Dagblaðið Vísir - DV - 10.08.1987, Qupperneq 16
16
MÁNUDAGUR 10. ÁGÚST 1987.
Frjálst.óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGOLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJOLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 550 kr.
Verð í lausasölu virka daga 55 kr. - Helgarblað 65 kr.
Glaðningurinn
Álagningarseðlarnir hafa hellzt yfir landsmenn. Þeir
minna marga á svikin loforð síðustu ríkisstjórna um
afnám tekjuskatts á almennar launatekjur. En óvart
verður skattbyrði einstaklinga vegna tekjuskattsins
minni en í fyrra. Tekjur ríkisins af tekjuskatti verða
300 milljónum minni en áætlað var. Fjármálaráðherra
kvartar yfir þessum tekjumissi, sem að miklu leyti er
til kominn, án þess að stjórnvöld ætluðu sér.
Við afgreiðslu síðustu fjárlaga var gert ráð fyrir, að
tekjur einstaklinga hefðu vaxið um 35 prósent milli
áranna 1985 og 1986. En tekjurnar uxu aðeins um 33
prósent. Lægra hlutfall lenti því í hæsta skattþrepi en
til stóð. Undirstrika ber, að þetta var ekki ætlun stjórn-
valda. Minni háttar breyting var gerð á síðasta þingi,
sem fól í sér nokkru minni álögur. Þá jók núverandi
ríkisstjórn barnabótaauka, sem olli 100 milljón króna
lækkun á álögðum tekjuskatti.
Meginatriði er, að þessi lækkun tekna ríkisins af
tekjuskatti breytir ekki staðreyndinni, að landsmenn
hafa verið sviknir. Tekjuskatturinn er ranglátur skatt-
ur. Hann er fyrst og fremst skattur á launamenn, sem
ekki hafa yfirleitt tækifæri til undanskots. Tekjuskatt-
urinn leggst þungt á marga skattgreiðendur. Nú er sagt,
að stór hluti skattgreiðenda greiði hlutfallslega mjög
lítinn hluta skattsins. En þetta er fólk, sem yfirleitt
hefur úr mjög litlu að spila. Fyrsta þrep tekjuskattsins
nær til dæmis til manna með innan við 412 þúsund krón-
ur í tekjuskattsstofn eftir frádrátt. Stjórnvöld segja, að
tiltölulega lítill hluti ríkistekna komi frá þessum hópi.
En réttlátt væri auðvitað, að fólk með ekki meiri tekjur
greiddi alls engan tekjuskatt. Það mundi kosta ríkið
tiltölulega lítið en vera mikil búbót fyrir lágtekjufólkið.
Síðasta ríkisstjórn hét að afnema tekjuskatt á al-
mennar launatekjur. Þetta átti að gerast á þremur árum.
Málið var eitt helzta baráttumál Sjálfstæðisflokksins í
kosningunum 1983. Eftir því var tekið, og að sama skapi
var veitt athygli, þegar loforðin voru smám saman svik-
in. Sjálfstæðisflokkurinn hefur vafalaust goldið þess í
kosningunum nú. Fáir hafa í raun andmælt þeim rök-
um, að afnema skuli tekjuskatt af almennum launatekj-
um. Deila má um, hvaða upphæð við er átt. En vafalaust
gæti hér verið um að ræða laun upp á um 60 þúsund
krónur á mánuði, sem með því yrðu skattfrjáls. Fram-
sóknarflokkurinn tók þátt í loforðum síðustu stjórnar.
Alþýðuflokkurinn þykist enn hafa þessa stefnu. En fjár-
málaráðherra ræðir nú aðeins að vinna upp tekjutap
ríkissjóðs, sem nú hefur orðið og nemur þrjú hundruð
milljónum. Kjósendur eiga þann rétt gagnvart stjórnar-
flokkunum öllum að knýja þá til að afnema tekjuskatt
til ríkisins af almennum launatekjum. Kjósendur eiga
að kenna þessum herramönnum siðgæði í pólitík.
Landsfeðurnir hafa að undanförnu skotið sér undan
alvarlegri umræðu um þessi mál með tali um stað-
greiðslukerfi. En ekkert í fyrirhuguðu staðgreiðslukerfí.
veldur afnámi tekjuskatts á almennar launatekjur.
Ætlunin hefur verið, að almenningur verði ánægður
með loforð um staðgreiðslu en gleymi því, sem lofað
hafði verið um hæð tekjuskattsins. Ófremdarástandið
heldur áfram á meðan. Fólk með lág laun er enn í ár
að borga tekjuskátt, þótt það eigi ekki fyrir honum,
eigi það að lifa mannsæmandi lífi.
Haukur Helg^son.
„Til allrar óhamingju viröist Sjálfstæðisflokkurinn hafa týnt stefnu sinni, hinni gömlu góðu sjálfstæðisstefnu,
sem var skýr og augljós i tíð hinna föllnu foringja flokksins."
Þingmanns
efhi í fylu
Vilhjálmur Egilsson, einn af frjáls-
hyggjupostulum Sjálfstæðisflokks-
ins, ritaði grein í Dagblaðið nýverið
þar sem hann hefur áhyggjur af sál-
arástandi stjómarandstöðuflokk-
anna. Telur hann að þeir séu allir í
fylu og ekki líklegir til dáða í stjóm-
arandsstöðunni.
í fýlu yfir hverju? er spurt. Vart
geta þeir verið í fýlu yfir því að hafa
ekki fengið að taka þátt í að leggja
miklar og óvinsælar skattaálögur á
allan almenning og fyrirtæki í
landinu. Eða yfir því að hafa fjölgað
ráðherrum og aðstoðarráðherrum
svo þeir em að verða 22 talsins, álíka
margir og gengur og gerist meðal
erlendra stórþjóða, með viðeigandi
tilkostnaði fyrir skattgreiðendur.
Eða yfir því að hafa ekki fengið að
taka þátt í að semja starfsáætlun og
stefhukrá ríkisstjómar sem byggir
eingöngu á hugtökunum: „Stefht
skal að“, „Efla skal“, „Athuga skal,
o.s.frv.
Minna fer fyrir stefhuatriðum sem:
„Ríkisútgjöldum skal haldið í skefj-
um“, „Dregið skal úr ríkisfram-
kvæmdum" og „Aðhald viðhaft í
öllum ríkisrekstri", enda fjölgun ráð-
herrarma í beinni andstöðu við slík
markmið. Nei, hér leikur grunur á
að sá sem er í fylu sé hinn sami og
reyndi að ná kjöri í síðustu alþingis-
kosningum í tveimur mismunandi
kjördæmum án árangurs. Þá ber
töluvert á því að hann og margir
sjálfstæðismenn séu í mikilli fylu
yfir stjómarsamstarfinu og þeim
furðulegu aðgerðum sem Sjálfstæð-
isflokkurinn í þessari nýju ríkis-
stjóm neyðist til þess að skrifa upp
á í berhöggi við stefnu sína. Til allr-
ar óhamingju virðist Sjálfstæðis-
flokkurinn hafa týnt stefhu sinni,
hinni gömlu góðu sjálfstæðisstefnu
sem var skýr og augljós í tíð hinna
fóllnu foringja flokksins, þeirra Ól-
afs Thors og Gunnars Thoroddsen,
svo einhverjir séu nefndir. Margir
sjálfstæðismenn em því sem villuráf-
andi sauðir og skilja hvorki upp né
niður í því sem er nú að gerast. Þeim
skal bent á að kynna sér stefnuskrá
Borgaraflokksins. Kann að vera að
þar sé stefhan fundin aftur með þeim
nauðsynlegu breytingum sem henta
þjóðfélaginu eins og það er í dag.
Embættisferill Alberts Guð-
mundssonar
í grein sinni víkur Vilhjálmur
nokkrum orðum að Borgaraflokkn-
um. Þá umfjöllun hefur hann að
sjálfsögðu með því að skjóta á Al-
bert Guðmundsson fyrir „slælegan"
embættisferil hans. Það er í þessu
tilliti fróðlegt að rifja upp að fjár-
lagafrumvarp Alberts Guðmunds-
sonar fyrir árið 1986 gerði ráð fyrir
nokkrum tekjuafgangi ríkissjóðs.
Þetta þótti forystu Sjálfstæðisflokks-
ins vera váleg tíðindi. Var í skyndi
Kjallariim
Júlíus Sólnes
alþingismaður fyrir
Borgaraflokkinn
boðað til Stykkishólmsfundarins
fræga og þar gripið til þess ráðs að
flæma Álbert úr embætti fjármála-
ráðherra. Núverandi forsætisráð-
herra tók þá við sem fjármálaráð-
herra og fór ástandið að lagast. Á
skömmum tíma komst fjárlagahall-
inn í fleiri milljarða króna og hefur
mönnum liðið betur síðan. Enda
hefúr ekki þurft að boða til fleiri
Stykkishólmsfunda.
En ekki tók betra við. í embætti
iðnaðarráðherra gerðist Albert Guð-
mundsson mjög aðsópsmikill og
fitjaði upp á alls konar nýjungum
sem stefhdu í þá átt að stórauka
útflutning íslendinga á iðnaðarvör-
um og tækniþekkingu. Er þar
skemmst að minnast mjög merki-
legra samninga við Kenýamenn og
Kínverja um samstarf á sviði orku-
og iðnaðarmála sem því miður virð-
ast ætla að renna út í sandinn eftir
að Albert hefur sleppt hendinni af
þeim.
Við svo búið sá forysta Sjálfstæðis-
flokksins ekki annað ráð betra en
flæma Albert úr flokknum. Enda
stórhætta á því að hann með emb-
ættisferli sínum myndi halda áfram
að bæta hag þjóðarinnar sem margir
í einfeldni sinni hafa talið æðsta
markmið stjómmálamannsins. Eftir-
leikinn þekkja svo allir.
Stjórnarmyndunarviðræðurn-
ar
Þá víkur Vilhjálmur að stjómar-
myndunarviðræðunum. Heldur
hann því fram að Borgaraflokkurinn
hafi eingöngu leitast við að niður-
lægja Sjálfstæðisflokkinn í þeim
hildarleik. Hér er um mikinn mis-
skilning að ræða. Borgaraflokkur-
inn lýsti því strax yfir að hann væri
reiðubúinn til samstarfs við alla þá
þingmenn sem réttkjömir hefðu ver-
ið til Alþingis íslendinga, án
nokkurra skilyrða. Þingflokkur
Borgaraflokksins samþykkti síðan
að bjóðast til þess að ganga til stuðn-
ings við fráfarandi ríkisstjóm
óbreytta, þ.e. undir forsæti Stein-
gríms. Var það í fullu samræmi við
vilja mikils meirihluta kjósenda.
Á seinni stigum stjómarmyndun-
arviðræðnanna kom Borgaraflokk-
urinn þeim skilaboðum til bæði
Alþýðuflokks og Sjálfstæðisflokks
að hann væri reiðubúinn til sam-
starfs við þessa flokka um myndun
ríkisstjómar hvort sem væri undir
forsæti Þorsteins Pálssonar eða Jóns
Baldvins. Þingflokkur Borgara-
flokksins undir forystu Alberts
Guðmunssonar var þannig að rétta
út samstarfs- og sáttarhönd til Sjálf-
stæðisflokksins sem ekkert átti skylt
við niðurlægingu eins eða annars.
Þvert á móti. Forysta og þingflokkur
Sjálfstæðisflokksins kaus hins vegar
að þegja þunnu hljóði yfir þessu til-
boði. Þessa atburðarás ætti Vil-
hjálmur að kynna sér rækilega.
í stjórnarandstöðu
Borgaraflokkurinn hefur nú feril
sinn sem stjómarandstöðuflokkur.
Trúir stefiiuskrá okkar og lífsskoðun
munum við leitast við að gagnrýna
störf og stefnu ríkisstjómarinnar á
jákvæðan hátt. Við munum sjálfir
flytja ýmis lagafrumvörp og tillögur
til þingsályktunar í mikilvægum
málum í samræmi við stefhuskrá
okkar. Ef ríkisstjómin kemur með
stjómarfrumvörp, sem okkur em að
skapi, munum við að sjálfsögðu
styðja þau.
Borgaraflokkurinn er svo sannar-
lega ekki týndur. Hann verður
heldur ekki máttlaus stjómarand-
stöðuflokkur. Nei, það mun fara
mikið fyrir okkur á Alþingi næsta
kjörtímabil. Borgaraflokkurinn er
flokkur með framtíð.
Júlíus Sólnes
„ . .. hér leikur grunur á að sá, sem er í
fýlu, sé hinn sami og reyndi að ná kjöri
í síðustu alþingiskosningum í tveimur
mismunandi kjördæmum án árangurs.“