Dagblaðið Vísir - DV - 18.11.1985, Blaðsíða 4

4
DV. MÁNUDAGUR18. NOVEMBER1985.
12. þing Verkamannasambandsins:
RÍKISSTJÓRNIN
BER ÁBYRGÐINA
— í komandi samningum
„Aukning og trygging kaup-
máttar er krafa okkar. Til þess aö
þaö geti orðið þarf ríkisstjórnin aö
gerast ábyrgöaraðili aö samingun-
um,” segir m.a. í kjaramálaályktun
sem samþykkt var á Verkamanna-
sambandsþingi, sem lauk í gær.
Á þinginu uröu miklar umræður
um kjaramálin og komandi samn-
inga. Gengiö var til atkvæöa um tvær
kjaramálaályktanir sem fjölluðu um
mismunandi leiðir í komandi kjara-
samningum. Sú fyrri gerir ráö fyrir
því aö í kröfugerð veröi reynt aö ná
meðalkaupmætti ársins 1983. Þaö
þýöir 8 prósent hækkun kaupmáttar.
Einnig segir aö Verkamannasam-
bandiö sé reiöubúið til aö ganga til
samninga án þess aö gera kröfur um
aö gamla vísitölukerfið verði tekiö
upp aftur. Hins vegar er þess krafist
að kaupmáttur verði tryggöur og
veröi ríkisstjórnin aö ábyrgjast þaö
meö skriflegum loforðum. Þessi til-
laga kom frá kjaramálanefnd.
Sú síðari, sem flutt var af Hrafn-
keli A. Jónssyni og Jóni Guðmunds-
syni, gerir ráð fyrir aö gerðir veröi
heildarsamningar til lengri tíma
meö þeim ákvæðum aö launaliðir
veröi endurskoöaöir á 6 mánaöa
fresti. Bent er á aö kaupmáttur
launa hafi rýrnaö um 40 prósent frá
1980 og þann ránsfeng þurfi aö
endurheimta.
„Eg tel aö þaö sé ekki ástæöa til
að fá uppáskrifaö á enn einn víxilinn
hjá ríkisstjórninni. Reynslan sýnir
okkur aö hún er ekki traustsins
verö,” Hrafnkell, annar flutnings-
maöurinn.
Guömundur J. Guömundsson, for-
maður Verkamannasambandsins,
vill hins vegar að ríkisstjórnin skrifi
upp á víxil.
„Til aö ná 8 prósent kaupmáttar-
aukningu getur þurft aö hækka kaup
um 15 til 20 prósent eða jafnvel meira
ef veröhækkanir veröa ekki stööv-
aðar. Viö erum með þessum tillögum
aö fá varanlegar kjarabætur. Og sá
sem veröur aö skrifa upp á þann víxil
er ríkisstjórnin sjálf,” sagöi
Guðmundur.
Ályktun Hrafnkels og Jóns var
felld í kosningu. 37 greiddu atkvæði
meö henni og 91 var á móti í skrif-
legri kosningu.
I þeirri kjaramálaályktun, sem
samþykkt var, er drepið á fjölmörg
atriöi. Segja má að hún sé mjög í
anda þeirra hugmynda sem Þröstur
Olafsson, framkvæmdastjóri Dags-
brúnar, lagöi nýlega fram.
Áhersla er lögö á að mestar
hækkanir veröi á lægstu launin.
Lækka þurfi vexti og koma á stig-
hækkandi eignaskatti. Gera verði
átak í húsnæðismálum. Þá beri aö af-
nema gjaldtöku af sjúklingum og
leggja niöur sjúkratryggingargjald
Frá Verkamannasambandsþingi. Kjaramál voru i brennideplinum og
voru haldnar 43 ræður um þau. DV-mynd KAE.
svo eitthvaö sé nefnt.
Samþykkt var aö vísa ályktuninni
til formannafundar til nánari út-
færslu. APH
Fastráðning f iskverkunarfólks:
Atvinnurekendur borgi
laun í vinnslustöðvun
Uppsagnarfrestur fiskverkunar-
fólks veröi einn mánuður í staö viku
er ein af líklegum niðurstööum 10
manna nefndar sem fulltrúar frá
Verkamannasambandinu og Vinnu-
veitandasambandinu sitja í og fjall-
að hefur um úrbætur í málefnum
fiskvinnslufólks.
Karl Steinar Guðnason, varafor-
maöur Verkamannasambandsins,
skýröi frá þessu á þingi sambandsins
nú um helgina. Hann sagöi einnig aö
nú á næstu vikum yröi gengiö til
samninga um úrbætur fyrir fisk-
vinnslufólk.
Þessar úrbætur miða m.a. aöþví
aö aukin verði starfsþjálfun og nám-
skeiðahald fyrir þá sem starfa í fisk-
vinnslu. Starfsmaður sem starfað
hefur í þrjá mánuöi á kost á fastráðn-
ingu. Eftir þaö á hann rétt á starfs-
þjálfun næstu 9 til 12 mánuöina. Miö-
að er viö aö bóklegt nám veröi allt að
40 stundir sem skiptist niður í 4
Fiskvinnslan:
Allmiklu hærri laun í Noregi og Danmörku
þrátt fyrir hærra hráef nisverð
„Þaö virðist ljóst aö laun í fisk-
vinnslu fyrir átta stunda vinnudag
eru allmiklu hærri bæöi í Noregi og
Danmörku en á Islandi. I Bretlandi
virðast þau hins vegar vera lægri.
Hráefnisverö er einnig hærra í þess-
um löndum, sérstaklega í Danmörku
og Bretlandi. I Noregi er dæmiö
flóknara vegna niðurgreiöslna á fisk-
verði. Þó viröist hráefnisverö vera
hærra í Noregi þrátt fyrir niður-
greiöslurnar,” sagöi Jón Kjartans-
son, Vestmannaeyjum, er hann
skýröi frá helstu niöurstööum sendi-
nefndar ASI og VSI sem nýlega fór til
þessara landa til aö kanna kjör og
vinnuaðstæður í fiskvinnslu.
Niöurstööur þessarar nefndar
hafa ekki enn veriö birtar og gat því
Jón ekki skýrt frá nema helstu
atriðum.
Hann sagöi aö fjölmargar
skýringar kæmu til greina til aö
skýra út þennan mun milli Islands og
annarra landa. „Þó virðist sýnt aö
framleiöni mæld sem afköst af full-
unninni vöru á klukkustund í norskri
og danskri fiskvinnslu er meiri en á
Islandi,”sagöi Jón.
Hann sagði að í þessum löndun
væri lögö mun meiri áhersla á afköst
en nýtingu í launakerfum. Fólk þarf
ekki aö vanda sig eins viö úrskurö
því hátt verö fæst fyrir marning. Þá
er mikið af fiskblokk selt til Evrópu-
landa þar sem minni kröfur eru
geröar til vöruvöndunar.
Þá má nefna aö hringormur eru
ekki vandamál í Danmörku og
minna vandamál í Noregi en á
Islandi. einnig er virkur vinnutimi
lengri í Noregi en á Islandi.
Skýrsla um þessa ferö og niður-
stöður nefndarinnar veröur birt
sjávarútvegsráöherra og hlutaöeig-
andi aðilum í þessari viku. Það er
Kjararannsóknarnefnd sem mun
vinnaskýrsluna. APH
stunda námskeið. Auk þess er gert
ráö fyrir starfsþjálfun í allt aö tvær
vikur.
Þessi starfsþjálfun og námskeið
veröa síðan metin til launa. Ekki er
búist viö aö samið veröi um það fyrr
en í samningunum nú um áramót.
Þá hafa störf nefndarinnar beinst
aö auknu starfsöryggi fiskverkunar-
fólks. Miðað er við aö atvinnurekend-
ur haldi áfram launagreiöslum til
þeirra sem eru fastráönir þótt hlé
veröi á beinni fiskvinnslu. Þetta
verður meö þeim hætti aö starfs-
menn haldi dagvinnulaunum sínum.
Fyrirtækiö fái síöan um 70 prósent af
launakostnaöi, þá daga sem vinnsla
liggur niöri, bætt úr Atvinnuleysis-
tryggingasjóöi.
„Þaö er skoöun manna aö þessi
breyting muni stuöla aö jafnari
vinnslu. Hún muni ekki stuöla aö
auknum útgjöldum úr Atvinnuleysis-
tryggingasjóði og jafnvel leiöa til
lækkunar,” sagði Karl Steinar.
Enn er ágreiningur í nefndinni um
hvenær ekki á að greiða laun vegna
stöðvunar.
Þá er einnig gert ráö fyrir ákveön-
um sveigjanleika. Starfsfólk geti
veriö ráðiö tímabundið án þess aö
vera fastráðið.
APH
í dag mælir Dagfari______________I dag mælir Dagfari______ í dag mælir Pagfari
Lögregtan með gúmmíhanska
1 síðustu viku birtist frétt af því að
tveim strætisvögnum í Reykjavík
hefði verið lagt vegna ótta um Aids
sjúkdóm. Tildrögin voru þau að
maður sem hafði uppi ólæti i vögnun-
um lét vagnstjörana og aðra nær-
stadda vita af því að hann væri hald-
inn þessum banvæna sjúkdómi.
Lögreglumenn voru kallaöir á stað-
inn og settu þeir upp gúmmihanska
til að f jarlægja manninn og vagnarn-
ir settir i sóttkvi.
Reyndar kom í Ijós aö maðurinn
var að gera að gamni sínu og er við
hestaheilsu en engu að síður er
ástæðulaust að hafa málið í
flimtingum. Það er meira aö segja
grafalvarlegt þegar betur er að gáð.
Aids sjúkdómurinn breiðist
óðfluga út. Hann er bráðsmitandi og
berst einkum með sæði, blóði eða
munnvatni. Með strætisvögnum
Reykjavíkur ferðast mikill fjöldi
fólks á hverjum degi. Þar myndast
iðulega mikil kös og útilokað er fyrir
vagnstjóra að fylgjast með öllum
þeim athöfnum sem fram fara í
vögnunum. Þar getur fólki blætt
eða fengið blóðrissur af hristingnum.
Ekki er óalgengt að farþegar kyssist
í kveðjuskyni og ástin i strætó getur
jafnvel gengið svo langt aö samfarir
fari fram til aö svala losta og bráð-
læti ungra elskenda eða annarra sem
mikið er mál. Það þarf raunar ekki
annað en venjulega brókarsótt hjá
farþegunum, sem af tilviljun hittast í
strætó, til að smithættan sé fyrir
hendi.
Vagnstjórar eru í engri aðstöðu til
að fylgjast meö því hvort farþegar
séu lauslátir eða hommar eða sinni
öðrum þörfum sínum í strætó enda
eru þeir uppteknir við að stýra
vagninum.
pess vegna er skiljanlegt að
strætóstjórum bregði i brún þegar
farþegi gefur sig sjálfviljugur fram
og lýsir yfir því að hann sé smitaður
af Aids og þurfi einangrunar við.
Sannleikurinn er sá, að það er
víðar en í strætó sem fólk er farið að
gera varúðarráðstafanir. Á fjöl-
mennum vinnustöðum eru yfirlýstir
hommar settir i einangrun og eru
vinsamlegast beðnir um að nota sér-
stök salemi, hreinlætistæki og
vistarverur.
Nú er það svo að það er ekki hægt
að loka sllkt fólk inni í búrum þegar
það ferðast með strætó en auðvitað
kæmi til greina að merkja hugsan-
Iega smitbera líkt og gyöingana
foröum og vísa þeim á sérstaka bása
í vögnunum öðrum til viðvörum. Það
er að minnsta kosti betra og ódýrara
heldur en að aka hverjum og einum
vagni í sóttkví í hvert skipti sem
grunur leikur á farþega sem fengið
hefur veiruna eða gæti hafa fengið
veiruna eða mundi geta fengið
veiruna.
Hinsvegar skilur maður vel aö
lögreglan setji upp gúmmíhanska
þegar slíkir menn eru handteknir.
Eiginlega ætti að setja það i lög, að
Iögreglumenn beri gúmmíhanska á
höndum í öllum störfum sinum. Þeir
handleika jú, fólk sem bæði hefur
verið að kyssast og jafnvel haft
samfarir svo ekki sé talað um blóðug
slagsmál. Það er hreint ábyrgðar-
leysi gagnvart alsaklausu fólki sem
lögreglan þarf að handtaka næst á
eftir ef það þarf að una þvi að
lögreglan leggi hendur á það gúmmi-
hanskalaust.
Helst þyrfti lögregluliðið að taka
gasgrímur í þjónustu sína til að
tryggt sé að veiran berist hvorki með
andardrætti né snertingu þegar blá-
saklaust fólk er handtekið. Eða
hvers eiga stálhraustir glæpamenn
og þjófar að gjalda þegar lögreglan
stendur þá að verki ef þeir geta búist
við þvi að smitast við handtökuna af
þessum déskota án þess að koma
nokkrum vörnum við?
Dagfari leggur til að lögreglu-
félagið geri þá kröfu i næstu kjara-
samningum að bæði gúmmíhanskar
og gasgrímur fáist endurgjaldslaust
á liðið ef lögreglan á ekki að vera
helsti Aids smitberl landsins.
Dagfari