Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Page 112

I I 2
Norðurlöncl
miljónir kr. til þess að gera korn ódýrt, sykur og kar-
töfiur.
Þá er frá er talið 3000 kr. virði í hverri jörð (dálítill
landsskiki) eiga danskir bændur nú í sumar að afhenda
stjórninni alt það korn, sem nota má til brauðgerðar,
nema það, sem nauðsynlegt er til útsæðis. Er áætlað
að landsstjórnin muni þá fá 71/* miljón tunnur til umráða,
ef uppskeran verður í meðallagi, en töluvert meira, ef
uppskeran verður góð. Verðið er ákveðið 26 kr. hver
tunna af rúgi og hveiti, 23 kr. tunnan af byggi og höfr-
um og 35 kr. tunnan af bókhveiti. Innanríkisráðgjafinn
semur og um sykur við þá, sem sykur framleiða, og á
tvípundið af honum að verða 7 aurum ódýrara eftir upp-
skeruna í haust en það er nú, og greiðir ríkissjóður mis-
muninn; verður þá sykurverðið eins og það var við byrj-
un ófriðarins 1914.
Norðmenn eiga að fá 200000 tunnur af korni frá
Danmörku, en verðið á því er 55 kr. tunnan af þeim
100000 tunnum, sem þeir fá fyrst. Verðið á hinum
helmingnum verður að bæn Norðmanna sett niður, og
eiga þeir því að fá tunnuna á 40 kr. í annan stað eiga
Danir að fá 20000 þungalestir af Noregssaltpjetri frá
norsku saltpjetursverksmiðjunum. Verðið á honum í norskri
höfn er 55 kr. fyrir tunnuna, eða hið sama verð, sem
Danir fá fyrir korntunnuna af helmingi kornsins. Saltr
pjeturinn fá samvinnufjelög bænda og á að skifta honum
á milli þeirra. Verðið á áburði þessum verður í Dan-
mörku 35 kr. tunnan. Ríkissjóður borgar því 20 kr. af
verði hverrar tunnu og flutninginn frá Noregi. Af þessu
má sjá, hve mikið er gert í Danmörku til þess að efla
framleiðsluna, og til þess að allir fái nokkrar hinar mestu
nauðsynjar með allgóðu verði.
En af því að verðið á vistum og klæðnaði er lægra'
í Danmörku en í Svíþjóð og Noregi, hefur leitt, að mjög