Dagblaðið Vísir - DV - 22.12.1984, Blaðsíða 27
DV. LAUGARDAGUR 22. DESEMBER1984
71
Á þessum degi fara margir út i skóg,
sérstaklega böm, til að tína saman
nokkur laufblöð sem eiga að tákna gull
og gersemar sem hver hefur unnið í
stríði við óvinina. Börnin ganga með
laufblöðin á milli ættingja til að fá
blessun eldri og vitrari manna og óskir
um að þau skuli alltaf sigra i stríði við
óvini sína. Einnig fá börnin heima-
lagað sælgæti frá þessum ættingjum
sem heimsóttir eru.
Er liður að kvöldi Dassahdra hefjast
ýmsar uppákomur sem venjulega er
stjórnað af bæjar- og borgarstjórnum.
Nautaat og hanaat eru þar vinsælust
slíkra leikja og er oft mikil harka þar.
Dýrunum er gefiö áfengi og síðan látin
atast þar til annaðhvort þeirra fellur í
valinn. Uppákoma þessi, eins og
margar aðrar annarra trúarbragöa,
virðist ekki alveg í samræmi við
hindúatrú en yfirleitt er bannað að
drepa skepnur.
Skólar gefa fyrst jólafrí þennan
dag og f á indversk böm jólafrí í mánuö
— þaö endar 10 dögum eftir diwali. I þá
20 daga sem líöa milli Dassahdra og
diwali föndra krakkarnir mikiö. Þeir
gera mörg ljósker úr pappa til aö
skreyta með. Fullorönir gera hreint,
mála hús sín og þar fram eftir
götunum.
Diwali
Allt fólkið var mjög ánægt að vita að
Rama væri lifandi , öruggur og á leið
heim. Víöa var flaggað, olíuljós voru
kveikt um alla borg, allir fengu ný föt
og svoframvegis.
Rama kom til borgarinnar,
Dwarika, eftir 20 daga og þann dag
hefst diwali, hin raunverulega hátið.
Diwali stendur í fjóra daga. Fyrsti
dagurinn í diwali er dagur rikidæmis.
Fólk biður til gyðju auðs og ríkidæmis,
sem ber nafnir Laxmi. Fjórði og
síöasti dagurinn í diwali er dagur syst-
kina — bræðra og systra. Bræðurnir
lofa systrum sínum því að hugsa vel
um þær gegnum lifstíðina. I hindúatrú
bera bræður yfirleitt ábyrgð á
velfamaði systra sinna þangaö til þær
sjálfargiftast.
Diwali markar upphaf nýs árs.
Diwali er hátíð ljósa, raketta og sér-
staklega hátíö hamingju. Diwali eða
deepavali eins og það er oft kallaö
þýðir eiginlega löng röö af ljósum til að
vísa Rama veginn heim. Þess vegna er
ljósið svo mikilvægt á diwali.
Hvert heimili býr til hátiöarmat og
sætindi og eru sætindin mikiö send á
milli í skrautpökkum til gjafa. Fólk
sendir hvað öðm — viðskiptamenn
senda viðskiptafólki sínu — og starfs-
fólki vinnustaða em sendir heim sæt-
indapakkar. Fólk skiptist á nýárskort-
um og fer í boð og heimsóknir í
nýjum og fínum fötum.
Diwali er heilagur tími og er því
trúað að hann gefi mönnum auðsæld og
velfarnað. Margir kjósa þennan tíma
til brúðkaupshalda, aðrir hefja við-
skipti á tímum þessum og bændur
gera árssamninga við vinnumennina
sína, og má segja að þetta sé foriaga-
trú svipuð og hjá okkur sem segir að
aldrei megi byrja á neinu á mánudög-
um.
Hindúatrú
Hindúatrú er fyrst og fremst um
hvernig lifa eigi lifinu — ,a way of
life”.
Ekkert er bannaö — engar reglur
eru til sem banna eitt og leyfa annað.
Engar reglur eru til um hvenær eigi að
biðjast fyrir eða hvort eigi að biðjast
fyrir. Það er undir hverjum hindúa
komið hvenær og hvort hann biður eða
ekki — hann getur beðið fyrir heima
hjá sér eða í hinum sérstöku hindúa-
musterum. Guð er alls staðar.
Margar útgáfur og mismunandi eru
til af hindúatrú. Hvert fylki — af 21
fylki — hefur sitt séreinkenni. Hið
svokallaða stéttaskipulag er enn við
lýöi í Indlandi og dregur þaö hindúana
í flokka um leiö og þeir fæöast.
Eins og fólk eflaust ímyndar sér þá
eru Indverjar mjög ósamheldin þjóð
vegna hinna mismunandi trúarbragða,
stétta, fylkja og jafnvel tungu-
mála. I Indlandi eru töluð 14 aðal-
tungumál en eflaust eru hundruð
undirmála. Tungumálin eru mjög ólík
og er alveg ófært fyrir Suður-Indverja
að skilja Norður-Indverja til dæmis.
Hins vegar er hindi alþjóðamálið í
Indlandi, sem allir tala, svo að ef tveir
menn mætast frá mismunandi fylkjum
þáertalaðhindi.
Klassískir indverskir söngvar eru vinsælir meðal Indverja og oliuljósið er
merki diwali-hátiðarinnar.
Hvert fylki hefur séreinkenni á klæðaburði. Hór er tiskusýning þar sem
kvenmenn frá mismunandi fy/kjum sýna SARI frá heimahögunum. Á
diwali fær fólk sérný föt.
Hinar mismunandi útgáfur af
hindúatrúnni fara líka eftir hollustu og
ást manna til hinna mismunandi
hindúaguða. Til dæmis biðja flestir
þeir sem búa i austurhluta Indlands til
guðsins Kali en þrátt fyrir það trúa
þeir einnig á aðra guði. Ibúar vestur-
hluta Indlands dýrka helst guðinn
Shiva, norðurhlutinn dýrkar mest
Rama og á Suður-Indlandi eru guðirnir
Vishnu og Brahma vinsælastir.
Ritningar
Tvær aðalritningar eru meðal
hindúa: Ramayna og Maha Bharat.
Ramayna er saga Rama, sem hér er
sagt frá aö framan. Maha Bharat er
saga goösins Krishna. Krishna var
uppi fyrir um 3000 árum. Stríðið
var á milli sona tveggja bræðra. Feður
þeirra höfðu báðir verið konungar i
sama rikinu og nú var vandamáliö
hvor sonurinn ætti að taka við.
Krishna
Maha Bharat er nafnið á borginni
þar sem aðsetur konungsins var.
Annar sonurinn hét Kaurav en hinn hét
Pandav. Konungar alls staðar í Ind-
landi voru beðnir um að taka þátt í
stríöinu á miili bræðranna tveggja og
þeir gerðu svo — röðuðu sér í fylkingar
ýmist með Kaurav eða Pandav.
Krishna var einnig konungur, en var
mikið skyldur báðum hliðum, svo aðnú
var vandamál á ferðinni, þ.e. með
hverjum hann ætti að standa. Bæði
Kaurav og Pandav höföu beðið
frændann Krishna um að hjálpa, svo
aö Krishna gaf báöum kosti: Annar
aðilinn gat valið Krishna sjálfan en
hinn aðilinn gat fengið allt herlið hans.
Fyrst fékk Kaurav að velja og kaus
hann allt herliðiö og því fór Krishna til
Pardav og þar með barðist hann á móti
sinu eigin herliði.
I striðinu miðju lagöi Arjuna niöur
vopn í liði Pandav og Krishna, en hann
var þekktur fyrir aö vera mikill bar-
dagamaður. Ar juna gaf þá skýringu að
hann vildi ekki drepa ættingja sína
fyrir konungdóm og meiri völd.
Geeta
Krishna ,>tóð þá upp og hélt ræðu
mikla sem öll var skrifuð niöur í bók
sem nú gengur undir nafninu Geeta.
Bók þessi er afar merkileg og er hún
hugsuð sem eins konar ritning líka.
Geeta inniheldur speki mikla og er full
af visku. I nútímaþjóðfélagi Indlands
er Geeta þekkt sem allra heilagasta
bókin.
Hindúar trúa sterkt á líf eftir dauð-
ann, annaðhvort uppi eða niðri — him-
inn eða helvíti. Til himna komast þeir
með því að haga sér vel i lifanda lífi,
eins og við kristnir menn trúum.
Einnig trúa þeir að þeir bardagamenn
sem láta líf sitt í stríöi við óvinina kom-
ist beint til himna. JI
Fyrst eru kjúklingarnir skomir og pikkaðir með gaffíi. Tandoori-kryddi
og súrmjólk erhrært velsaman.
• . . og kjúklingarnir baðaðir i súrmjólkinni og kryddinu.
TANDOORI-
KJÚKLINGUR
Indverjar eru nokkuð frægir fyrir
matargerð sína og má segja að
margt sé ólíkt íslensku mataræði.
Aðalréttir Indverja eru grænmetis-
réttir og með því er boröað sérstakt
brauð sem kallað er naan.
Hér er uppskrift að indverskum
kjúklingarétti sem kallaður er
„Tandoori-kjúklingur” og er mjög
auðvelt að matbúa hann.
T andoori-kjúklingur
1 kjúklingur, skorinn niður i 6—8
stykki
2 msk. Tandoori-krydd (Tandoori
Curry Mixture)
1/4 lítri súrmjólk eða 1 dós af jógúrt
án ávaxta.
Kjúklingurinn er allur skorinn
niður í bita, 6—8 stykki. Síðan eru
bitamir pikkaöir með gaffli.
Tandoori-kryddið fæst til dæmis i
Náttúrulækningabúöinni í Reykjavík
(Tandoori Curry Mixture). Kryddinu
og súrmjólkinni er hrært vel saman
og hellt yfir kjúklingana.
Kjúklingarnir verða að vera baðaöir
í þessum legi sem er eiginlega dökk-
rauöur á aö h'ta. Látið þá biða i um
hálftíma áður en þeir eru látnir inn í
ofninn en síðan eru þeir bakaðir í ofni
þangaötil þeir erutilbúnirá borðið.
JI.