem hvorki var unnt að sjá, heyra
til né hafði nokkurt helgiskrín, sem táknaði hann. En
alveg stóð á sama, hvað Hsi var að gjöra, það merkilega
var, að alltaf sýndist liggja vel á honum, eins og hann
væri yfírfullur af lífshamingju. Ef hann hefði erft
geysileg auðæfí, uppgötvað lífdrykk eilífrar æsku,
hefði hann alls ekki getað verið í betra skapi.
Ekki var samt að sjá, að hann hefði haft hagnað af
því: „að eta útlendu trúarbrögðin.“ Efkristniboðarnir
hefðu keypt hann til fylgis við sig, eins og allir héldu,
þá tókst honum að minnsta kosti að fela þá staðreynd.
I stað þess að lifa í meira óhófi eða iðjuleysi, eins og
sómdi stöðu hans, hafði Hsi snögglega sýnt hneigðir í
aðra átt. Hann gleymdi tignarbrag fræðimannsins og
var oft önnum kafínn við líkamlegt erfíði. Ef rökrætt
var um þetta við hann, svaraði hann blátt áfram: að
hann væri að læra búskap, svo að hann gæti litið betur
eftir landeign sinni og haft meiri hag af henni. En hver
hafði nokkru sinni heyrt um það, að lærður maður
væri að uppræta illgresi í ökrunum, reka saman
búpening, hreinsa korn eða tína saman eldsneyti með
höndunum? Enginn vafí lék á því, að heimili hans og
búskapurinn tóku framförum við þetta. En hvemig