Dagblaðið Vísir - DV - 22.12.1984, Blaðsíða 11

DV. LAUGARDAGUR 22. DESEMBER1984
55
JÓLAGJÖFIN 1 ÁR
KENWOOD
t ELDHÚSIÐ
HF
IAUGAVEGI 170-172 SIMAR 11687 ■ 21240
Trén eru ódýrari en í fyrra
Stórkostlegt verð á eðalgrenitrjám
Barrheldinn norðmannsþynur - dönsk gæðatré
Glæsilegt úrval af ótrúlega fallegum trjam.
KOMIÐ 0G GERIÐ
SAMANBURÐ 0^ða*a
75—lOOcmkr. 600,-
101—125cmkr. 800,-
126—150 cm kr. 1000,-
151-175 cmkr. 1200,-
176-200 cmkr. 1400,-
200-400 cmkr. 1600,-
Greni í búntum kr. 95,-
Þú kemur og velur treð
— við sendum það heim.
Eðalgrenimarkaðurinn
V/Miklagarð
. . . keisarans hallir skína”,
kvað Tómas um fegurðina í Kína,
sem skáldinu fannst þó standa að
baki fögru vorkvöldi í vesturbæn-
um.
En það er löngu liðin tíð að sum-
arhallir keisarans skíni. Hitt er
sönnu nær um þær að ,,nú sé
Snorrabúð stekkur”. Stjórn al-
þýðulýðveldisins hefur talið annað
þarfara en viðhalda keisaralegum
mikilfengleik (eða hégóma, eftir
því hvernig á er litið) undir gunn-
fánum öreigastéttarinnar.
Því eru dýrðarhallir, sem keis-
aramir létu reisa sér til sumar-
dvalar eða þá til þess eins að
halda landamærajörlum sinum
veislur, eins og til dæmis í Cheng-
de, naumast svipur hjá sjón. Og
svo aumt er ástand þessara fyrri
glæsibygginga að Pekingstjórn-
inni þykir ekki lengur vammlaust.
Enda önnur viðhorf í „kapítalískri
vegalagningu” Dengs Xiao-ping.
Það á sem sé að taka til hendi í
viðhaldi þessara fomminja, eins
og sumarhalla Qing-keisaraættar-
innar í Chengde, þar sem þeir
forðum höfðu ofan af fyrir gest-
komandi landshöfðingjum sínum
frá Mongólíu, Tíbet og Turkestan,
skjölluðu þá, hlóðu á þá gjöfum og
innprentuöu þeim stefnu sína.
Keisaramir í Kína spöruðu ekki
til húsagerðarinnar. Glæsihof og
hallir í viðhafnarstíl voru reist og
þar á meðal nákvæmar eftirlík-
ingar mikilfenglegra bygginga
annarra þjóða eins og rauða eftir-
líking Potala-hallarinnar í Lhasa,
höfuðborg Tíbet.
Flestar þessar byggingar
standa enn sem einstæðir minnis-
varðar um breytileg menningar-
skeið í sögu keisaraveldisins. Ar-
lega sækja þessa staði í Chengde
um tíu þúsund erlendir ferða-
menn. En ljóminn af logagylltum
þökunum hvarf þegar vandalar
skröpuðu af þeim gullið og marg-
ar byggingar em aö hruni komnar
eða þegar fallnar saman.
A sjötta og sjöunda áratug þess-
arar aldar fóm kínverskir hönnuð-
ir ómildum höndum um þessar
minjar á meðan landslag þótti
lítilsvirði, ef það var ekki skreytt
verksmiðjureykháfum. Sums
staðar, þótt staðið sé á hæsta sjón-
arhóli, grillir ekki í fagurt musteri
frá fomöldum fyrir múrsteins-
kumböldum umhverfis. Og loft-
mengandi iðnaður, sem komið var
upp í Chengde, drap trén í afgirt-
um garðinum, þar sem keisaram-
ir voru vanir að stunda hjartaveið-
ar. — I þessum garði em enn gras-
flatirnar, þar sem mongóla-
höfðingjarnir reistu t jaldbúðir sín-
ar. Á hæðunum standa enn hallim-
ar, þar sem veislugleðin ríkti.
Chengde er norðan við Kína-
múrinn og reis mestan part á
átjándu öld.
I Suður-Kína em aftur sælu-
lundir umhverfis vötn með hofum
eða musterum og höllum, sem
vom þó timburhús. Eins og til
dæmis „Höll einfaldleikans”. I
stað þess að koma garðinum aftur
í samt lag eftir niðurniðslu
borgarastríðsins, létu embættis-
menn eftirstríðsára sér sæma að
reisa þar forljótt múrsteins-
sjúkrahús. Og fremur en rífa
niður hermannabraggana, sem
Japanir reistu þarna, var svæðið
afgirt og komið upp fleiri her-
skálum.
Eftir að Deng opnaði Kína fyrir
hugmyndum úr vesturheimi upp
úr 1976 hefur afstaða kínverskra
ráðamanna breyst til þessara
mála. Hugsanlegar tekjur af
ferðamannaiðnaði leggjast á
árina með þeim, er vernda vilja
og viðhalda gömlum byggingum
og minjum, þegar þeir reyna aö
telja embættismennina á sitt mál.
Pekingstjórnin telur Chengde
einnig til pólitísks gildis, sönnun
þess að Tíbetar, Mongólar og fleiri
heyri til hinum kínverska hluta
heims. Með Chengde vilja þeir
lækka sjálfstæðisraddirnar í Tíbet
og sanna að þjóðir, sem nú lúta
Sovétríkjunum, voru áður hluti
Kínveldis.
Deng Liqun, áróðursmeistari
kínverska kommúnistaflokksins,
sagði í fyrra að 100 þúsund
fermetrar hallarbygginga skyldu
endurreistir fyrir árið 2000. Það er
ærið verkefni, því að efnahags-
ástandið í Kína er enn ekki of gott.
— 1976 voru veitt 9,5 milljón yuan
til tíu ára áætlunar til endur-
reisnar og 1982 var bætt 4 milljón
yuan við til þessarar sömu
áætlunar.
Svo að keisarans hallir eiga
kannski enn eftir að skína.
KEISARANS HALLIR NÚ
STEKKIR SEM ENN
EIGA AÐ SKÍNA