Dagblaðið Vísir - DV - 08.10.1987, Qupperneq 7
FIMMTUDAGUR 8. OKTÓBER 1987.
7
Viðskipti
Ráðstefna íslensk-ameríska verslunanáðsins í Bandaríkjunum:
Að auka viðskiptin milli
íslands og Bandaríkjanna
Ólaíur Amaascn, DV, Bandaríkjunum:
Ísjensk-araeríska verslunarráðið
stóð fyrir ráðsteftiu um viðskipta-
möguleika milli íslands og Banda- endur. JónSigurössonviðskiptaráö- Vilftjálmur Egilsson hagfr., Davið maður, Siguröur Helgason,
ríkjanna í Washington á föstudag í herra flutti erindi um efiiahagsraái Scheving Thorsteinsson frkvsft., stjórnarform. Flugleiöa, og Magnús
síðustu viku. Ráöstefiian var geysi- ísiendinga. Fleiri íslendingar tóku Ingimimdur Sigfussonforstj., Sigur- Gústafsson, forstj. Coldwater, svo
velsóttenallsvoruyfirl30þátttak- þátt í ráðsteftiunni, menn eins og jón Sighvatsson kvikmyndageröar- nokkri séu nefhdir. -JGH
Jon Sigurðsson viðskiptaráðherra:
Við verðum að kæla
hagkerfið í þenslunni
Ólafur Amarstm, DV, Bandaríkjunuin:
Jón Sigurðsson viðskiptaráðherra
fjaUaði í ávarpi sínu um tvenns konar
markmið íslenskra stjómvalda - ann-
ars vegar að stuöla að stöðugleika í
íslensku efnahagslífi og hins vegar að
auka frelsi í útflutningsmálum og
gjaldeyrisviðskiptum. Sérstaklega
lagði Jón áherslu á að ísland yrði opn-
að frekar fyrir erlendri fiárfestingu.
í samtali við DV sagði Jón að ríkis-
sljómin hefði skipað nefnd til að fara
yfir lög og reglur um erlenda fjárfest-
ingu á Islandi. Jón sagði að þær
fjölmörgu mismunandi og flóknu regl-
ur væm slíkar að óaðgengilegt væri
fyrir þá sem vflja stofna til samstarfs
við erlenda aðfla. „Hlutverk þessarar
nefndar er að einfalda þessar reglur
og beinum við þessum málum til ein-
hvers eins aðila í stjómkerfinu. Mér
virðist eðlflegt að það sé í viðskipta-
ráðuneytinu eða því ráðuneyti sem fer
með gjaldeyrismál því að það em þau
sem binda öfl þessi mál saman,“ sagði
Jón. „Reglumar era orðnar gamlar
og að mörgu leyti úreltar. Ég legg
mikla áherslu á að breyta þessum
málum meðal annars vegna þess að
það er ekki skynsamlegt að fá ein-
göngu lánsfé í útíöndum til að fjárfesta
á íslandi. Ef við getum fengið erlenda
aðtía til að taka þátt í áhættunni með
okkur þá taka þeir einnig þátt í sveifl-
unum með okkur sem ég tel tvímæla-
laust heppilegt, auk þess sem
fjármagninu getur fylgt og þarf að
fylgja tækniþekking, aögangur að
mörkuöum og stjómunarþekking og
tækni sem við getum án efa lært mik-
ið af,“ sagði Jón.
Ríkið ekki heppilegur
þátttakandi í atvinnulífinu
Jón sagðist telja svona almennar
breytingar vera skylduverk stjóm-
valda til að hægt verði að auka fjöl-
breytileika í íslensku atvinnulífi sem
væri forsenda stöðugleika og batnandi
lífskjara á komandi árum. Jón sagði
að það þyrfti að opna landið tfl að það
gæti í framtíðinni verið áfram ákjós-
anlegur staður til að búa á. Á sjöunda
og áttunda áratugnum hefði innflutn-
ingsverslunin nánast verið gefin ftjáls
og nú væri komið að fjármagnsmark-
aðnum og útílutningsversluninni. Jón
sagðist telja það hlutverk ríkisins að
skapa ramma en ríkið ætti ekki að
velja samstarfsaðfla eða atvinnugrein-
ar eins og álver eða kísflmálmverk-
smiðjur. „Ríkið er ekki heppilegur
þátttakandi í atvinnulífi. Þaö á að
skapa rammann og marka almennar
leikreglur sem menn geta gengið að
og treyst á. Þetta tel ég ákaflega mikil-
vægt í skiptum okkar við önnur lönd
á komandi árum,“ sagði Jón.
Ráðherrann sagðist telja samskiptin
við Evrópubandalagið mikilvæg en
hann vildi einnig lita til vesturs og
reyndar svo langt að við yrðum komn-
ir í austrið, það er að segja í Kyrrahaf-
ið, og nefndi hann meðal annars
vesturströnd Bandaríkjanna og Japan
og önnur Austurlönd. Þar sagðist
hann telja að yrðu miklar efnahagsleg-
ar framfarir á næstu árum.
Jón Sigurðsson sagði það ljóst að
heimurinn í dag væri mjög samtengd-
ur og aö viðskiptalega séð væri veröld-
in nálægt því að vera ein hefld. Sagði
hann að olíukreppumar sýndu það
svo að ekki yrði um villst. Einnig
minntist Jón á aö olíuverðfaflið, sem
vissulega hefði komið að mörgu leyti
vel við íslendinga, hefði einnig komið
ifla við okkur því Nígeríumenn gætu
nú ekki borgað fyrir skreið frá okkur.
Verðum að stíga á bremsuna
Jón sagði að þrátt fyrir að við þyrft-
um nú að auka sveigjanleika í við-
skiptalífi okkar væm markmiðin nú
tvíþætt og hvort öðm tengt. „Viö þurf-
um að auka frelsi og stöðugleika og
jafnvægi samsiða. Þetta verðum við
að hafa í huga þegar við ráðum okkar
ráðum. Núna fyrst um sinn verður
jafnvægissjónarmiðið að vera ráðandi.
Við verðum einfaldlega að kæla hag-
kerfið sem hefur gengið í gegnum
mikið þensluskeið undanfarin þrjú ár.
Nú veröum við að stíga á bremsuna."
-JGH
Sigurjon Sighvatsson kvikmyndagerðarmaöur:
Miklir möguleikar í út-
flutningi sjónvarpsmynda
Ólafur Amaison, DV, Bandaríkjunum:
„Ég hef lengi haft áhuga á nýjungum
í íslensku atvinnuflfi og útílutnings-
greinum. Það sem ég hef mestan
áhuga á er virkjun á íslensku hugviti.
Ég hef jafnframt óbilandi trú á ís-
lensku vatni til Bandaríkjanna. í
mörgum svonefndum sólarríkjum
Bandaríkjanna, sem hingað til hafa
verið ráðandi varðandi heilsuæðið
svokaflaða, er yfirvofandi vatnsskort-
ur á næstu árum. Þar ætti að geta
myndast nýr markaður fyrir íslenskt
vatn,“ sagði Sigurjón Sighvatsson,
kvikmyndagerðarmaður í Kaflfomíu,
við DV á ráðstefnunni.
Sigurjón rekur í félagi við annan
mann fyrirtæki sem nefiiist Propag-
anda og framleiðir það auglýsinga-
myndir og tónflstarmyndbönd.
Fyrirtækið hefur einnig framleitt
leiknar myndir í fullri lengd.
Sigurjón sagði að markaðssókn ís-
lendinga með vatn og aðrar útflutn-
ingsvörur byggöist fyrst og fremst á
markvissri markaðssetningu. „Það ér
eitt helsta vandamái Islendinga hve
léleg og ómarkviss markaðssetning
okkar er, ekki aðeins í Bandarikjunum
heldur einnig á íslandi."
Að dómi Sigurjóns er nauðsynlegt
fyrir íslendinga að tfleinka sér í fram-
tíðinni þekkingu á þeirri nýju tækni
sem nú ryður sér til rúms í heiminum.
Nefndi hann sem dæmi samskipta-
tækni og þekkingu varðandi mynd-
miðla. Siguijón telur að tfl að við
getum varist erlendum áhrifum á
menningu okkar í framtíðinni verðum
við að tileinka okkur hina nýju tækni.
Siguijón sagðist sjá möguieika í
framtíðinni fyrir íslendinga að fram-
leiða sjónvarpsmyndir og einnig að
efna til samstarfs við erlenda aðila um
kvikmyndagerð á íslandi. „Kostnaður
við kvikmyndagerð á íslandi er lítill
miðað við önnur lönd og landið því
ákjósanlegt tfl kvikmyndagerðar.
Það sem við höfum fram að færa era
hugmyndir því að við eigum mikið af
bókmenntaverkum, bæði nýjum og
gömlum. Þama er óplægður akur. Viö
þurfum hins vegar að gera okkur
grein fyrir því að þetta þarf gífurlegan
undirbúning. Við þurfum sjálfir að
eiga frumkvæðið. íslenska sjónvarpið
hefur algjörlega brugðist á þessu sviöi.
, Það er of dýrt fyrir okkur að markaðs-
setja kvikmyndir, til dæmis í Banda-
ríkjunum. Sjónvarpsdreifing er hins
vegar miklu ódýrari, þar liggja okkar
möguleikar,“ sagði Siguijón.
-JGH
Sigurjón Sighvatsson kvikmynda-
gerðarmaður.
Jón Sigurðsson viðskiptaráðherra.
DV-myndir Ólafur Arnarson
Davíð Scheving Thorsteinsson:
Bandarísk fyrirtæki
ákaflega svifasein
Ólafur Amaisan, DV, Bandaríkjunum;
Davíð Scheving Thorsteinsson fjall-
aði í ræðu sinni um samskipti sin við
Bandaríkin. Hann hafði fremur ófagra
sögu að segja. „Ég hef oft furðaö mig
á þvi hvemig á því stendur að land
með gífurlegar náttúruauðlindir eins
og Bandaríkin geti verið með jafnó-
hagstæðan viðskiptajöfnuð. Ég tel eina
skýringuna þá að bandarísk fyrirtæki
era ákaflega svifasein og klaufsk í
samskiptum viö viðskiptaaðfla sina.“
Davíð tók dæmi frá eigin reynslu.
Hann nefndi það að hér áður fyrr hefði
fyrirtæki hans flutt inn appelsínu-
þykkni frá fyrirtæki í Flórída. Eins og
venja er í viöskiptum var farið fram á
bankaábyrgð. Það var vandkvæðum
bundið því aö íslenski bankinn hafði
ekki viðskiptabanka í Flórída. Máflð
þurfti því að fara í gegnum marga
banka og var ekki öll sagan þar með
sögð.
„Fyrirtækið í Flórída krafðist þess
aö bankaábyrgðin hljóðaði upp á ná-
kvæma upphæð pöntunarinnar
hveiju sinni. Magn viðskiptanna var
um það bil ein pöntun í mánuði og
aldrei var sama verð á vörunni. í
hveijum mánuði þurfti því að senda
nýja bankaábyrgð eftir krókaleiðum.
Ég kaupi þvi mitt appelsínuþykkni
núna annars staðar."
Davíð sagðist telja að bandarísk fyr-
irtæki þyrftu að vakna heldur betur
til lífsins og bæta þjónustu sína ef
Bandaríkjunum ætti að takast að
vinna bug á viðskiptahaflanum.
-JGH
Ingimundur Sigfússon, forstjóri Heklu hf.:
Flutningsgetan lítil
fyrir ferska fiskinn
Ólafur Amaisan, DV, Bandarilgunum:
Stefnir hf., dótturfyrirtæki Heklu
hf„ er stærsti aðilinn sem stendur í
ferskflskútflutningi til Bandaríkjanna.
Ingimundm- Sigfússon, forstjóri Heklu
hf„ sagði við DV á ráðstefnunni að
eitt helsta vandamáflð varðandi fersk-
fiskútflutning til Bandaríkjanna væri
lök staða dollarans. „Þrátt fyrir miklar
verðhækkanir á fiski á Bandaríkja-
markaði dugir það ekki tfl.
Ég sé þess vegna ekki fram á aukn-
ingu fiskútflutnings til Bandaríkjanna
á næstu árum. Aðalvandamáflö í
ferskfiskútflutningnum er hins vegar
að mínu mati flutningsgetan. Við höf-
um farið út í aö leigja vél en það hefur
sín vandamál. Allt þarf að vera þaul-
skipulagt og svo raskast allt ef veður
hamlar sjósókn," sagði Ingimundur.
Ingimundur sagði það einnig vera
vandamál að ef of mikið magn kæmi
í einu á markaðinn þá lækkaði verðið.
Ingimundur sagðist hins vegar vera
ánægður þegar á heildina væri fltið.
Stefnir er stærsta fyrirtækið í fersk-
fiskútflutningi og veltan á því sviði
umtalsverð og góð búbót fyrir inn-
flutningsfyrirtæki eins og Heklu hf.
-JGH