Eimreiðin - 01.05.1906, Page 6

86
við pestveika, heldur næstum eingöngu þrifnaði þeirra, sem stingur
svo mjög í stúf við hinn framúrskarandi óþrifnað hinna innfæddu
bæjarbúa. Hjá þeim eru göturnar mjóar, dimmar og krókóttar,
húsin lág, lítil og næstum gluggalaus, mannmergðin afskapleg í
hlutfalli við flatarmálið, sorp og saur úldnar í opnum rennum og
forum á götum og gatnamótum og vantar afrensli, drykkjarvatnið
úldið og ónógt og sápa má heita óþekt vara. Allur þessi óþrifn-
aður á að minni skoðun miklu meiri þátt en óskyld tungumál,
þjóðarsiðir og trúarbrögð í þverúð þeirri, sem staðfest liggur
milli hvítra manna og hinna gulu, og sem er því til fyrirstöðu,
að þeir geti samlagast og skilið hvor aðra betur en þeir gjöra.
Þegar maður kemur austur í lönd, ofbýður manni í fyrstu öll
ráðsmenska hinna hvítu og hvernig þeir eru vanir að líta niður á
innlendu þjóðirnar eins og væru þær dýr, en eigi menskir menn.
T. d. er Kínverjum aldrei leyft að koma inn í veitingahús hvítra
manna og kaupa sér greiða. Á öllum skipum er sérstakt farrými
fyrir hina innfæddu, sem er skarpt aðgreint frá öðrum hlutum
skipsins. Og yfirleitt forðast hvítir menn að hafa meiri afskifti at
Kínverjum en frekast er þörf. Kínverjar og aðrar Austurlanda-
þjóðir eru í svo mörgu fjarskyldar oss, að öll samtilfinning vor
við þær er miklu minni en við aðrar þjóðir, sem nær oss standa.
Pegar vér lesum í blöðunum að nokkrar miljónir Kínverja hafi
týnst í vatnsflóði, þá látum vér oss það í léttu rúmi liggja, og
eins þó við heyrum að pestin geysi í Honkong, Kanton eða
Bombay og drepi mánaðarlega margar þúsundir. Oss er það
ekki nógu ljóst, hvílík feikn af eymd og bágindum, sorg og sút
er samfara þessum voðagesti, sem heitir pest. En ef vér hugs-
uðum oss, að vér sjálfir ættum von á sjúkdómi hingað til Evrópu,
sem væri jafnsóttnæmur og mislingarnir, en sem týndi upp næstum
hvert mannsbarn og dræpi 9 af hverjum lo, sem sýktust — þá
mundi koma annað hljóð í strokkinn, einkum ef oss er í fersku
barnsminni mislingarnir 1882, sem lögðu allflesta hér á landi í
rúmið. — Vér þurfum eigi annað en líta aftur í tímann, því þá
mætir oss sama sagan hér í Evrópu og sú, sem ennþá gjörist
austur í löndum, nfl. pestin með öllum ógnum sínum og illum af-
leiðingum. Pá var sem sé jarðvegurinn fyrir þennan sjúkdóm
jafngóður hér í álfu og austurfrá, því þá drotnaði víðast hvar sami
framúrskarandi sóðaskapurinn og þar, Af því ég býst við að
ýmsum þyki það fróðlegt, vil ég reyna að gefa mönnum stutt