Dagblaðið Vísir - DV - 24.10.1987, Blaðsíða 14
14
LAUGARDAGUR 24. OKTÓBER 1987.
Frjálst.óháÖ dagblaö
Otgáfufélag: FRJÁLS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÚNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÚLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI'11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 600 kr.
Verð i lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr.
Dagur hrakmennafélags
Suður-Afríka hefur um langan aldur verið helzta
hneykslunarhella Sameinuðu þjóðanna. Það stafar af,
að þar í landi beitir fámennur hvítur minnihluti lög-
regluofbeldi og aðskilnaðarstefnu, þar á meðal búsetu-
reglum, til að kúga fjölmennan meirihluta svartra.
Sameinuðu þjóðirnar amast hins vegar ekki við, að
fámennur kommúnistaflokkur í Sovétríkjunum beiti
þjóðir þeirra ofbeldi, sem í flestu er hliðstætt hinu suður-
afríska. Lögmál hræsninnar hjá Sameinuðu þjóðunum
veldur því, að Sovétfulltrúar bera höfuðið hátt.
Einfaldast er að bera Suður-Afríku saman við Eþióp-
íu. í síðara landinu beitir fámennur stjórnarhópur
þjóðina ofbeldi hers og lögreglu, skipuleggur nauðung-
arflutninga, þar sem þúsundir farast úr hungri, og
drekkur viskí á meðan Vesturlönd stunda hjálparstörf.
Fulltrúar harðstjóranna í Eþiópíu þykja samt húsum
hæfir í sölum Sameinuðu þjóðanna. Svo blindir eru
Vesturlandamenn á varmenni þriðja heimsins, að jafn-
vel Amnesty gefur félögum sínum forskrift að skjallbréfi
til Mengistu harðstjóra til að milda grimmd hans.
Öll fleðulæti í garð hrakmenna þriðja heimsins, hvort
sem þau koma fram í skjallbréfum frá Amnesty eða í
sölum Sameinuðu þjóðanna, staðfesta trú harðstjóranna
á, að þeim sé í stórum dráttum kleift að halda áfram
að kúga og kvelja þjóðir sínar, rupla þær og ræna.
Næst á eftir Suður-Afríku í óvinsældum hjá Samein-
uðu þjóðunum er ísrael, sem óneitanlega er orðið
ofbeldisríki, þar sem gamhr hryðjuverkamenn í Likud-
bandalaginu hafa náð hlutdeild í völdum og beita
arabiska landa og nágranna ójöfnuði af ýmsu tagi.
Hins vegar er vanzi ráðamanna ísraels sízt meiri en
ráðamanna arabaríkjanna, sem mest hamast gegn ísra-
el. Begin og Shamir og Sharon í ísrael blikna í saman-
burði við Assad í Sýrlandi og Hussein í írak, svo ekki
sé minnzt á Khomeini í íran og Kaddafi í Líbýu.
Raunar má segja, að um það bil 120 ríki Sameinuðu
þjóðanna búi við meiri harðstjórn og ofbeldi en stjórn
ísraels stendur fyrir. Ráðamenn þessara ríkja hafa
komizt til valda eða halda völdum á meira eða minna
ólýðræðislegan hátt og margir á mjög hraklegan hátt.
Vesturlönd eiga að láta fulltrúa sína á vettvangi Sam-
einuðu þjóðanna neita að taka þátt í hræsninni, sem
felst í síbylju samtakanna um Suður-Afríku og ísrael
og dauðaþögn þeirra um harðstjórn um það bil 120 ríkja
þriðja heimsins, sem ráða ferðinni í samtökunum.
Sameinuðu þjóðirnar og ýmsar sérstofnanir þeirra,
svo sem menntastofnunin Unesco, hafa smám saman
verið að breytast úr musterum í ræningjabæli. Þar hef-
ur aht fyllzt af umboðsmönnum harðstjóra, sem ekkert
lýðræðislegt umboð hafa til valda í aðildarríkjunum.
Bandaríkin og Bretland gengu úr Unesco og flest
önnur Vesturlönd fóru að andæfa gegn stjórnarháttum
M’Bows framkvæmdastjóra. Slíkt andóf þarf að efla og
færa yfir á vettvang allsherjarþings Sameinuðu þjóð-
anna, ýmissa nefnda samtakanna og sérstofnana þeirra.
Vesturlönd mega ekki missa sjónar á grundvallarfor-
sendu Sameinuðu þjóðanna, er lesa má í mannréttinda-
sáttmála samtakanna. Þar má ljóst sjá, að stjórnir alls
þorra þátttökuríkjanna vanvirða mannréttindi íbúanna,
eins og þau eru skilgreind í mannréttindasáttmálanum.
Dag Sameinuðu þjóðanna er gott að nota til að minna
Vesturlönd á að fá samtökunum breytt í upprunalega
mynd eða ganga að öðrum kosti úr félagi hrakmenna.
Jónas Kristjánsson
Sauðkindin
í þingsölum
Löggjafarþingiö okkar hófst meö
kurt og pí og fátt virtist ætla að
raska værðarlegri ró þingheims
þessa fyrstu starfsdaga. Þingmenn
hölluðu sér makindalega aftur á
bak í nýju stólunum sínum, sól-
brúnir og sællegir, ellegar vöppuðu
um gangana kankvísir og klapp-
andi á axlir. Konurnar höfðu fengið
sér nýjar dragtir. Minni breyting á
körlunum, sömu gráteinóttu
jakkafótin og sömu röndóttu bind-
in. Allt var í föstum skorðum, slétt
og fellt.
En viti menn, allt í einu er alit í
hers höndum, rifist og skammast.
Sá hávaði allur varð ekki, eins og
ef til vill mætti ætla, út af efnahags-
stefnu ríkisstjórnarinnar, launam-
isréttinu í landinu, ellegar
ámáttlegum undirlægjuhætti ís-
lendinga í utanríkismálum. Nei,
ekkert slíkt var á döfinni þar niður
við Austurvöll. Lætin urðu náttúr-
lega út af sauðkindinni. Enda hefur
sú skepna löngum ráðið mestu um
íslensk stjórnmál.
Lög um að ólöglegt verði
löglegt
Málið er sem sagt þaö, eftir því
sem ég fæ best skilið, að nokkrir
þingmenn taka sér fyrir hendur að
setja lög um að sláturhús nokkurt
vestur á fjörðum, sem dæmt hefur
verið ólöglegt, verði löglegt.
Það er raunar varla nema fyrir
innvígða að botna í þessu forgangs-
ve'-kefni Alþingis. Raunar kom það
fram í umræðunni, haft eftir yfir-
dýralækni, að jafnvel bestu slátur-
hús landsins séu alls ekki nógu
góö. Ljótt er að heyra. Er verið að
gera að kétinu okkar í bannsettum
skítaskúrum út um allt land.
En menn hafa nú yfirleitt lítið
verið að setja fyrir sig aðstæður í
sláturtíðinni. Eftir að kvótinn kom
og búmarkið hefur það tii dæmis
stóraukist, sem var næstum aflagt,
að bændur slátri heima, venjulega
í forinni framan viö fjárhúsin.
Veldi sauðkindarinnar
Erfið skepna, sauðkindin, hvern-
ig sem mál eru skoðuð. Eftir því
sem næst veröur komist er flest
óáran, sem okkur hrjáir, henni að
kenna. Hún hefur rótnagað heiðal-
öndin og er völd að stórkostlegri
gróðureyðingu svo landið er að
verða berstrípaö, varla stingandi
strá á hálendinu, hvað þá hrísla eða
tré.
Sauökindinni má að verulegu
leyti kenna bágt efnahagsástand og
í talfæri
Jón Hjartarson
þunga skuldabagga erlendis. Það
hefur drjúgur skerfur af þjóðar-
tekjunum fariö í að greiða niöur
óseljanlegt kei af þessari óláns-
skepnu. Frændur okkar kaupa
þetta af okkur í gustukaskyni fyrir
skít og ekki neitt, henda því svo
fyrir hund og kött venjulega, svo
það er varla ómaksins vert að flísa-
leggja mörg sláturhúsin sérílagi
þess vegna.
Sauðkindin á líka sinn þátt í
óhollum matarvenjum mörlan-
dans. Feitt két, blóðmör og hamsar
eru eitthvert mesta óæti, sem hægt
er að leggja sér til munns, heilsu-
farslega séð. Okkar ofmetta ístru-
samfélag má ekki við meira spiki.
íslenska sauökindin á sér sem-
sagt formælendur fáa, enda eru
haldin heilu málþingin til þess aö
úthrópa hana. Megi hún aldrei
þrífast hrópa menn hástöfum.
Skömm er að
Nú er svo komið aö bændur fyrir-
verða sig hálfpartinn fyrir rollu-
skammirnar. Enda hafa margir
snúið baki við þessum búskap,
slátrað öllum stofninum, hent
skrokkunum á haugana, selt full-
virðisréttinn og farið að rækta fisk,
mink eða kanínur - ellegar þeir
flytjast „suður“ og ráða sig til ann-
ars konar fjárgæslustarfa hjá
bönkunum, ellegar í einhverri fjár-
festingarsjoppunni. Það er eins og
menn vita orðin einhver arðbær-
asta atvinnugreinin í landinu að
ráðleggja börnum og gamalmenn-
um hvernig á aö renta aurana.
Okkur dugir ekki mannfrekasta og
rándýrasta bankakerfi í viðri ver-
öld.
En hvað sem því líður: Sauðkind-
in hefur sem sagt um áraraðir veriö
akkilesarhæll íslensks efnahags-
lífs, gróðurfars, og heilsu þjóðar-
innar. Þetta eru menn löngu búnir
að sjá. Rollan hefur um árabil ráð-
ið heilum stjórnmálaflokki, alfarið,
og átt sterk ítök í þeim flestum.
Hún hefur lengi átt sitt málgagn á
meðal dagblaöanna og svo mætti
lengi telja.
En nú sér loks fyrir endann á
þessu ofurveldi sauðkindarinnar.
Svo er Herdísi, vinkonu minni, og
slíkum valkyrjum fyrir að þakka.
Bændum fækkar hratt og örugg-
lega og sauöKindinni þar með líka.
Þessi æsingur út af slátrun þarna
fyrir vestan er því sennilega síðasti
votturinn um áhrifamátt hennar
og veldi á æðstu stöðum. Grasið
sprettur því vonandi óáreitt í fram-
tíðinni, landið grænkar og grær, til
augnayndis og ánægju, en engum
til teljanlegs gagns að vísu.
Verðum rasssíð og jórtrandi
Þaö hefur margt verið spjallað
um hina sönnu og einu þrenningu:
land þjóð og tungu. Þó svo að ta-
kist nú, eins og allt bendir til, að
vemda landið fyrir sauðkindinni,
þá verður það kannski svolitlu
verði keypt, þar sem heilir lands-
hlutar legjast í auðn. Allt stefnir í
þá átt. Með því myndu shtna marg-
ar rætur sögulegar, sem tengja
okkur við landið, jafnvel þótt gra-
sið grói og kjarrið spretti sem aldrei
fyrr.
Framtíðin er Kentucky fried
chicken og franskar kartöflur.
Bráöum verðum við rasssíð og
jórtrandi eins og húsbændur okkar
fyrir vestan. Gólið frá popprásun-
um öllum verður kannski okkar
tungumál og innan tíðar veröa það
einungis fáeinir sérvitringar, sem
kunna og nenna að jarma þessa
leiðinlegu norrænu mállýsku, ís-
lenskuna. Af þessu er tímabært aö
hafa áhyggjur engu síður en gróðu-
reyðingunni og sauðkindinni.
Það er fjarri mér að ætla á nokk-
urn hátt að bera í bætifláka fyrir
rolluna, en ég spái því samt að þeir
tímar komi að við söknum hennar.
Hún fer, þrátt fyrir allt, svo vel í
landslaginu, eins og kerlingin orð-
aði það.