Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.1986, Side 14

14
MÁNUDAGUR 24. NÓVEMBER 1986.
Frjálst,óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 500 kr.
Verð í lausasölu virka daga 50 kr. - Helgarblað 60 kr.
Á hófsömum nótum
Kjarakröfur formannafundar Alþýðusambandsins í
gær eru á skynsamlegum nótum. Stefnt er að því að
gera alvörusamning við atvinnurekendur eftir áramót-
in, ekki bráðabirgðasamning fram yfir kosningar.
Forystumenn ASf tala um kjarasamninga til næsta
hausts eða ársloka 1987. Formannafundur Verka-
mannasambandsins hafnaði í fyrradag hugmyndun
formanns og varaformanns sambandsins um bráða-
birgðasamning fram yfir kosningar. Menn Verka-
mannasambandsns telja ekki, að verkafólk geti beðið,
sízt hinir lægstlaunuðu. Raunar var samningum stefnt
í óefni, yrðu nú aðeins gerðir samningar til bráða-
birgða. Þá kæmi upp sú staða, að eftir kosningar væri
enn allt upp í loft og hótanir um verkföll. Óvíst er,
hvað ríkisstjórn gæti eftir kosningar boðið umfram
það, sem unnt yrði að bjóða um áramót. Líklega gæti
stjórn að kosningunum loknum ekkert boðið nema með
því að stofna ávinningnum í efnahagsmállum í hættu.
Því er það viturleg niðurstaða ASÍ-manna að stefna nú
þegar að alvörusamningum.
Meginkrafa Alþýðusambandsins verður veruleg
hækkun lægstu launa. Réttilega er sagt, að nítján þús-
und króna mánaðarlaun séu ekki mannsæmandi. Þá á
að reyna að auka hlut fastakaupsins af kaupinu og
draga úr hlutdeild launahvetjandi kerfa. Færa á taxtana
nær raunverulegu kaupi. Allir vita, að víða hefur verið
um miklar yfirborganir að ræða, launaskrið, kauphækk-
anir umfram samninga. Jafnframt verður að viður-
kenna, að ýmsir hópar, einkum sumir hinna lægstlaun-
uðu, hafa orðið útundan í þessu launaskriði. Því er
brýnt, eins og formenn Alþýðusambands segja, að draga
úr misrétti innan launþegahópsins. Almennt hafa orðið
verulegar kjarabætur á þessu ári og kaupmáttur vaxið
með góðærinu. Það þarf að lyfta þeim, sem eftir hafa
legið. Draga má þá ályktun af niðurstöðum formanna-
fundar ASÍ, að nú skuli ekki svo mjög reynt að hækka
almennt kaup, heldur kaup hinna lægstlaunuðu. Er þá
tími til kominn. En varað skal við hugmyndum um að
setja lágmarkslaun við upphæðir eins og 32-36 þúsund
króna mánaðarlaun. Slíkt mundi aðeins keyra allt
launakerfið upp og ekki nýtast launþegum, þegar fram
í sækti.
Alþýðusambandið mun í næstu samningum leggja
þunga áherzlu á skattamálin. Tillögur eru uppi innan
ASÍ um breytingu, þar sem nýtt skattakerfi yrði byggt
upp. Tekjuskattinum til ríkisins og útsvarinu yrði steypt
saman í eitt svo og sjúkratrygginargjaldi. Lög yrðu
sett um, hvernig tekjum hins opinbera af þessu yrði
skipt milli ríkis og sveitarfélaga. Frumskógur frádrátt-
arliðanna yrði ruddur. Þetta hljómar vel í fljótu bragði.
Skattinn þarf að einfalda, vonandi svo mjög, að al-
þýðufólk geti sjálft gert skattframtal sitt, sé ekki um
mikil frávik frá hinu venjulega að ræða. Eftir er að sjá,
hvernig svona hugmynd lítur út í nánari útfærslu. En
rétt er að minna þá alþýðusambandsmenn á, að þeir
eiga að sjá til þess, að stjórnvöld standi við loforð um
afnám tekjuskatts á almennar launatekjur. Þetta loforð
verður að innheimta, einnig þótt nýir flokkar setjist í
ríkisstjórn.
Þá er athyglisvert, að Bandalag háskólamanna sam-
þykkti kröfur um afnám tekjuskatts einmitt nú um
helgina. Þetta á að vera eitt aðalmál kröfugerðar nú.
Haukur Helgason.
Kjallarinn
í DV þann 17. nóv sl. birtist kja.ll-
aragrein eftir prófessor Ólaf Ragnar
Grímsson. Grein þessi var ekki að-
eins skemmtileg aflestrar heldur
einnig upplýsandi og stórfróðleg.
Þar kennir alveg nýrra grasa. Al-
þýðubandalagið er orðið svo óskap-
lega nýjungagjam stjómmálaflokk-
ur að það haíhar algjörlega þátttöku
í sams konar ríkisstjóm og það hefur
átt þátt í áður. Þetta em nokkuð
góð tíðindi fyrir landann, ef treysta
má orðum prófessorsins. Samkvæmt
því verður aldrei aftur nýsköpunar-
stjóm, aldrei aftur samstjóm
Alþýðuflokks, Framsóknarflokks og
Alþýðubandalags og aldrei aftur
stjóm sjálfstæðismanna, framsókn-
armanna og Alþýðubandalags. Allar
slíkar stjómir em nefnilega gamal-
dags. Alþýðubandalagið á þá aðeins
eftir tvo kosti. Annars vegar stjóm-
arsamstarf með krötum og hins
vegar með íhaldi, með eða án
Kvennalista.
Óskalistinn
I miðstjóm Alþýðubandalagsins
var um daginn samþykktur óska-
listi. Óskalistinn er ekki nýr af
nálinni. Hann hefur sést fyrir allar
kosningar síðustu 15 árin. Ólafur
Ragnar birtir lista þennan í um-
ræddri grein sinni. Þar er margt
fallegt sagt sem jafriaðarmenn geta
undir tekið. Hins vegar vantar alveg
skýringar á framkvæmdinni. Það er
því ofur eðlilegt. að formaður Al-
þýðuflokksins hlaupi ekki á agnið
án alls fyrirvara.
Hrollurinn
Menn muna gjörla hvemig óska-
listastjómir Alþýðubandalagsins
hafa reynst. Það fer meira að segja
hrollur um prófessorinn sjálfan þeg-
ar hann hugsar til þeirra. Vom það
ekki ráðherrar Alþýðubandalagsins
sem hötuðust við atvinnuuppbygg-
ingu útlendinga á sama tíma og þeir
veðsettu þjóðarbúið erlendum fjár-
magnseigendum fyrir tugi milljarða?
Vom það ekki ráðherrar Alþýðu-
bandalagsins sem skertu verðbætur
á laun um meira en 50% en héldu
fullum verðbótum á verðtryggðum
lánum? Var það ekki viðskiptaráð-
herra Alþýðubandalagsins sem
svipti hulunni af faktúrufolsunum
íslenskra innflytjenda ún þess að
gera nokkum skapaðan hlut í mál-
inu? Var ekki Albert Guðmundsson
góður og gegn þegar hann studdi þá
félaga Svavar og Hjörleif í ráðherra-
stólunum um úrið? Og síðast en ekki
síst. Var það ekki í stjómartíð félaga
Svavars og Ragnars þegar læknar
fengu 40% kauphækkun en sjúkra-
liðar 8%? Hefur eitthvað breyst?
Hver er gamaldags?
Og prófessor Ólafúr Rangar hefur
áhyggjur af fomeskjulegri pólitík
formanns Alþýðuflokksins. Það mun
vera svo gamaldags að efast um
úgæti Alþýðubandalagsins sem sjálft
virðist vera að riðlast af innbyrðis
átökum. Valið í dag er hins vegar
ekki um nútímalega nýja jafnaðar-
stjóm eða einhvem veginn öðmvísi
„gamaldags" ríkisstjóm. Sú spum-
ing sem stjómmálaforingi verður að
svara er þessi:
Hvemig kem ég stefnumálum mín-
um best í framkvæmd? Við jafnaðar-
menn verðum því að spyrja: Hver
vill vinna með okkur að því að leggja
niður gjörgæslukerfi fyrirtækjanna?
Hvera vill einn sameiginlegan lífeyr-
issjóð fyrir alla landsmenn? Hver
vill undanþágulausan virðisauka-
eða söluskatt? Hver vill kasta hrip-
leku tekjuskattskerfi fyrir róða?
Hver vill útiloka þá aðila úr íslensku
viðskiptalífi sem lifa á því að svindla
á löndum sínum? Hver vill útiloka
alþingismenn og aðra pólitíkusa úr
stjómum banka, sparisjóða og fjár-
festingarsjóða? Hver vill kaupleigu-
„Og prófessor Olafur Ragnar hefur áhyggjur af forneskjulegri pólitik for-
manns Alþýðuflokksins. Það mun vera svo gamaldags að efast um ágæti
Alþýðubandalagsins sem sjálft virðist vera að riðlast af innbyrðis átökum."
huga er þvi ekki spuming um það
hvort samstarfsaðili okkar jafhaðar-
manna í hugsanlegri ríkisstjóm
heitir Þorsteinn, Ólafur Ragnar eða
jafnvel Steingrímur. Keppikeflið er
heldur hitt að Alþýðuflokkurinn
verði svo stór og öflugur að hann
geti knúið aðra til ffamkvæmda.
Heiðarleikinn
Það er aftur ú móti umhugsunar-
efni að hugarfóstur prófessors Ólafs
Ragnars skuli í grein hans verða að
orðum formanns Alþýðuflokksins.
Þar er kannski komin skýring á því
hversu erfið ganga prófessorsins hef-
ur verið í þeim stjómmálasamtökum
sem hann hefúr starfað í. Stjóm-
málamaður verður að vera heiðar-
legur. Það virðist hins vegar ekki í
tísku hjá þeim núna. Ekki ætla ég
að fara að svara fyrir Jón Baldvin.
Hins vegar hefúr hann aldrei hafnað
huem'mdinni um svokallaða nýja
jafnaðarstjóm. Hann hefur aðeins
tíundað þá sjáanlegu annmarka, sem
nú þegar em ljósir, fyrir því að slíkt
stjómarsamstarf geti tekist. Um-
rædd kjallaragrein Ólafs Ragnars
dregur ekki úr þeim annmörkum.
Bjarni Pálsson.
BJARNI PÁLSSON
KENNARI, FJÖLBRAUTA-
SKÓLANUMí GARÐABÆ
kerfið í húsnæðismálum? Hver vill
frjálst fiskverð og afnúm einokunar
í markaðssetningu landbúnaðar-
vara? Svona mætti lengi telja. Öll
þessi atriði kosta lítið sem ekkert í
framkvæmd. Aðeins vilja. I mínum
„Menn muna gjörla hvemig óskalista-
stjómir Alþýðubandalagsins hafa reynst.
Það fer meira að segja hrollur um prófess-
orinn sjálfan þegar hann hugsar til þeirra.“
Hrollur för-
tíðarinnar