Eimreiðin - 01.05.1906, Qupperneq 15

95
unt var af húsum, húsgögnum og fatnaði hinna dánu. Allir fata-
ræflnr, tuskur og annað dót var brent, en verðmeiri klæði og bús-
hlutir reyktir (með því að brenna einiberjalyng, púður og brenni-
stein) og þvegnir. Götur skyldi sópa og hreinsa, mála á ný öll
herbergi o. s. frv. Petta var alt mjög skynsamlegt, en hefur þó
varla haft nokkra verulega þýðingu. Vér höfum svo mörg dæmi
þess, að pestin hefur horfið með öllu, þar sem engin sótthreinsun
hefur átt sér stað, og þarf ekki annað en að minna á Svartadauða
hér á íslandi — er mjög ólíklegt að mönnum hafi komið til hugar
að sótthreinsa nokkuð í þá daga. Pestinni má líkja við logandi
eld. Pegar alt, sem eldfimt er, hefur brunnið, sloknar eldurinn
af sjálfum sér. — Rannsóknir bakteríufræðinga hafa sýnt, að pestar-
bakterían getur aðeins skamma stund lifað í fötum, herbergjum,
rúmum o. s. frv. eftir dauða sjúklingsins. Pað er áður tekið fram,
að rottur geta sýkst af pest, og geta þær því haldið sjúkdómnum
við líði langan tíma. Allar líkur benda til þess, að þær hafi átt
mikinn þátt í því, að pestin dvaldi svo lengi hér í álfunni, eftir
að hún kom hingað á 14. öld.
Hvernig pestin upprunalega er til komin eða með öðrum orð-
um, hvernig og hvaðan pestarbakterían upprunalega er komin, er
mönnum hulin gáta. Enn þá hefur engum tekist að sýna með
rökum, að bakteríur eða aðrar smáverur geti orðið til af sjálfum sér
úr líflausu efni, eins og margir hafa ímyndað sér.
Pestin er mannskæðasti sjúkdómur, sem vér þekkjum, og er
því gild ástæða til að gjöra alt sem hægt er til að útrýma henni
austur í Asíu eða að minsta kosti hefta för hennar víðar um heim.
Á síðari tímum hefur ætíð tekist að stöðva pestina í fæðingunni,
hvar sem hún hefur gjört vart við sig hér í Evrópu og hafa
margir læknar gengið rösklega fram í því og lagt lífið í sölurnar
fyrir. Á öllum þjóðleiðum, er liggja milli álfu vorrar og Asíu, eru
læknaverðir settir til að hafa gætur á, að veikin flytjist ekki, og
er það ábyrgðarmikið starf. En oft er mjög erfitt að þekkja
sjúkdóminn í byrjuninni, og kemur því fyrir að læknunum yfirsést.
Hefur það stundum komið fyrir, að pestsýktir menn hafa ferðast
langar leiðir, áður en þeir merktu nokkur veikindi. Pannig bar
það við í vetur sem leið, að sjómaður kom frá Brasilíu til London,
fór þar í land og þaðan með járnbraut til Manchester. Fyrst
þegar hann var þangað kominn brauzt veikin út sem ótvíræð pest.
Eina bótin var, að hann komst í hendur góðum lækni, sem þekti