Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.1981, Blaðsíða 20
20
DAGBLAÐIÐ& VÍSIR. MÁNUDAGUR 21. DESEMBER 1981.
«■» KRAFTAVERK ÞARF TIL
SZ STAÐFESHNGAR JAFN-
***• RÉTTISTILLÖGUNNAR
Senan er stofnfundur nýrrar deild-
ar innan Sambands bandariskra
kvenna (NOW) á einum stærsta há-
skóla Kaliforníu. Um þrjátiu daufleg
andlit horfa á Ginny Foat, forseta
sambandsins í Kaliforniuriki, segja:
„Fólk segir að það þurfi kraftaverk
til þess að jafnréttistillagan verði
staðfest héðan af. En við höfum gert
kraftaverk áður.”
Þessi orð framkalla lítil viðbrögð
meðal fundargesta. Veikt og vonlítið
klapp er allt og sumt. „Það er i senn
uggvænlegt og gleðilegt að standa á
krossgötum sögunnar,” heldur
Ginny Foat áfram.
Ginny Foat á við 30. júní 1982.
Þann dag rennur út fresturinn sem
hin einstöku ríki Bandaríkjanna hafa
til að staðfesta breytingu á stjórnar-
skránni með því að samþykkja tillögu
sem kölluð er jafnréttistillagan. Þessi
tilaga, sem veldur svo miklu róti í
bandarísku þjóðlífi um þessar
mundir, var samþykkt af Öldunga-
deild Bandaríkjaþings árið 1972. En
til þess að hún geti orðið ákvæði í
stjórnarskránni þurfa þrjátíu og átta
ríki að staðfesta samþykkt þingsins.
Aðeins þrjátíu og fimm ríki hafa hins
vegar samþykkt tillöguna og stríðið
stendur þvi um að finna þrjú ríki til
viðbótar fyrir 30. júní 1982.
Jafnrétlislillagan er stutt og ofuf
meinleysisleg: „Hvorki Bandaríki
Norður-Ameríku né einstök ríki
þeirra skulu meina neinum aðila
jafnrétti fyrir lögunum sakir
kynferðis.” En það stendur í
mörgum að samþykkja þetta og það
er almenn trú að nái jafnréttistillagan
ekki fram að ganga í þetta sinn, þá
verði engin slík tillaga samþykkt á
þessari öld.
Þeir sem standa i eldlínunni fyrir
jafnréttistillögunni neita því alveg
að hún hafi orðið undir. Samband
bandarískra kvenna segir að það séu
aðcins átta einstaklingar sem komi í
veg fyrir staðfestinguna.Orð Elloise
Schoettler, formanns Bandalags
kvenkjósenda (League of Woman
Voters) er dæmigerð: ,,Ég tek ekki
möguleikann á að við töpum með í
RAKVÉLAR, 2 gerðir.
KAFFIVELAR, 2 gerðir.
8-10 bolla, Verð kr. 715.
RYKSUGUR, 2 gerðir.
700 wött. Verð kr. 2.100.
850 wött. Verð kr. 2.650.
10-12 bolla, Verð kr. 760.
DÓSAHNÍFUR.
STRAUJÁRN, m/gufu.
Verð kr. 710.-
STAUJÁRN.
Verð kr. 335.
KAFFIKVÖRN
QUARTZVEKJARAKLUKKA,
HANDÞEYTARAR,
Verð kr. 415,-
Verð kr. 635.-
Verð kr. 280.-
fyrir/rafhlöður. Verð kr. 215.-
LAGMULA 7
REYKJAVÍK SÍMI 85333
SJÓNVARPSBODIN
\
reikninginn. Hann er ekki til fyrir-
mér.” En ekki er hægt að neita því að
miklu fleiri en átta manns standa í
veginum fyrir jafnréttistillögunni.
Hún á sér marga haröa andstæðinga
bæði í þeim þrem ríkjum sem standa
næst því að samþykkja hana svo og
út um öll Bandaríkin.
Baráttan fyrir jafnréttistillögunni
hefur verið nátengd þeim kvenna-
hreyfingum sem svo mikið hafa látið
að sér kveða á siðustu 10 til 15 árum.
En frá sjónarhóli bandarískra
húsmæðra hefur dæmið oft litið
þannig út að baráttan fyrir
kvenréttindum og fjölskyldulíf væru
ósættanlegar andstæður sem konur
yrðu að velja á milli. Andstæðingar
jafnréttistillögunnar og kvenréttinda
yfirleitt hafa notfært sér þetta og
hefur tekist aö vekja ótta hjá þeim
sem annt er um stööu fjölskyldunnar
í þjóðfélaginu. Suðurríkjafólki auk
húsmæðranna stendur því yfirleitt
mestur stuggur af tillögunni.
Betty Friedan rithöfundur, sem á
mati fjölskyldufólks til þess að
öðlast pólitísk völd.”
Elizabeth Chittick, formaður
Bandaríska kvennaflokksins
(National Woman’s Party), tekur
undir með Betty Friedan: ,,Ég álít
að núna sé jafnréttistillagan undir
húsmæðrum komin. Þær eru lind
sem við höfum aldrei ausið úr.”
Og á þessum sjö mánuðum, sem
eftir eru þangað til fresturinn til að
staðfesta jafnréttistillöguna rennur út
ætla stuðningsmenn hennar að haga
áróðri sínum eftir þessu. Elloise
Schoettler, sem stjórnar baráttunni
af hálfu Bandalags kvenkjósenda, er
nýkomin úr fyrirlestraferð um Suður-
ríkin. ,,Við töluðum um hve gagnleg
jafnréttistillagan væri fyrir
fjölskylduna,” segir hún. „Konur
vinna af nauðsyn. Sama kaup fyrir
sömu vinnu er undirstöðuatriði.
Viðurkenning á framlagi hús-
móðurinnar er mikilvægt. Ef starf
húsmóðurinnar er að engu metið er
eins víst að hún hrekist úr þessu
Los Angeles séð úr lofti.
sínum tíma stofnaði Samband banda-
rískra kvenna, hefur um þetta að
segja: „Ég var alltaf á móti þessari
rangtúlkun að kvennabarátta og
fjölskyldulíf væru ósættanlegar and-
stæður. Óvinir okkar notfærðu sér
þetta til hins ýtrasta og stundum gaf
okkar eigin málflutningur tilefnin.”
Betty Friedan gerir sér Ijóst
hversu takmörkuð sú kvenhreyfing
hlýtur að vera sem ekki hefur tekist
að ná til húsmæðra, einnar
fjölmennustu stéttar kvenna. Hún
telur að viðurkenning á þessari
staðreynd marki þáttaskil í sögu
kvennahreyfingarinnar. Um and-
stæðinga jafnréttistillögunnar segir
Betty Friedan: „Þeir hafa mistúlkað
og misnotað þessa ímynduðu and-
stæðu milli feminisma og fjöl-
skyldulífs, kynt undir óttann um að
fjölskyldan væri í hættu stödd og
haldið á lofti viðhorfum og gildis-
starfi, sem hana langar að vera í,
vegna þess að vinna hennar hefur
ekkert gildi.”
Það er lítið útlit fyrir að á sjö
mánuðum takist að bjarga því sem
úrskeiðis hefur farið í margra áratuga
kvennabaráttu. En Sonia Johnson,
fyrrverandi mormóni, sem sett var út
i kuldann af kirkju sinni fyrir aö
berjast opinberlega fyrir kven-
réttindum, segir: „Ég hef það alltaf
hugfast að þetta er klassísk barátta
fyrir réttlæti. Réttlætið virðist alltaf
vera svo fjarlægt. Réttlætið er alltaf
fengið með baráttu. Það er aldrei
gefið. Baráttan er aldrei auðveld, til
seinasta augnabliks virðist hún
töpuð.”
En sigrar ekki réttlætið alltaf að
lokum?
Ragnhildur Pála Ófeigsdóttir.
interRent
car rental
Bílaleiga Akureyrar
Akureyri: Tryggvabr 14-S 21715,23515
Reykjavík: Skeifan 9 - S 31615, 86915
Mesta úrvalið, besta þjónustan
Við útvegum yður afslátt
á bílaleigubílum erlendis
^Sólveig Leifsdóttir SQ
" hárgreiðslumeistari OV
Hárgreiðslustofan Gígja
Stigahlíð 45 — SUÐURVERI
í, hæð — Sími 34420