Dagblaðið Vísir - DV - 22.01.1988, Blaðsíða 32

44
FÖSTUDAGUR 22. JANÚAR 1988.
Menning
A lérefti lífsins
Nú eru það ekki plötur heldur
diskar sem koma úr pakkanum.
Langholtskirkjukórinn reið á vaðið
fyrir jóhn og gaf út fyrstu íslensku
diskana með alvarlegri músík: Jó-
hannesarpassíuna eftir Bach. Þetta
Geisladiskar
Leifur Þórarinsson
er hljóðritun frá tónleikum kórsins
í Langholtskirkju í fyrra en þar
voru einsöngvararnir Ólöf Kol-
brún Harðardóttir, Sólveig M.
Björling, Michael Goldthorpe,
Kristinn Sigmundsson og Viðar
Gunnarsson með í ferðinni ásamt
prýöilegri kammersveit. Stjórn-
andi: Jón Stefánsson.
Þetta voru frábærir tónleikar
sem ég gerði skil á sínum stað á
sínum tíma. Kórinn er einn sá allra
besti sem völ er á hér á’landi, bæði
hvað snertir raddir og öryggi í stíl.
Söngur hans í passíunni er því oft-
ast hreinn og klár en um leið
gæddur krafti og tjáningargleði
sem eru nauðsynlegir eiginleikar
viö flutning á þessu hádramatíska
meistaraverki. Jón stýrir kórnum,
og hljómsveit með hljóðfærarleik-
urum að mestu úr sinfóníunni, af
frábæru öryggi og raunverulegri
músíkgleði. Þaö að hann hefur
fengið fólk til að leika á gömul
hljóðfæri ásamt nýjum (óbó,
gömbu, lútu) gefur þessu sérkenni-
legan og upprunalegan hljóm.
Hljóðritun hefur tekist bærilega.
í fyrri hlutanum er einsog reynt
hafi verið að „þurrka" upp hljóm-
inn, líklega af hræðslu við yfir-
akkústík kirkjunnar, og eitthvaö
verkar það óeðlilega á disknum.
En þetta lagast þegar líöur á og í
heild er þetta vel heppnuö og vönd-
uð útgáfa sem á eftir að örva til
frekari dáða í tónhstarlífinu. LÞ
í tilefni af fimmtugsafmæli sínu,
sem jafnframt markaði aldarfjórö-
ung frá því hann kom til íslands,
opnaði Baltasar um daginn mikla
málverkasýningu að Kjarvalsstöð-
um.
Þegar ég segi „mikla“ á ég ekki
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
við íjölda myndanna, sem eru að-
eins 35 talsins, heldur augljósan
metnað og dirfsku listamannsins. í
stað þess að gera út á ánægju sína
af hestum og stórbrotinni náttúru
íslands tekst hann á við lífskómed-
íuna og eilífðarmálin, ekki síst
höfuðsyndimar og óumflýjanlegt
stefnumótið við dauðann.
Á lérefti lífsins birtist forheimsk-
un mannskepnunnar, margháttað-
ur hégómaskapur, öfund og aðrar
syndir, yfirfæröar á heim fjölmiðl-
anna. Nátengd þessum myndum
eru nútímaleg dauðaminni (mem-
ento mori), nátttröll í dauðateygj-
um, friðlausar afturgöngur.
En Baltasar segir ekki aðeins af
þeim bautasteinum sem Bakka-
bræður samtímans reisa sjálfum
sér í formi sigurboga eða súlna,
heldur einnig af öömm og varan-
legri minnismerkjum, beinakerl-
ingunum sem alþýðan hefur
hlaðið, ekki til að upphefja eitt eða
neitt, heldur til þess að leiðbeina
og skemmta ferðalöngum.
Minnisvörður
Það er einmitt í þessum vörðu-
myndum (eða mynd-vörðum) sem
Baltasar reisir sjálfum sér einnig
óbrotgjarna minnisvarða, einfalda
Baltasar - Nátttröll, 1987
en mikilúðlega strúktúra af ís-
lenskum (og jafnframt forsöguleg-
um) uppmna en gegnsýrða hinni
dimmu birtu heimalands hans,
sennilega í hlutfóllunum 50-50.
í þeirri hófstihingu formsins og
dýpt litanna, sem einkenna þessa
myndröð, sjáum við nýjan Baltas-
ar, sem er raunar ekki órafjarri
þeim Baltasar sem fyrir aldarfjórð-
ungi gerðist þátttakandi í hinu
íslenska barokkþjóðfélagi.
Þessi hófstilling er einnig ein-
kenni á myndröðinni „Lauf’, en
þar leiöist listamaðurinn þó á
stundum út í óþarfa sundurgerð
sem drepur á dreif áhrifum þess
Kraftur og tjáningargleði
Kór Langholtskirkju o.fl. í Jóhannesarpassíu
Kór Langholtskirkju.
Sýning Baltasars að Kjarvalsstóðum
—
volduga forms sem hann hefur að
frumlagi.
Barokkið er að vísu enn til staðar
í nokkmm myndröðum á sýning-
unni, ekki síst í ádrepum hans,
„Sigurbogar" og „Súluhöfuð“, en
það flæðir nú ekki lengur út í alla
króka og kima myndanna heldur
kemur saman í stórar sprengifimar
heildir á einhta grunni.
Hin nýja jafnvægislist Baltasars,
svo og tæknikunnátta hans og hst-
söguþekking, kemur sérstaklega
vel fram í „Nátttröllum" hans.
Tragísk tröll
Þessi tröh, sem eru í senn ramm-
íslensk og alþjóðleg (manni detta í
hug spámenn og spákonur Michae-
langelós sem ruðst hafa inn í
málverk Bacons), eru ekki leik-
sóppar einhvers annars sem gerist
á myndfletinum heldur bera þau
aht drama í sér sjálf, í látbragði
sínu, í svarthvítum og gráum pens-
ildráttum.
Þótt enn eimi eftir af frásagnar-
legum karikatúr í teikningu þeirra
tekst Baltasar að sniðganga heíð-
bundna íslenskar tröhatúlkun og
gera þau að tragískum verum,
fórnarlömbum aðstæðna sem þau
ráða ekki viö.
í upphengingu sýningar sinnar
hefur Baltasar einnig tekið tals-
verða áhættu. Hann hengir sér-
hverja myndröð út af fyrir sig og
sleppir öllum skhrúmum í salnum.
Við þetta myndast skh milli
myndraða en hins vegar slitnar
sýningin aldrei í sundur í galopn-
um salnum.
Svo er fyrir að þakka samstihtu
litrófi myndanna og blæbrigðaríkri
penshskrh't málarans. Ég er ekki
frá því að þetta sé thþrifamesta
sýning sem þessi fjölhæfi og fjörugi
listamaður hefur haldið um dag-
ana.
-ai
Vndir LaíjartungíL Latjaiyötu 2
Opið I kvöld
frá 18-2
Borðapantanir
í símum
62X625 og 11340
í diskótekinu verður leikin TÓNLIST TUNGLSINS.
Hin eina sanna „ANNA ÞORLÁKS" er gesta-skífuþeytari.
Bandaríski djassdansarinn Christian Polos
dansar þætti úr frumsömdu verki,
Moving Men.
- Það er ólýsanleg stemning á Tunglinu.
Snyrtilegur klæðnaður. 20 ára aldurstakmark. Miðaverð kr. 600. Opið i kvöld frá 22-3.