Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Side 90

‘9°
Frá Irlandi
arjettindi. En ágirnd og frekja Englendinga var svo mik-
il, a& nýbyggjendur á írlandi gátu eigi ávalt tekið því
með þökkum, þá er hagur þeirra og Englendinga fór eigi
saman. Fyrir því tók enska stjórnin að óttast, að írska
þingið mundi standa í vegi fyrir vilja hennar og hag
Englendinga á frlandi, einkum af því að vald þess hafði
verið aukið 1782, þá er Bandaríkin börðust fyrir frelsi
sínu. Stjórnarbyltingin mikla á Frakklandi vakti líka all-
mikinn óróa á frlandi, og ensku stjórninni leitst eigi á
blikuna. William Pitt hinn yngri var þá stjórnarfor-
seti. Honum þótti ráðlegast að afnema algjörlega írska
þingið og sameina írland við Bretland, og þetta gat hann
fengið írska þingið til þess að samþykkja. Hann ljet þá
nefna 28 nýja lávarða í efri deild írska þingsins og velja
50 nýja þingmenn í neðri deild, sem höfðu allir lofað því
fyrirfram, að samþykkja afnám þingsins og sameiningu
írlands við England. Enn fremur notaði enska stjórnin
1260000 pd. st. (nálega 23 miljónir kr.) til þess að borga
þingmönnum »skaðabætur« fyrir það, að þeir mistu þing-
mannssæti sín. Alt það fje Ijet síðan enska stjórnin íra
greiða.
Frá i.janúar 1801 var írland sameinað Bretlandi, og
áttu írar að senda 100 (síðar 103) þingmenn í neðri deild
enska þingsins, en 32 lávarða í efri deild þess. það var
augljóst„ að Irar yrðu þar ávalt í minni hluta, og gátu
ekkert fengið þar samþykt, sem Englendingum væri ógeð-
felt. Knn fremur fekk mesti hluti írsku þjóðarinnar enga
fulltrúa í enska þinginu, því að kaþólskir menn höfðu
hvorki kosningarrjett nje kjörgengi. Á þessu varð þó
breyting 1829, er kaþólskir menn fengu frelsi á Englandi,
ef þeir ynnu konungi trúnaðareið og hjetu að halda erfða-
rjett konungsættarinnar frá Hannover, og að kollsteypa
eigi ensku þjóðkirkjunni og fleiru þess konar, ef þeir yrðu
þingmenn.