Dagblaðið Vísir - DV - 01.11.1984, Blaðsíða 12

12
DV. FIMMTUDAGUR1. NOVEMBER1984.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stiórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. E YJÓLFSSON.
Framkvæmcfastjóri og útgáfustjóri: HÖROUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aóstoöarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 686611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI
27022.
Afgreiösla, áskrifíir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLT111. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 686611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerö: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12.
Prentun: Arvakur hf., Skeifunni 19.
Áskriftarveró á mánuöi 275 kr. Veró í lausasölu 25 kr. Helaarblaö 28 kr.
A verkfalls„trippi"
Róttæklingar veittust hvaö eftir annaö í fyrradag að
Kristjáni Thorlacius, formanni BSRB, og öðrum þeim,
sem vildu semja. Hópur þeirra ,,hertók” húsnæði ríkis-
sáttasemjara, eins og Þjóðviljinn komst að orði. Ríkis-
sáttasemjari varö að reka það lið út. Eftir undirskriftina í
fyrrakvöld gerðu róttæklingar enn atlögu að samninga-
mönnumBSRB.
Hversvegna?
Meðal annars af því að þessum vinstri mönnum þótti
„svo gaman” í verkfallinu að því er ætla má af blaða-
fregnum. Einnig af því að margir þeirra vildu ganga mun
lengra og nýta þá „stemmningu”, sem var í liðinu.
Almenningi þótti þetta verkfall hins vegar þungt. Hinn
almenni félagi í BSRB var í miklum fjárkröggum. Þjóðin
beið í ofvæni eftir samningunum, og menn spurðu hver
annan fyrst tíðinda, hvað væri að frétta af samninga-
mönnum.
A meðan voru margir hinir róttækustu á „verkfalls-
trippi”. Verkfallinu skyldi haldið áfram, hvað sem taut-
aði. Þeir skeyttu litlu, þótt með hverri verkfallsviku töp-
uðu opinberir starfsmenn nær tveimur prósentum af árs-
launum sínum, prósentum sem lítil von var til að vinna
upp við samningaborðiö.
Einn hópur verkfallsvarðanna lýsti gleðinni í viðtali í
Þjóðviljanum: „.. Það er víst eitthvað að breytast,”
segja verkfallsverðirnir, „því vaktirnar eru orðnar vin-
sælar, skemmtilegur andi og létt yfir fólki á nóttunni. Það
er svo ægilega gaman, að við förum oftar og oftar...”
Ævar Kjartansson útvarpsmaður segir í sama blaði:
„...hið raunverulega verkfall var rétt að byrja.” Og sjón-
varpsmaðurinn Ögmundur Jónasson segir „Við sýndum,
að sameinuð höfum við mikið afl, þótt við nýttum það
ekki til fulls í þetta skiptið. ”
Þjóðviljinn byrjar í gær baráttu gegn samningunum,
sem náðust eftir nær mánaðar verkfall. Þótt Kristján
Thorlacius væri um skeið sem hetja verkfallsmanna, er
grunnt á því góða. Vafalaust munu hinir róttækustu næstu
daga fara að saka hann um svik við málstaðinn. Orðið
„svikasamningar” mun heyrast.
BSRB gekk of hart fram í verkfallinu, og margar at-
hafnir BSRB-manna beindust gegn almenningi. I samn-
ingunum sjálfum var sú kórvilla BSRB-manna að ein-
blína á krónutöluhækkanir launa í stað þess að notfæra
sér grundvöll til kjarabóta með skattalækkunum, sem
var til staðar. BSRB-forystan lét róttæklingana hafa of
mikil áhrif í þessu verkfalli og uppsker fyrir vikið ekki
annaö en svikabrigsl úr þeirri átt.
Þeir BSRB-menn, sem stóðu allan tímann í sjálfu
samningakarpinu, sáu raunsæju mati, að ekki þýddi að
halda verkfallinu áfram úr þessu.
Þeir gátu ekki unað þeirri stefnu róttæklinganna, að
helzta markmiðið væri að koma ríkisstjórninni frá. Enda
óvíst, hver væri sú „óskastjórn”, sem BSRB helzt vildi
hafa í landinu.
Þeim hinum, sem þótti svo „ægilega gaman” í verk-
fallinu, hefði víst þótt réttast að halda því áfram til jóla,
hvað sem liði launum opinberra starfsmanna eða lífeyri
gamla fólksins í landinu — bara ef tækist að fella ríkis-
stjórnina.
Forysta BSRB gerir ráð fyrir, að fyrirliggjandi kjara-
samningar verði samþykktir við allsherjaratkvæða-
greiðslu — en öfgamennirnir munu reyna að stefna liðinu
enn út í verkfall, sem yrði auðvitað rekið með tapi.
Haukur Helgason.
Neyðarrétturínn
og töfraflautan
, jEg er gull og gersemi
gimsteinn elskuríkur.
Eg er djásn og dýrmæti,
drottni sjálfum líkur.” . . .sagöi
Sölvi Helgason. Þaö var sjálfsvörn
og kannski neyðarréttur hins hrjáöa
listamanns og landshomaflakkara
aö yrkja lof um sjálfan sig.
Þeir á Dagblaöinu og Vísi hafa
sama háttinn á, og eru þeir þó engir
smælingjar. Sjálfslofiö þeirra er
reyndar hvorki í ljóöstaf né rímaö,
þeir yrkja í skoöanakönnunum, en
úrslitin eru þau sömu og hjá Sölva:
,,Ég er gull og gersemi.” Meira aö
segja ólöglegt útvarp þeirra mæltist
einstaklega vel fyrir hjá þjóðinni, aö
sögn þeirra sjálfra. Hvorki meira né
minna en tveir þriðju hlutar Is-
lendinga kváöu styöja þaö, að menn
taki lögin í sínar hendur, þegar þeim
býöur svo við aö horfa.
Og nú langar mig til aö vita, hvort
ekki fengjust sömu svör, ef nokkrir
heimabruggarar og smyglarar af
fraktskipunum tækju sig saman um
aö opna Frjálst ríki á Lækjartorgi og
víðar til aö slökkva sárasta áfengis-
þorsta landsmanna í verkfallinu. Og
sömuleiðis langar mig aö vita, hvort
þessir tveir þriöju styðja mig í því aö
flytja heim til Steingríms, þegar ég
missi húsiö mitt, eða taka af honum
bleiserinn (sem ég gaf honum
reyndar hluta í), af því að ég á engan
bíl, en hann á a.m.k. tvo.
Myndi Alþingi og Hæstiréttur sam-
þykkja, aö þaö væri neyöarréttur
minn?
Rýmri lög?
Eru lögin í landinu kannski miklu
rýmri en almenningur gerir sér
grein fyrir? Og er þarna komin
lausnin á húsnæöisvanda lands-
manna, þeirra, sem eru í nauðum
staddir, úr því ríkisstjórnin klikkaði
svona gjörsamlega á því aö leysa
hann? Þeir sem lofuöu 80% lánum
hafa í staðinn lögleitt vaxtaokur og
aöra afarkosti, sem ráöherra hús-
næðismála kallar slys. Og víst er
þaö slys aö missa þetta blessaöa hús-
þak ofan af sér og þó enn meira slys
aö hafa aldrei átt í neitt hús aö
venda, en það er þó umtalsverð
kjarabót, ef neyðarrétturinn leyfir
húsnæöisleysingjunum aö flytja
heim til þeirra Ragnhildar, Alberts
og Alexanders og er þá ekki í kot
vísað.
Eg sting þessu nú bara si svona
aö fólki, einkum ef verkfalliö dregst
enn á langinn. Og fyrir þá, sem eru
aö falli komnir úr hor og hungri, er
gott til þess að vita, aö það er alltaf
nógur grautur í Arnamesinu. Og
ekki trúi ég því, að forsætisráðherr-
ann okkar vilji vera minni maöur en
fyrirmyndin í Hvíta húsinu. Reagan
var heldur ekki búinn aö vera meira
en rúmt ár við völd, þegar fariö var
aö gefa fátæklingum súpu á vegum
stjórnarinnar. Vel soöinn vellingur
er þó ólíkt matmeiri, mætti vera meö
rúsínum og rjóma, takk.
Ég sé, aö því lengur sem ég er að
skrifa þessa grein, því nær kemst ég
því aö verða jafnhrifin af DV-
mönnum og DV-menn eru sjálfir.
Þegar hér er komið, finnst mér þeir
allt aö því „gull og gersemi” að hafa
bent okkur verkfallsfólki í nauövöm
á neyðarréttinn.
Góð ráð
Aöeins örfá góö ráö til þeirra, sem
hugsa sér aö nota neyðarréttinn til
aö útvarpa: Þaö er miklu þægilegra
fyrir okkur, sem hlustum, aö þeir,
sem lesa fréttir og annað séu sæmi-
lega læsir. Eg tók eftir því um dag-
inn, aö á Fréttaútvarpinu gátu ekki-
allir stautaö sig fram úr oröinu
miðvikudagur, sem kemur víöa fyrir
í íslensku. Aðrir áttu í voðalegum
vandræöum meö aö segja s (ess),
sem er þó meö algengari hljóðum í
málinu. Og í hreinskilni sagt, þá trúi
ég ekki, aö tónlistarsmekkur starfs-
manna á jafnfjölmennum vinnustaö
og DV sé jafntakmarkaður og út-
varpið þeirra gaf til kynna. Meira að
segja litla dóttir mín, sem er nýorðin
fjögra ára, gerir meiri kröfur. Fyrir
verkfall var þaö Kardemommubær-
inn og Megas, sem hún vildi oftast
hafa á fóninum, eftir nokkurra vikna
útvarpsleysi er Mozart kominn í
fyrsta sæti og hún biður mig að spila
fyrir sig fyrstu plötuna úr Töfra-
flautunni aftur og aftur: — Mér
^ „. . . hvort ekki fengjust sömu svör, ef
nokkrir heimabruggarar og smyglarar af
fraktskipunum tækju sig saman um að opna
Frjálst ríki á Lækjartorgi og víðar til að
slökkva sárasta áfengisþorsta landsmanna í
verkfallinu.”
Veröbólgusigur
ijólakauptíð
Þegar þetta er skrifað, á þriöju-
dagsmorgni, bendir allt til þess aö ,
stutt sé í nýja kjarasamninga. Veður ,
eru hins vegar öll válynd í þeim efn-
um og víst getur verið aö lítt hafi
þokast í þeim efnum, þegar þessi
grein kemur fyrir augu lesenda. En
hvort heldur sem er, þá er ljóst aö nú
hillir undir nýja verðbólgusamninga.
Alltaf var ljóst að það var það sem
þau öfl stefndu aö sem hafa ráöiö
ferðinni hjá BSRB og vonir manna
um þaö að forystumenn hinna
almennu launþegasamtaka kynnu aö
hafa vit fyrir opinberum starfsmönn-
um viröast að engu orðnar.
Allt lifum við af
Nú, þá er að taka því. 40%
verðbólga eða svo hefur svo sem
duniö yfir þessa þjóð fyrr og hún
hefur þraukaö það af. Ef samningar
verða gerðir til langs tíma án þess aö
hrunadans vísitölunnar dynji um leið
yfir af fullum þunga mun aftur
draga úr hraöa veröbólgunnar á
meðan verkalýðshetjur sleikja sár
Kjallari
á fimmtudegi
MAGNÚS
BJARNFREÐSSON
sín. Verðbólgan verður þrátt fyrir
allt sennilega ekki meiri en svona
hófleg vinstristjómarverðbólga og
viö höfum lifað hana af. Engu aö
síður er hún mjög alvarlegt áfall
fýrir okkur, dregur úr hagvexti og
eykur skuldasöfnun og dregur þaö á
langinn að unnt sé aö vinna aö raun-
hæfum kjarabótum til handa laun-
þegum í þessu landi. En þaö eru
smámunir í augum þeirra sem ferö-
inni hafa ráöiö í átökunum undanfar-
ið, þeim er meira virði vonin í einu til
tveimur illa fengnum þingsætum
eftir hinni velþekktu ’78 formúlu.
Þessir aðilar leggja ofurkapp á að
halda deilunum sem lengst úti svo
von sé á meiri illindum og meiri upp-
lausn. Þegar vonbrigöin dynja yfir
fólkiö sem staðið hefur í verkföllun-
um treysta þeir á að áfram verði
unnt að kenna stjórnvöldum um og
þannig viöhalda þeirri óvild sem tek-
ist hefur aö magna gegn þeim meðal
launþega.
Afleiðingar
Afleiðingar veröbólgusamninga
nú veröa nákvæmlega hinar sömu í
efnahagslífinu og alltaf veröa þegar