Eimreiðin - 01.05.1906, Side 76
gæti sagt frá siðum og háttum margra þjóða og landa; meðal annara nefndi hann
ísland, níddi íbúa þess og sagði ófagrar sögur um þá. En áheyrendurnir vóru
auðtrúa og lofuðu ræðu hans, svo að hann reigðist enn þá meir, teygði sögurnar
um íslendinga von úr viti og varð af hlátur mikill, en grátur engi. Spurði ég þá
Einar, hversu lengi hann ætlaði að þola þetta, en hann svaraði, að hann yrði einatt
að hlusta á þvílíkt um ísland. Frétti ég hann þá aftur, hvort hann vildi veita mér
fulltingi, ef ég þyrfti á að halda, og hét hann því. Vék ég mér síðan að háborðinu
og borgaði veitingamanni matarverðið; tók hann við því og þakkaði.
Því næst gekk ég fyrir borðið mitt, ávarpaði þann mann, er hrakyrt hafði
þjóð lands míns og lokið máli sínu á þá leið, að íslendingar gætu eigi þjóð kallast,
heldur viðbjóðslegar skepnur, — og sagði: »Vinur, ég heyri, að þú ert kunnur siðum
ýmsra þjóða og segir vel frá; ekki hvað sízt er ég hissa á, að þú veizt deili á
lifnaðarháttum íslendinga. Hefir þú nokkum tíma komið þangað?« Bað hann guð
forða sér frá því og kvað Kölska mega það gera í sinn stað. í sama vetfangi rak
ég honum tvo ósvikna löðrunga. Allir sátu sem þrumulostnir; Einar hljóp út, er
hann sá, hvað verða vildi. En múrmeistarinn vatt sér yfir borðið og hugðist að
vega að mér. Snerist ég á móti, og kom þá þegar annar honum til liðsinnis, en
veitingamaður bannaði, að nokkur skærist í leik okkar. Að lokum féll hann og
blæddu honum þá nasir, þar eð hann hafði mörg þung högg fengið. Veitingamaður
og gestir stigu undan borðum og drógu hann út úr stofunni með rifinn kraga og
rispað nef; töldu þeir hann allir hafa fengið makleg málagjöld. En veitingamað-
urinn strengdi þess heit, að aldrei skyldi sá bófi eða grobbari fá húsaskjól hjá sér,
og hrósaði mér fyrir, að ég hefði sýnt honum í tvo heimana og þannig hefnt föður-
lands míns; sagði hann mig ávalt velkominn, er ég ætti leið um.«
Veitingamaðurinn var þýzkur. —
Ekki verður séð af þessari dönsku þýðingu bókarinnar, sem gera má ráð fyrir,
að sé nokkurn veginn »orðrétt«, að Jón Ólafsson segi neitt sérlega »barnalega« frá
(»naiv Stil«), eins og þýð. Sigf. Bl. kemst að orði. í*að er nú einu sinni ekki hægt
að vonast eftir því, að ritsmíðar frá 16. og 17. öld geti jafnast við nútíðarrit eður
fom gullaldaverk að frásögn og framsetningu. Hver höfundur verður að dæmast
eftir sinni samtíð — og það þolir Jón Ólafsson. í’að getur ekki kallast »barna-
legt«, þótt hann t. d. nefni nokkuð oft nafn guðs og þakki honum fyrir sig; það
var, eins og menn vita, siður í þá daga að koma því alstaðar að. Ella mundi
»stíll« margra frá þeim tímum verða »barnalegur« fyrir okkar sjónum.
Okkur virðist líka, að margir þeirra, er hann skrifar um, komi stundum fremur
*barnalega« fram, — að það sé t. d. lítilsiglt, er flestir fara að gráta og veina,
jafnt efldir karlmenn sem ístöðulitlar konur, þótt þeir yrði fyrir því að vera settir
saklausir í fangelsi um hríð — á þeirri tíð, er líflát og pyntingar vóru daglegt
brauð. En hvað skal segja? Þetta hefir líklega verið tízka! —
Starf Sigf. er annars prýðilega af hendi leyst, að því er komist verður næst
(því að ekkert af handritunum hefi ég séð), og á bókinni er gott danskt mál, ekki
mjög nýlegt, sem er með vilja gert. Sumstaðar hefir hann slept úr litlu einu, sem
enga þýðingu hefir fyrir danska lesendur. En hvers vegna sleppa lýsingu Jóns á
Lundúnaborg? Ef hún er meira en örfá orð, getur hún varla verið með öllu ómerkileg
og þýðingarlaus. G. Sv.
UM ÍSLAND hefir séra yón Sveinsson (hinn kaþólski landi okkar í Charlotten-
lund við Khöfn) ritað ágætar greinar í kaþ. mánaðarbl. »Varden«. í fyrra vetur
lýsti hann fornaldarmenning okkar, svo að aðdáun vakti allra, er lásu. Og f