Dagblaðið Vísir - DV - 26.06.1986, Blaðsíða 15

DV. FIMMTUDAGUR 26. JÚNÍ 1986.
15
Dýikeyptur vinskapur
Um fátt hefur meira verið rætt síð-
ustu vikuna hérlendis en mál fóst-
bræðranna og vinanna Alberts
Guðmundssonar ráðherra og Guð-
mundar J. Guðmundssonar þing-
manns og verkalýðsleiðtoga. Sjaldan
hefur þjóðin orðið vitni að jaíh
þrautskipulagðri aðför stjómmála-
manna að flokksbróður eins og í
þetta skipti, þegar koma átti Guð-
mundi J. fyrir kattamef, án þess að
hann fengi tækifæri til þess að bera
hönd fyrir höfuð sér, og sjaldan hafa
slík áform misheppnast eins gjör-
samlega og nú virðist raunin á. Ég
segi misheppnast, því enda þótt af-
tökusveitinni kunni áð heppnast það
ætlunarverk að setja punkt aftan við
þingmennskusögu Guðmundar, þá
er ljóst að þeir sem seiðinn efldu
munu einnig eiga um sárt að binda
þá upp verður staðið, þrátt fyrir dýra
svardaga nú um stundir um það að
þeir hafi hvergi nærri komið og séu
að springa af harmi yfir glappaskot-
um Guðmundar.
Löng forsaga
Að öllu þessu máli er löng forsaga.
Hún er fyrst og fremst innanflokks-
átök í Alþýðubandalaginu, valdatafl
milli ákveðinna manna, en hún er
einnig um djúpstæðan skoðanaá-
greining milli manna, sem vilja fara
að mestu eftir leikreglum lýðræðis-
ins og þeirra, sem vilja veikja það
eftir mætti með upphlaupum og
glundroða.
Sveit hinna síðamefhdu er orðin
fremm- fámenn, en þeim mun
harðsnúnari. Hún má muna sinn fíf-
il fegri, því sú var tíð að hún réð
mestu innan samtaka kommúnista,
sem síðar kölluðu sig sósíalista og
nú skýla sér bak við heitið Alþýðu-
bandalag, þar sem þeir hafa föngið
stóran hóp vinstri lýðræðissinna til
liðs við sig. Þessi sveit réð einnig í
raun að langmestu leyti ferðinni inn-
an verkalýðshreyfingarinnar og gat
att henni út í þjóðfélagsátök í hvert
skipti sem það hentaði best flokks-
sjónarmiðum.
Sífellt fleiri innan verkalýðshreyf-
ingar og Alþýðubandalags hafa
orðið leiðir á því að láta upphlaups-
öflin nota sig í hvert skipti sem þeim
þóknast. Þeim er orðið það ljóst að
bak við síendurtekið slagorðaglam-
ur, yfirboð og andstöðu gegn öllum
tilraunúm til þess að koma eðlilegu
ástandi á í þjóðfélaginu býr ekki
umhyggja fyrir velferð hins almenna
launþega, heldur vilji til að skapa
þjóðfélag óánægju og öfundar, sem
er sá akur er kommúnismi nærist
alls staðar á.
Eftir þvi sem þessum sjónarmiðum
hefur aukist fylgi innan Alþýðu-
bandalagsins hefur upphlaupssveitin
þynnst. Flestir gömlu jaxlamir eru
hættir afskiptum en við hefur tekið
sveit vaskra sveina og meyja, sem
vilja beita hörku, hvar sem henni
er unnt að koma við, sjálfum sér til
framdráttar.
Eins og oft vill verða verður heift
þessa fólks mest í garð þeirra sem
þeir telja sér næsta af „stéttasvikur-
unum,“ það er flokksbræðranna.
Hinir alverstu eru samkvæmt því
þeir fulltrúar Alþýðubandalagsins,
sem til forystu hafa valist í verka-
lýðshreyfingunni og hafa nú ákveðið
að meta hag umbjóðenda sinna
meira en vilja upphlaupshópsins. Sá
alversti meðal vondra er því As-
mundur Stefánsson, forseti ASÍ.
Ásmundur var um sinn í nokkurri
andstöðu við formann Alþýðu-
bandalagsins, sem vildi halda frið
við órólegu deildina og taldi að veg-
ur flokksins myndi vaxa með því að
beita hörku og óbilgimi'gegn núver-
andi ríkisstjórn. Einn mikilsmetinn
verkalýðsleiðtogi flokksins, Guð-
mundur J. Guðmundsson, tvísteig
nokkuð um sinn og þótti þá býsna
sæmilegur pappír innan órólegu
deildarinnar. I síðustu samningum
vann hann sér hins vegar til óhelgi
með því að ganga til liðs við Ásmund
og skoðanabræður hans og gera
skynsamlega samninga. Eftir það
hefur verið beðið færis.
Nú lá mikið við
Órólega deildin var ekki ein á báti.
Hún á sér öflugan stuðningsmann í
æðstu stjóm flokksins, sem er Ólafúr
Ragnar Grímssori alheimsfriðarboði.
Ólafur gæti hugsað sér að verða for-
maður flokksins og er því ósárt um
Svavar. Hann þarf líka að fá gott
sæti við næstu þingkosningar. Þar
er Guðmundur meðal annarra fyrir.
Svavar formaður var að verða
hallur undir verkalýðsarminn, sem
Þjóðviljinn hefur hamast gegn^ enda
ræður órólega deildin miklu á blað-
inu. Þegar hann ákvað að setjast
sjálfur í ritstjórastól og taka völdin
á blaðinú var ljóst að ekki mátti
lengur bíða. Friðarpostulinn kom
flaumósa heim frá þeirri vondu Am-
eríku og gaf sér tíma til að stoppa
hérlendis. Svavari var gert viðvart
um „hneykslið“ og hann heyktist á
að ganga opinberlega til liðs við
verkalýðsarminn.
Nokkur vandi var að koma sög-
unni á kreik. Til þess ráðs var gripið
að koma henni á flot erlendis. Af
einhverjum ástæðum má ekki rann-
Kjallari
á fimmtudegi
Magnús
Bjarnfreðsson
saka það mál. Allir vita að ekkert
lekur út úr rannsókn Hafskipsmáls-
ins, síst af öllu ef valinkunnir
sæmdarmenn eiga í hlut, og verður
þeirri spumingu því væntanlega
seint svarað hver hafi upphaflega
ljóstrað málinu upp. En allt tókst
eins og til var ætlast, og í a.m.k. einn
dag voru valinkunnir sæmdarmenn
undir miklu ámæli. Er óþarft að
rekja þá sögu hér.
Skrípaleikur
„vináttunnar"
Vinátta manna kristallast á ýmsa
vegu. Vafalaust hefúr Albert ráð-
herra gengið allt gott til, er hann
styrkti Guðmund vin sinn til utan-
ferðar, en betur hefði hann gert það
án þess að leita til atvinnurekenda.
Vafalaust hefur Guðmundur talið
vinskap sínum og Alberts best borg-
ið með því að þiggja styrkinn, en
betur hefði hann slegið víxil.
Stundum verður vinátta manna-
svo yfirþyrmandi að viðstöddum
verður óglatt. Mér fannst til dæmis
algjör óþarfi að útvarpa vináttuá-
varpi Ólafs 'Ragnars Grímssonar til
Guðmundar J. um matartíma, eins
og gert var. Veit ég raunar fyrir víst
að ég var ekki einn um það að verða
flökurt við þær yfirlýsingar allar, svo
harmþrungnar og smeðjulegar sem
þær voru. Líklega hefur þetta vin-
áttuávarp orðið til þess að snúa
almenningsálitinu meira Guðmundi
í hag en flest annað.
Svo mikið er víst að þótt takast
kunni að bola Guðmundi frá þing-
mennsku er ljóst að upphlaupsöflin
og æðsti postuli þeirra munu ekki
flá feitan gölt í þessu máli. Það er
einnig trúa mín að þetta mál verði
til þess að veikja stöðu þeirra innan
flokksins til frambúðar. Kannski
verður það meira að segja að raun-
veruleika sem sagt var í allra
fúrðulegustu fréttinni, sem sögð var
í ríkisfjölmiðlunum af máli þessU.
Það var þegar útvarpið var með það
sem fyrstu frétt að „hópur félaga í
Alþýðubandalaginu ætlaði að segja
sig úr flokknum, ef Guðmundur J.
Guðmundsson léti ekki af þing-
mennsku". Aldrei skilgreint hverjir,
hve margir né hver segði frá.
Kannski útvarpið vilji pú upplýsa
hvaðan sú frétt var komin, svo einn
valinkunnur sæmdarmaður í viðbót
liggi ekki saklaus undir því ámæli
að hafa ætlað að notfæra sér trú-
girni einhvers, sem ekki þekkti alla
refilstigu friðarbaráttunnar.
Magnús Bjarnfreðsson.
„Sjaldan hefur þjóðin orðið vitni að jafn
þrautskipulagðri aðför stjórnmálamanna
að flokksbróður eins og í þetta skipti, þeg-
ar koma átti Guðmundi J. fyrir kattarnef...
Framsóknaiflokkimnn ekki
byggðastefnuflokkur?
Framsóknarflokkurinn hefúr jafn-
an lagt mikla áherslu á það að halda
jafnvægi í byggð landsins og á því
sviði hafa baráttumenn flokksins
unnið mörg góðverk.
Nú hins vegar bendir margt til
þess að byggðastefnan sé að víkja
fyrir fijálshyggjustefnunni í Reykja-
vík. Þar í borg hafa menn löngum
verið iðnir við að koma þeirri rang-
hugmynd á framfæri að landsbyggð-
in væri Reykvíkingum þungur baggi.
Við vitum hins vegar að þegar allt
kemur til alls þá er það framleiðsla
á landsbyggðinni sem stendur undir
öllu. Bregðist hún er til lítils að reisa
sjúkrahús, félagsmiðstöðvar, bíó-
hallir, bankaútibú á hveiju götu-
homi og reyndar alla þá atvinnu-
starfeemi sem fólk stundar í
höfúðstaðnum.
Ályktanir samþykktar
Fjárstreymið rennur linnulaust til
Reykjavíkur og á meðan veslast
mörg byggðarlögin upp úti á lands-
byggðinni. Eins og ástandið er í dag
dettur engum heilvita manni í hug
að byggja hér um slóðir og afleiðing-
in er að lífeyrissjóðirhir okkar
sameinast öðrum sjóðum og flytjast
til suðvesturhornsins.
Mjög fjölmennur fundur um hús-
næðismál var haldinn á Suðureyri
25. maí sl. Að honum stóðu Samtök
áhugamanna um úrbætur í hús-
næðismálum á Suðureyri og Flat-
eyri: Fundurinn skilaði eftirfarandi
ályktun:
I. Að nauðungaruppboð verði
stöðvuð þegar í stað.
Það er vítavert að bjóða upp eign-
Hannes Halldórsson
í samtökum áhugamanna um
húsnæðismál á Suðureyri
ir fólks meðan það ástand ríkir
tímabundið að eignir eru nánast
verðlausar. í stað þess veitist fólki
kostur á að endurfjármagna hús-
næðið með.láni úr Byggingarsjóði
verkamanna.
II. Lán, sem fólk hefur tekið
til öflunar húsnæðis, verði leið-
rétt í gegnum skattakerfið með
verulegum skattaafslætti eða
beinum endurgreiðslum.
Vegna hávaxtastefnu og misgengis
lána og launa hafa lán hækkað mun
meira en eðlilegt getur talist. Þetta
hafa ráðamenn margoft viðurkennt
og heitið úrbótum og leiðréttingum
en þau jafnan verið svikin. ,
III. Komið verði á fót sérstök-
um viðlagasjóði.
Ríkisstjómin komi þegar í stað á
fót viðlagasjóði til þess að aðstoða
sveitarfélög þar sem fólk á í miklum
erfiðleikum vegna húsnæðisskulda
og sveitarfélög þurfa óhjákvæmilega
að taka á sig skuldbingingar til þess
að rétta við fasteignamarkaðinn. í
þessu sambandi skal v^kin athygli á
því, að eins og nú stefnir munu líf-
eyrissjóðir Vestfirðinga verða lagðir
í almenna sjóði landsmanna, á með-
an fólk fiárfestir ekki í húsnæði í
þessum landshluta. IV. Fólk,
sem hefur aflað húsnæðis á síð-
ustu árum, eigi rétt á að ganga
inn í nýtt húsnæðislánakerfi.
Vantar viljann
Forsætisráðherra ásamt þing-
mönnunum Þorvaldi Garðari Kristj-
ánssyni og Matthías Bjamasyni, sem
em þingmenn Vestfiarðakjördæmis,
sáu sér ekki fært að mæta á fund
þennan. Að mínu mati em sumir
þingmenn allt of sjaldséðir í sínu
kjördæmi. Óhjákvæmilega þarf fólk
hér úti á landsbyggðinni oftar að
hafa, samskiþti við sína þingmenn
vegna fiarðlægðarinnar fiá Reykja-
vík sem hýsir allar þær stofnanir sem
fólk þarf eðlilega að sækja. Til að
mynda er enginn fulltrúi frá Hús-
næðisstoínun ríkisins til að veita
ráðgjöf. Þarf þá viðkomandi að gera
sér kostnaðarsama ferð til Reykja-
víkur.
Ég tel að ekki verði lengur við
unað, slíkt er ástandið orðið hér í
húsnæðismálum, sendið því fulltrúa
frá Húsnæðisstofnun hingað á Vest-
firði þegar í stað.
Árin 1984 og 1985 var vinna hér í
frystihúsinu í lágmarki og fólk lækk-
aði því verulega í tekjum. Ekki þarf
að hafa mörg lýsingarorð um það
þegar fólk lendir í hringiðu vanskila,
svo vel þekkir allt of margt fólk slíka
óhamingju. Munyrinn á fólki sem
lendir í slíku hér og í Reykjavík er
sá að fólk getur ekki bjargað sér
með því að selja sína fasteign, hún
selst ekki, auk þess er hún verðlaus
og ekki er hægt að bæta við sig
vinnu því frystihúsið er nánast eina
atvinnan.
Þó teljum við þetta tímabundið
ástand og er því nauðsynlegt að
grípa til aðgerða strax.
Er það bara ekki viljinn sem vant-
ar, ágætu ráðamenn?
Hannes Halldórsson
„Fjárstreymið rennur linnulaust til
Reykjavíkur og á meðan veslast mörg
byggðarlögin upp úti á landsbyggðinni.“