Eimreiðin - 01.05.1906, Page 19

99
þeir litir lengi soðnir — og hárauðum teinum mjóum, ef mjðg var til
vandað. Húðþykk og þung voru brekán þessi, en ákaflega sterk. Að
spjaldvefa og fótvefa kunni móðir mín — hvorttveggja það lærði ég. —
Útsaum kunni hún ekki annan en blómstursaum og steypilykkju — það
lærði ég einnig. — Föt okkar saumaði hún sjálf, alt með ullarþræði.
Skór voru gerðir með seymi, saumarnir, varpið með togþræði. Knipla
hafði móðir mín einnig kunnað, en þau áhöld voru glötuð fyrir mína daga.
Spariföt bóndans voru: blásprengdir sokkar, óbryddir skór úr
svörtu skinni með hvítum eltiskinnsþvengjum, bæði ristar- og hælþvengj-
um, með röndóttum börðum innan í. Lokubuxur, stutttreyja tvíhnept, með
krotuðum látúnshnöppum og þrjá sauma á bakinu, styzt að aftan, hornin
stór útáliggjandi, vesti með einföldu dúkbaki, kragalaust, óflegið, úr hellu-
lituðu vaðmáli. Húfa, úr sama efni, með deri, litlum, kringlóttum kolli,
umgjörðin stórfeld utan um. Sauðsvartur prjónatrefill innan undir vestinu.
Spjaldofin axlabönd, marglit. Indígóblá prjónanærpeysa með tinhnöppum,
brydd með svörtu vaðmáli eða klæði. Gráblá vaðmálsskyrta, hvítar prjóna-
nærbrækur með loku.
Hversdagsföt við útivinnu á vetrum: lambhúshetta sauðsvört,
prjónuð, grá prjónaúlpa, eltiskinnsbrækur, skinnsokkar og leðurskór á
fótum. Inni við á kveldin: prjóna-skotthúfa röndótt, svört, með bláum
eða rauðum röndum, snarprjónuð í fitina og brotið upp á, djúp með
breiðu og löngu skotti, lítili, mislitur bandskúfur í totunni. Ljósblá nær-
peysa, ýmist innan undir eða utan yfir vestinu, skinnbrækur úr eltiskinni
eða þá sauðsvartar prjónabrækur — alt prjónað með sléttu prjóni, sokka-
prjóni. — Á sumrin var ávalt unnið á tómum nærfötum: grábláu skyrt-
unni og prjónabrókunum hvítu, karlmenn berhöfðaðir, krakkar oftast ber-
fætt, kvenfólk líka berfætt á votengi, ef ekki var því kaldara veður, til
að hlífa sokkunum, en karlmenn í vefjum — vafið skinni ósaumuðu um
fæturna svo laglega, að vatnshelt var — eða í skinnsokkum. Smalinn
var annaðhvort berfættur eða í skinnsokkum.
Spariföt konunnar: stokkapeysa prjónuð, með klæði eða fínu
vaðmáli á ermum og börmum í stað flaujels, flegin í hálsmálið, svo í ljós-
leitan klút sæi, sem hafður var á herðum innan undir til skrauts. Peysan
nærskorin og ermaþröng, ekki opin á bringunni, en sem sagt: flegin
niður á brjóst. Dökt vaðmálspils, svört dúksvunta með rauðum eða bláum
langröndum, svartir sokkar, svartir skór, óbryddir, með eltiskinnsþvengj-
um ullhvítum, bundnum upp um legginn. Silkiklútur um hálsinn, dökkur
í miðju, með alla vega litum skýjabekkjum og þótti fallegast að breiða
sem bezt úr endunum og láta þá lafa langt niður. Rósadamasks-sjali
þunnu, svörtu, litlu var hnýtt á herðarnar og þótti kjörgripur. Peysu-
húfa djúp, með stórum þelþráðarskúf og silfurofnum borða í skúfhólks
stað. Blágrátt vaðmálsnærpils áfast við upphiutinn, hann var úr dökku
eða rauðu vaðmáli — sá rauði úr skarlats-klæði, held ég — með rauð-
um bryddingum í þremur kniplings- eða rósaflauels-borðaleggingum með
vírstímum utan með, á bakinu, silfurofnum borðum, breiðum, á börmunum,
silfur- eða koparmillum, reimaður saman með eltiskinnsþveng — silfur-
nái né festi átti hún ekki. — Fallegt þótti að hafa bil milii peysunnar
og pilshalds að aftanverðu, svo að sæist í leggingarnar á upphlutnum
— Móðir mín átti engan »innanhafnaklút«, ljósa herðklútinn, var á
T