Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Side 16

i6
Þorv. Thoroddsen
II.
Framtíð sjerhverrar nýlendu er aðallega bygð á nátt-
úru landsins og eðlisfari landnema. Landið verður að vera
byggilegt og láta í tje þau gæði, sem þjóðfjelag getur
haft sjer til atvinnu og viðurværis, um leið er það engu
þýðingarminna að landnemar sjeu svo tápmiklir og skyn-
samir, að þeir geti fært sjer þau gæði í nyt, er náttúran
býður þeim. Sumir hafa átalið fornmenn fyrir það, að
þeir hafi numið gæðasnautt land og gert eftirkomendum
sínum óleik og ógreiða með því að staðfestast á eyði-
skeri langt úti í hafi. En þetta er röng skoðun, fyrst og
fremst er ísland ekki svo gæðasnautt sem margir hafa
sagt, og svo hefur einmitt. fjarlægðin frelsað vort forna
þjóðerni, sem annars hefði druknað í mannamori frjóari
landa.
Hvort nýlendan dafnar er jafnan meir komið undir
mannkostum íbúanna, en landgæðum, sjerstaklega er það
þrek og dugnaður, er mestu ræður, en siðferðiseinkunnir
landnema hafa og mikla þýðingu, því undir þeim er kom-
ið, hvernig þeim tekst að lagá þjóðfjelagið svo eftir þeim
skilyrðum, sem fyrir hendi eru, að það blessist til fram-
búðar. Eins og kunnugt er, búa hinar mestu framfara-
þjóðir ekki í frjósömustu löndunum. Til mikillar þroskun-
ar og tímgunar þarf yfirleitt allgóð lönd með hentugu
loftslagi og landrými, margbreytilegum afurðum og dug-
legu og greindu fólki, en það getur líka tekist að fram-
leiða mikla og einkennilega menningu í löndum með litl-
um landkostum og óhentugu loftslagi, of heitu eða of
köldu, ef þjóðin er nógu tápmikil, sem í löndunum býr,
og eru þess nóg dæmi víða um heim. Pá er það sam-
kepnin við umheiminn, sem miklu ræður; veraldarsagan
sýnir, að þjóðirnar á hinum stóru fastalöndum hafa oltið
fram og aftur hver yfir aðra sem öldur á sæ, unnið hver